Με απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου- Έως και πάνω 300 ευρώ το μήνα
Μόνιμες αυξήσεις για τις συντάξεις χηρείας που ξεπερνούν ακόμη και τα 300 ευρώ το μήνα φέρνει μια νέα απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου με την οποία ορίζεται ότι οι συντάξεις λόγω θανάτου που εκδόθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 δεν έπρεπε να αναλογούν στο 50% (που μετέπειτα έγινε 70%) της επανυπολογισμένης σύνταξης του θανόντος που ήταν μικρότερη, αλλά στην αρχική σύνταξη που είχε δικαιωθεί ο θανών και ήταν υψηλότερη!
Αυτό που λέει η απόφαση 1038/2023 του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι ότι, αν ο θανών έπαιρνε ως το 2016 σύνταξη 1.300 ευρώ και με τον επανυπολογισμό της μειώθηκε στα 1.000 ευρώ, η χήρα του θα έπρεπε να λάβει το 50% των 1.300 ευρώ, δηλαδή 650 ευρώ σύνταξη χηρείας, και όχι τα 500 ευρώ που πήρε με βάση το νόμο Κατρούγκαλου.
Με την αύξηση, δε, του ποσοστού συντάξεων χηρείας από το 50% στο 70% με το νόμο 4611/2019, τα 500 ευρώ έγιναν 700 ευρώ, πάλι με βάση την επανυπολογισμένη σύνταξη του θανόντος, ενώ, κατά το σκεπτικό της απόφασης, το νέο ποσοστό 70% θα έπρεπε και αυτό να υπολογιστεί στην αρχική σύνταξη, δηλαδή στα 1.300 ευρώ του θανόντος, ώστε η χήρα να παίρνει 910 ευρώ.
Η διαφορά-αύξηση που προκύπτει στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι 150 ευρώ το μήνα για το διάστημα 2016-2019 που εφαρμοζόταν το 50% και 210 ευρώ το μήνα από το 2019 και μετά που το 50% έγινε 70%.
Τι από όλα αυτά θα δοθεί είναι άγνωστο, καθώς η απόφαση έχει ένα μήνα που εκδόθηκε και ίσως να μην έχει ακόμη κοινοποιηθεί στον ΕΦΚΑ και στο υπουργείο Εργασίας. Το βέβαιο πάντως είναι ότι ανοίγει ένα μεγάλο θέμα τουλάχιστον όσον αφορά τις χήρες του Δημοσίου και εν προκειμένω τις χήρες αποστράτων που δικαιώθηκαν, καθώς οι συντάξεις τους θα πρέπει να διορθωθούν με μόνιμες αυξήσεις και με τα ανάλογα αναδρομικά.
Στο βαθμό, δε, που η απόφαση εφαρμοστεί στις συντάξεις των συζύγων των αποστράτων, αυτόματα θα πρέπει να τύχει εφαρμογής σε όλες τις συντάξεις χηρείας (δημοσίου και ιδιωτικού τομέα) που εκδόθηκαν μετά τις 12/5/2016 και αφορούσαν θανάτους παλαιών συνταξιούχων. Ο υπολογισμός όλων αυτών των συντάξεων έγινε με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή οι χήρες πήραν το 50% και μετέπειτα 70% της επανυπολογισμένης και μικρότερης σύνταξης του θανόντος ενώ θα έπρεπε να τους καταβληθεί το 50% και 70% της αρχικής σύνταξης που δικαιώθηκε ο θανών σύζυγος.
Η απόφαση εκδόθηκε στις 12/9/2013 από το 6ο Τμήμα του Ελεγκτικού Συνεδρίου κατόπιν μαζικής αγωγής από χήρες αποστράτων.
Κατά το διατακτικό της απόφασης (σκέψη 19) το δικαστήριο κρίνει ότι «εσφαλμένως η συνταξιοδοτική διοίκηση αναπροσάρμοσε (σ.σ.: επανυπολόγισε) μειωτικά κατ’ εφαρμογή του άρθρου 14, παρ. 1, ν. 4387/2016 τη σύνταξη του αποβιώσαντος συζύγου για κάθε μια από τις ενάγουσες και εν συνεχεία υπολόγισε τη σύνταξη χηρείας στο 50% της αναπροσαρμοσμένης μειωμένης σύνταξης» και ότι «κατά τη ρητή διατύπωση της υποπαραγράφου Α’ του άρθρου 12 του ίδιου νόμου το ποσοστό αυτό θα έπρεπε να υπολογιστεί επί του ποσού σύνταξης που ο αποβιώσας σύζυγός τους είχε δικαιωθεί και ελάμβανε κατά το χρόνο του θανάτου του».
Σε άλλο σημείο της απόφασης (σκέψη 16) αναφέρεται ότι «ούτε από το άρθρο 12 ούτε από το άρθρο 14 του νόμου 4387 μπορεί να συναχθεί ότι, αν και ο θανών ελάμβανε τη σύνταξη που είχε δικαιωθεί πριν το νόμο 4387, η χήρα μετά το θάνατό του θα πρέπει να λάβει το 50% της επανυπολογισμένης σύνταξής του σε μικρότερο ποσό από το αρχικό».
Υπενθυμίζεται ότι, σύμφωνα με εγκύκλιο του ΕΦΚΑ (6/2/2018), στις συντάξεις χηρείας που εκδόθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 για θανάτους παλαιών συνταξιούχων, το 50% αντιστοιχούσε στην επανυπολογισμένη σύνταξη του θανόντος χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η προκύπτουσα προσωπική διαφορά. Η χήρα δηλαδή έπαιρνε το 50% της εθνικής και ανταποδοπτικής σύνταξης, ενώ η προσωπική διαφορά που ήταν συμπλήρωμα δεν έμπαινε στο 50%.
