Συνέντευξη με τον σκηνοθέτη, Gregorio Amicuzi και την ηθοποιό Viviana Bovino
Οι συντελεστές του εγχειρήματος «Bridges» εξερευνούν τη Νέα Κεσσάνη, τη Γενισέα και σήμερα Σάββατο τα Άβδηρα
Σε έναν κόσμο αυστηρά διαχωρισμένο με σύνορα, το Residui Teatro, μια διαπολιτισμική ομάδα παραστατικών τεχνών με έδρα τη Μαδρίτη, καταρρίπτει ακούραστα τα εμπόδια και συνδέει ανθρώπους από διαφορετικούς πολιτισμούς μέσω της παγκόσμιας γλώσσας της μουσικής, της υποκριτικής και του χορού.
Αυτή η διάσημη ομάδα ταλαντούχων καλλιτεχνών περιοδεύει σε όλο τον κόσμο μέσω του εγχειρήματός της με το όνομα «Bridges», ξεκινώντας ταξίδια που φέρνουν κοντά τις κοινότητες, ενθαρρύνοντας την κατανόηση και γιορτάζοντας τον πλούτο της πολιτισμικής ποικιλομορφίας. Η τελευταία τους προσπάθεια τους οδήγησε στη Θράκη και πιο συγκεκριμένα στο Δήμο Αβδήρων, όπου τους δόθηκε η δυνατότητα να πλέξουν για άλλη μια φορά μια μαγευτική ταπετσαρία από κοινές εμπειρίες.
Ορμώμενοι από το χωριό της Νέας Κεσσάνης, η ομάδα οργάνωσε διάφορες δράσεις στη Γενισέα καθώς το Σάββατο θα ολοκληρωθεί η επίσκεψη τους στη Θράκη με μία μεγάλη γιορτή στο χωριό των Αβδήρων σήμερα Σάββατο 15 Ιουλίου.
Με επικεφαλής τον σκηνοθέτη, Gregorio Amicuzi, το Residui Teatro αιχμαλωτίζει το κοινό με τις καινοτόμες παραστάσεις του που συνδυάζουν άψογα παραδοσιακές και σύγχρονες καλλιτεχνικές εκφράσεις. Αξιοποιώντας τη δύναμη της συνεργασίας, η ομάδα δημιουργεί μια μαγευτική συνέργεια που υπερβαίνει τις γλωσσικές και πολιτισμικές διαφορές, δημιουργώντας συνδέσεις που έχουν βαθιά απήχηση με το κοινό σε όλο τον κόσμο.
To «Ε» συνάντησε τον σκηνοθέτη, Gregorio Amicuzi και την ηθοποιό, Viviana Bovino και συζήτησαν πώς η οραματική τους προσέγγιση ενθαρρύνει το κοινό να εξερευνήσει τις δικές του πολιτισμικές ταυτότητες, ενώ αγκαλιάζει την πλούσια ποικιλομορφία των άλλων, καλλιεργώντας μια ατμόσφαιρα διαλόγου.
«Ε»: Τι πραγματεύεται το εγχείρημα «Bridges» και ποια είναι η ιδέα που κρύβεται από πίσω;
G.A.: Η ομάδα μας δημιουργήθηκε το 2016 ως αποτέλεσμα διάφορων άλλων παρόμοιων project. Το όνομα «Bridge» προέκυψε διότι η ιδέα μιας γέφυρας ήταν πολύ σημαντική για την ομάδα μας καθώς είμαστε μία ομάδα μεταναστών που πάντα δουλεύαμε σε διεθνές επίπεδο οπότε πάντα δημιουργούσαμε γέφυρες με άλλες πραγματικότητες. Το «Bridge» στην ουσία εξυπηρετεί δύο σκοπούς: Από τη μία, είναι ένα καλλιτεχνικό εργαστήρι για εκπαίδευση ηθοποιών και χορευτών που συμπεριλαμβάνει μια έρευνα στην τέχνη του θεάτρου και του χορού αλλά την ίδια στιγμή προσπαθεί να αναπτύσσει έναν διάλογο με την κοινότητα. Η «Πολιτιστική Ανταλλαγή» είναι μία ιδέα που ξεκίνησε από τον Eugenio Barba και αφορά στην προσφορά καλλιτεχνικού κεφαλαίου στις κοινότητες με αντάλλαγμα την συμμετοχή της κοινότητας με τα δικά της πολιτισμικά στοιχεία στις δράσεις.
V.B.: Κάτι σημαντικό για εμάς ήταν ότι θέλαμε να βγάλουμε το θέατρο έξω από τους συμβατικούς χώρους που έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε θέατρο. Θέλουμε να υπάρξει μια επανοικειοποίηση του θεάτρου από τις κοινότητες και να συμμετέχουν ενεργά σε αυτό.
«Ε»: Πώς προσαρμόζετε τις θεματικές σας με δεδομένο ότι απευθύνεστε σε διαφορετικό κοινό από διαφορετικούς πολιτισμούς; Με ποιο τρόπο ερευνάτε τον κάθε πολιτισμό;
G.A.: Κυρίως αυτό που κάνουμε είναι η επαφή με τους πολιτιστικούς συλλόγους και η επιλογή του θέματος που γίνεται σε συνεργασία με τους συλλόγους. Εμείς προσπαθούμε να καθοδηγήσουμε αυτή τη διαδικασία μόνο και μόνο για να μην καταλήξει κάποιο θέμα να είναι μόνο τοπικό καθώς οι συμμετέχοντες είναι από όλο τον κόσμο. Όποτε ξεκινώντας σε αυτή τη βάση ζητάμε από όλους να φέρουν ένα τραγούδι ή μία ιστορία σχετική με το θέμα και εμείς αυτή τη φορά φέραμε ένα κείμενο αναφοράς το οποίο είναι το αόρατο νήμα της παράστασης. Πάντα υπάρχει κίνδυνος για την παράσταση γιατί υπάρχει ένα κομμάτι που δεν μπορούμε να το ελέγξουμε επειδή η παράσταση διαμορφώνεται μέχρι το τελικό αποτέλεσμα.
V.B.: Εγώ θα έλεγα ότι η λέξη «κίνδυνος» είναι πολύ σημαντική για το «Bridges». Γιατί ουσιαστικά εκτιθέμεθα στο κίνδυνο που υπάρχει δημιουργώντας αυτή τη παράσταση. Κάθε ένας από μας ξέρει από που ξεκινάει αλλά δεν ξέρει ακριβώς τι πρέπει να ξεπεράσει στην πορεία και εν τέλει πως θα φτάσει. Όλο το εγχείρημα είναι μία άσκηση αυτοπεποίθησης είτε για μας είτε για την κοινότητα. Η παράσταση είναι μια προσγείωση όλων σε έναν καινούργιο χώρο όπου συμπληρώνουμε ο ένας τον άλλον και όλα βγάζουν νόημα.
«Ε»: Ποια είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που έχετε αντιμετωπίσει;
G.A.: Προσωπικά, η πιο δύσκολη στιγμή ήταν ότι πήγαμε σε ένα χωριό στη Χώρα των Βάσκων το οποίο ήταν υπερ της ανεξαρτησίας από την Ισπανία και το οποίο είχε μεγάλο ποσοστό φυλακισμένων από την οργάνωση ΕΤΑ. Όλο το χωριό μαχόταν ώστε να απελευθερωθούν όλοι οι πολιτικοί κρατούμενοι και να επιστρέψουν σπίτι τους. Το ζήτημα ήταν ότι ενώ μας είχαν καλέσει για μία παράσταση, τη συγκεκριμένη μέρα και την ώρα απελευθερώθηκε ένας φυλακισμένος ύστερα από 43 χρόνια. Ως συνέπεια στην πλατεία δεν υπήρχε κανένας και ο Δήμαρχος μας πίεζε να ξεκινήσουμε ενώ δεν υπήρχε ούτε ένα άτομο. Υπήρξε πολλή ένταση καθώς δεν ήθελε η αυτοδιοίκηση να συνδεθεί με τη γιορτή που γινόταν για τον άνθρωπο που απελευθερώθηκε. Η ομάδα ένιωσε πολύ χρησιμοποιημένη για άλλους σκοπούς.
V.B.: Βέβαια πρέπει να πούμε ότι μόλις τελείωσε η δική τους γιορτή, ήρθαν όλοι να δουν την παράστασή μας (γέλια). Πέρα από αυτό πρέπει να τονίσουμε ότι η παράσταση τελείωσε με όλη τη κοινότητα να ερμηνεύει ένα βασκικό τραγούδι το οποίο μιλάει για την ενότητα και τη συμβίωση. Κάθε χρόνο θα υπάρξουν κάποιες δυσκολίες αλλά το θεωρούμε απόλυτα φυσιολογικό.
«Ε»: Η πολιτισμική ευαισθησία και ο σεβασμός αποτελούν μία αναγκαία συνθήκη. Πώς διασφαλίζετε ότι προσεγγίζετε τις πολιτισμικές διαφορές με ανοιχτό μυαλό και αποφεύγετε τα στερεότυπα ή τις προκαταλήψεις στις παραστάσεις σας;
V.B.: Το project μιλάει για διαπολιτισμικότητα. Αυτή τη στιγμή που οι διαφορετικές κουλτούρες έρχονται σε επαφή η μία με την άλλη, βλέπουμε ότι οι άνθρωποι που προσεγγίζουν είναι αυτοί που θέλουν να βρουν την συγκεκριμένη τομή. Πιστεύω ότι η Τέχνη με τη σαρωτική δύναμή της μπορεί να σπάσει κάθε στερεότυπο και το γεγονός αυτό μας εξασφαλίζει ότι οι άνθρωποι που μας περιβάλλουν προσεγγίζουν ο ένας τον άλλον με απόλυτο σεβασμό.
«Ε»: Ποιο στοιχείο σας ώθησε ώστε να επιλέξετε τον Δήμο Αβδήρων φέτος για να πραγματοποιήσετε το «Bridge»;
G.A.: Το πρόσωπο-κλειδί είναι το βασικότερο όλων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι ο Τριαντάφυλλος Σφυρής. Ερχόμαστε κοντά στην τοπική κοινότητα μέσα από τον άνθρωπο-κλειδί. Πρέπει να βρούμε τον τρόπο να ακούσουμε να δημιουργήσουμε τον διάλογο και φυσικά το πρόσωπο-κλειδί είναι το Α και το Ω. Οι πληροφορίες που μας δόθηκαν ήταν τα πρώτα βήματα για να ξεκινήσουμε να δουλεύουμε. Η περιοχή της Θράκης είναι μια περιοχή με έντονη μεταναστευτική κίνηση με μεταβαλλόμενα σύνορα ιστορικά οπότε η θεματική που επιλέχθηκε ήταν οργανική.
V.B.: Στην παράσταση που θα πραγματοποιηθεί σήμερα στα Άβδηρα, υπάρχει ένα συγκεκριμένο χωρίο του κειμένου που λέει ότι «μπορούν να θαφτούν τα πάντα αλλά ποτέ δεν μπορούν να θαφτούν οι επιθυμίες». Η βαθιά επιθυμία του Τριαντάφυλλου και της κόρης του, Ειρήνης μας έφερε εδώ. Η επιθυμία να φέρουν κάτι καινούργιο στον τόπο μας οδήγησε εδώ.
Καθώς το Residui Teatro με το project «Bridges» συνεχίζει την παγκόσμια προσπάθειά του να συνδέσει τους ανθρώπους μέσω της παγκόσμιας γλώσσας της τέχνης, ο αντίκτυπος της δουλειάς τους αντηχεί πολύ πέρα από τις μικρές κοινότητες. Οι προσπάθειές τους μας υπενθυμίζουν τις τεράστιες δυνατότητες που διαθέτουμε ως άτομα και κοινότητες να συναντηθούμε και να δημιουργήσουμε έναν κόσμο όπου η πολιτισμική ποικιλομορφία όσο διαφορετική και αν είναι, μας φέρνει πάντα κοντά.
Παύλος Μαραγκός
pmaragkos@empros.gr