Το θέμα «Κλιματική Αλλαγή και αναπαραγωγή, βιοηθικές και κοινωνικές διαστάσεις» ανέπτυξαν οι: κ. Πάντος, κ. Πρωτοπαπαδάκης και κα Μπαφατάκη μετά από πρόσκληση του Λυκείου Ελληνίδων Ξάνθης
Πρωτοπαπαδάκης: «Δεν υπάρχουν σύνορα στην κλιματική αλλαγή, είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα, κάτι που τείνει να γίνει εσφαλμένα και η υπογεννητικότητα»-Μπαφατάκη: «Δεν πρέπει να πάρουμε αψήφιστα την κλιματική αλλαγή, οι επιπτώσεις της είναι σοβαρές στην γονιμότητα!»
Μία εκδήλωση με έντονο κοινωνικό ενδιαφέρον πραγματοποιήθηκε με πρωτοβουλία του Λυκείου Ελληνίδων στην Ξάνθη την Παρασκευή 31 Μαρτίου στις 19:30 με θέμα: «Κλιματική Αλλαγή και αναπαραγωγή, βιοηθικές και κοινωνικές διαστάσεις», στο χώρο του Λυκείου.
Ο κ. Κωνσταντίνος Πάντος, MD.,Ph.D., Μαιευτήρας Γυναικολόγος, Ειδικός Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής, Διοικητικός Δ/ντής Κλινικής ΓΕΝΕΣΙΣ Αθηνών, Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Εταιρείας Αναπαραγωγικής Ιατρικής και Αντιπρόεδρος του Παγκόσμιου Ιπποκράτειου Ινστιτούτου Γιατρών, ο κ. Ευάγγελος Πρωτοπαπαδάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Εφαρμοσμένης Ηθικής του ΕΚΠΑ και η κα Βασιλική Μπαφατάκη, Επικοινωνιολόγος, MSc., PD Βιοηθικής επιχείρησαν να αναδείξουν τους τρόπους που η κλιματική αλλαγή επηρεάζει πλέον και τη γονιμότητα.
«Ένα ευρύτερο πρόβλημα το οποίο πάντα γίνεται πρόβλημα του τόπου σου είναι η κλιματική αλλαγή. Δηλαδή, δεν υπάρχουν σύνορα στην κλιματική αλλαγή, είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Παγκόσμιο πρόβλημα τείνει να γίνει και η υπογεννητικότητα, το οποίο βέβαια είναι λάθος.Ωστόσο, σχετίζεται με την κλιματική αλλαγή, μιας και όλοι γνωρίζουμε πως η άνοδος της μέσης θερμοκρασίας επηρεάζει την ανδρική γονιμότητα.Ξέρουμε όλοι ότι οι πλημμύρες, οι ξηρασίες που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή δημιουργούν κλιματικούς μετανάστες, οι οποίοι το μόνο που δεν σκέφτονται είναι να κάνουν παιδιά», σημείωσε στο πλαίσιο της εκδήλωσης ο κ.Πρωτοπαπαδάκης. Συμπληρωματικά, η κα Μπαφατάκη, τόνισε: «Η κλιματική αλλαγή δεν είναι απλά ένα φαινόμενο, το οποίο πρέπει να πάρουμε αψήφιστα, διότι χρειάζεται παιδεία από πολύ μικρή ηλικία, αφού οι επιπτώσεις είναι ιδιαίτερα σοβαρές στην υγεία του ανθρώπου και δη στην γονιμότητα, δηλαδή έχουμε ελάττωση των σπερματοζωαρίων από ρυπογόνους παράγοντες, από όλες αυτές τις συνθήκες που ουσιαστικά προσδιορίζουν την κλιματική αλλαγή, αργή ωρίμαση των ωαρίων με αποτέλεσμα να έχουμε πολλά προβλήματα υπογονιμότητας, δηλαδή τα ζευγάρια δεν μπορούν να συλλάβουν παιδιά ή ακόμη κι όταν συλλαμβάνουν έχουμε σοβαρές προγεννητικές επιπτώσεις.
30 χρόνια ιστορίας στην καινοτομία και την αντιμετώπιση της υπογονιμότητας
Για το θέμα, για τα εν γένει ζητήματα του κλάδου, αλλά και για τη δική του προσωπική διαδρομή μίλησε στο «Ε» ο γνωστός μαιευτήρας-γυναικολόγος κ. Πάντος λίγο πριν την έναρξη της εκδήλωσης.
«Ε»: Μιλήστε μας για εσάς. Γεννηθήκατε στην Αυστραλία. Πώς αποφασίσατε να έρθετε στην Ελλάδα;
Κ.Π.: Εγώ γεννήθηκα στην Αυστραλία, μεγάλωσα εκεί, μπήκα πανεπιστήμιο εκεί. Με λίγα λόγια ακολούθησα τους γονείς μου, οι οποίοι ήταν μετανάστες στην Αυστραλία από τη δεκαετία του ’50. Έπειτα, επέστρεψα μαζί τους, συνέχισα την φοίτησή μου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών με ειδικότητα στη Γυναικολογία και μετά πήρα την εξειδίκευση στην Αυστραλία κατά τη διάρκεια δύο ακόμη χρόνων .Ήμουν επιμελητής στο Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης για δύο χρόνια, ώσπου επέστρεψα πίσω, στην Ελλάδα, άνοιξα την Μονάδα Εξωσωματικής, η οποία μεγάλωσε με τα χρόνια. Ξεκίνησα με τρία-τέσσερα άτομα, ώσπου σήμερα φτάσαμε τα 133.
«Ε»: Πώς προέκυψαν οι σπουδές σας στην ιατρική ;Ήταν κάτι που το θέλατε από μικρός;
Κ.Π.: Παρατηρεί κανείς πως στην ομογένεια έξω είναι όλοι πολύ στενά συνδεδεμένοι .Το όνειρο των γονιών εκεί είναι πάντα τα παιδιά τους να σπουδάσουν. Γι’ αυτό, λοιπόν και πάρα πολλοί Έλληνες είναι γιατροί, δικηγόροι, βουλευτές. Υπάρχει μία πολύ μεγάλη ομογένεια εκεί.
«Ε»: Έχετε συμπληρώσει 30 χρόνια στη Μαιευτική και την Γυναικολογία. Ποιες είναι αυτές οι στιγμές που θα σας μείνουν «χαραγμένες»;
Κ.Π.: Οι στιγμές ξεκινούν όταν μπήκα στο Πανεπιστήμιο στην Αυστραλία, θυμάμαι μία Ελληνίδα γιαγιά να μου εύχεται να τελειώσω με το καλό και μετά να ανοίξω την δική μου κλινική. Η αλήθεια είναι πως όταν ολοκλήρωσα τις σπουδές μου δεν ακολούθησα το Πανεπιστήμιο, αλλά μπήκα στον ιδιωτικό τομέα. Μέσα από τις αντιξοότητες , αλλά και μέσα από την ανάπτυξη έφτασε πια η στιγμή να δημιουργήσω τη δική μου κλινική.
«Ε»: Έχετε συνδράμει, ώστε να έρθουν στην ζωή πάνω από 30.000 παιδιά. Έρχονται σε εσάς ζευγάρια από την Ελλάδα, αλλά κι από άλλες χώρες. Ποιες είναι αυτές;
Κ.Π.: Έρχονται κάτι χιλιάδες ιατρικοί επισκέπτες από όλο τον κόσμο και συγκεκριμένα από 67 χώρες, από Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, από Αγγλία, Γερμανία και από την Κίνα, από Μογγολία, από Νότια Αφρική.
«Ε»: Ποιες καινοτομίες έχετε πετύχει αυτά τα χρόνια δράση σας;
Κ.Π.: Οι καινοτομίες είναι πάρα πολλές. Ειδικότερα, είχαμε την πρώτη γέννηση παιδιού στο στάδιο της βλαστοκύστης, δηλαδή πέντε ημερών έμβρυο πριν δεκαεφτά χρόνια. Επίσης, το 2006 σώσαμε παιδιά, τα φέραμε στην ζωή υγιή προκειμένου να δώσουν βλαστικά κύτταρα στα αδερφάκια τους που έπασχαν είτε από μεσογειακή αναιμία, είτε από χρόνια κοκκιωματώδη νόσο. Τελικά, σώθηκαν τα παιδιά αυτά, ιάθηκαν από το κληρονομικό νόσημα, από το γενετικό τους νόσημα. Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό έξω από το Μεσολόγγι. Συγκεκριμένα αυτή η οικογένεια είχε δύο τυφλά παιδιά και παράλληλα τύφλωση στο οικογενειακό τους ιστορικό, καταραμένη κατά την παράδοση του χωριού, που ωστόσο αποτελούσε στην πραγματικότητα ένα γενετικό νόσημα, το οποίο ανακαλύψαμε μέσω του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ακόμη ήταν μία γυναίκα με δύο τραχήλους, δύο μήτρες και έβαλα ένα έμβρυο στη μία και ένα ακόμη στην άλλη. Όταν, λοιπόν την ξεγέννησα έκανα δύο διαφορετικές τομές. Επιπροσθέτως, προσφέραμε την εξωσωματική και με αυτόν τον τρόπο απέκτησε τελικά ένα υγιέστατο παιδάκι που βλέπει. Αυτή η ιστορία, λοιπόν ήταν τόσο ενδιαφέρουσα, ώστε καλύφθηκε από το CNN το 2011.Επίσης, μία γιαγιά γέννησε το εγγονάκι της στα 67 της χρόνια, έλειπε η μήτρα της κόρης της, οπότε πήραμε το έμβρυο από την κόρη της και εν συνεχεία το τοποθετήσαμε στην γιαγιά. Το παιδάκι τώρα είναι έξι χρονών. Μάλιστα σκοπεύουμε να θέσουμε σε λειτουργία μία νέα Μονάδα Εξωσωματικής Γονιμοποίησης , τα εγκαίνια της οποίας θα πραγματοποιηθούν στις 5 Μαΐου, εκεί, λοιπόν θα κόψει την κορδέλα το παιδάκι με την γιαγιά.
«Ε»: Ποιες είναι οι προοπτικές ανάπτυξης του ιατρικού τουρισμού στην περιοχή;
Κ.Π.: Προσπαθούμε να προωθήσουμε όσο γίνεται τον ιατρικό τουρισμό για την Ελλάδα με τρεις κινήσεις:-η μία σχετίζεται με τις ιατρικές υπηρεσίες που προσφέρουμε. Οι προοπτικές ανάπτυξης είναι πάρα πολλές. Είμαστε μία μικρή χώρα σε έναν τεράστιο κόσμο, υπάρχει πολύς κόσμος στο εξωτερικό και αναζητά ιατρικές υπηρεσίες. Υπολογίζεται πως πάνω από 1,5 εκατομμύρια Αμερικανοί φεύγουν από τις Ηνωμένες Πολιτείες προκειμένου να αναζητήσουν ιατρικές υπηρεσίες στο εξωτερικό. Πάρα πολλοί έρχονται πλέον και στην Ελλάδα, που προσφέρει άριστες υπηρεσίες, όπως επίσης και μία ευέλικτη νομοθεσία, π.χ. τη δωρεά ωαρίων, την παρένθετη μητρότητα, τις βλαστοκύστες , την κατάψυξη.
«Ε»: Τι θα συμβουλεύατε ένα ζευγάρι που θέλει να κάνει οικογένεια;
Κ.Π.: Λαμβάνοντας υπόψη εσφαλμένες εντυπώσεις που έχουν διαμορφωθεί, όπως αποδείχθηκε και από σχετική δημοσκόπηση, η συμβουλή μου για ένα ζευγάρι που θέλει να αποκτήσει παιδιά είναι να προσπαθήσουν σχετικά γρήγορα, να μην αφεθούν στην ηλικία ή τουλάχιστον να προστατέψουν την γονιμότητά τους με το να διατηρήσουν τα ωάρια ή το σπέρμα στην κατάψυξη. Η φύση είναι πιο αυστηρή με τις γυναίκες.
«Ε»:Η υπογονιμότητα είναι ένα πρόβλημα της σύγχρονης κοινωνίας. Πώς επηρεάζει ένα ζευγάρι; Ποιο ρόλο παίζουν οι κλιματικές αλλαγές;
Κ.Π.: Περίπου ένα στα επτά ζευγάρια πάσχουν από υπογονιμότητα. Προσπαθούν έξι μήνες έως έναν χρόνο να κάνουν παιδί. Σε αυτή την περίπτωση η συμβουλή μας είναι να κάνουν και οι δύο εξετάσεις. Από εκεί και πέρα, εμείς ως γιατροί προσπαθούμε να βοηθήσουμε με την φυσική διαδικασία πρώτα, αν ωστόσο δεν μπορεί να αποδώσει, τότε προσπαθούμε να εντοπίσουμε το πρόβλημα, κάτι που πετυχαίνουμε πολλές φορές. Μία αιτία που εξηγεί την ανεξήγητη υπογονιμότητα είναι η ενδομητρίωση, μία παραμελημένη αιτία. Επίσης, υπάρχει η σπερματέγχυση και τελικά η εξωσωματική, η οποία είναι πολύ αποτελεσματική. Οι μισές γυναίκες μένουν έγκυες εφόσον είναι κάτω των 40, ωστόσο στις άνω των 40 γυναίκες τα ποσοστά αρχίζουν να πέφτουν σιγά σιγά και προσπαθούμε εμείς από την πλευρά μας να βρούμε τρόπους για να αυξήσουμε την πιθανότητα. Αξίζει να σημειώσουμε πως με τον νέο νόμο δεν υπάρχουν πλέον χρονικά όρια όσον αφορά τη διατήρηση γαμετών ή εμβρύων, αυξήθηκε επιπλέον το όριο μέσα στο οποίο μπορούμε να βοηθήσουμε γυναίκες φτάνοντας στα 54.Έτσι πάρα πολλές γυναίκες που είχαν στερηθεί τη δυνατότητα να αποκτήσουν παιδί λόγω αυτού του περιορισμού, τώρα τα καταφέρνουν.
Χρύσα Κιατίπη
chkiatipi@empros.gr