Η Ξάνθη, πατρίδα της γιαγιάς του, σταθμός στο ταξίδι του Εβραίου ταξιδευτή
Ο αυστραλοεβραίος Danny Wakil ταξιδεύει με σκοπό να ανακαλύψει και να τιμήσει τους προγόνους του που αφανίστηκαν στο στρατόπεδο της Treblinka
Πώς μπορεί να βρεθεί ένας άνθρωπος από την Αυστραλία στην Ξάνθη;
Ο Danny Wakil ταξίδεψε 15.300 χιλιόμετρα για να βρεθεί στον τόπο γέννησης αλλά και αναχώρησης των συγγενών του προς το στρατόπεδο συγκέντρωσης της Treblinka. Με αφορμή τα 80 χρόνια από την εξόντωση των Εβραίων της Ξάνθης, ο κ. Wakil αποφάσισε να κάνει αυτό το μεγάλο ταξίδι για να τιμήσει τη μνήμη των δικών του ανθρώπων καθώς οι πρόγονοι του, τα μεσάνυχτα της 3ης προς 4ης Μαρτίου του 1943, βρέθηκαν στο ίδιο τρένο με άλλους εκατοντάδες Εβραίους της περιοχής για το ταξίδι χωρίς επιστροφή στη Τρεμπλίνκα.
Γνωρίζοντας το πρόσφατο αφιέρωμα για τη συμπλήρωση 80 ετών από τον εκτοπισμό και την εξόντωση των Ελλήνων Εβραίων της περιφέρειας Αν. Μακεδονίας και Θράκης στο Στρατόπεδο Εξόντωσης της Τρεμπλίνκα που πραγματοποιήθηκε από το πρόγραμμα Δράσεις Ιστορίας Μνήμης Πολιτισμού, ο κ. Wakil απευθύνθηκε στους υπεύθυνους του προγράμματος, Νίκο Κοσμίδη και Μαρία Πετρά με σκοπό να σταθούν αρωγοί της προσπάθειάς του να περπατήσει τους δρόμους που περπατούσαν οι συγγενείς του.
Ο κ. Κοσμίδης και η κα Πετρά επικοινώνησαν με το «Ε» ώστε να έρθει στο φως η συγκινητική ιστορία του Danny Wakil. Ο ίδιος, επι της ευκαιρίας, βρέθηκε στα γραφεία της εφημερίδας και μίλησε αυτοπροσώπως για την «αποστολή» του.
«Η οικογένεια μου ζούσε εδώ στην Ξάνθη πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο»
Ο κ. Wakil όπως ανέφερε «βρίσκομαι στην Ξάνθη καθώς είχα οικογένεια που ζούσε εδώ. Βασικά η γιαγιά μου άφησε την Ξάνθη με τη δική της θέληση καθώς ήθελε να ζήσει στην εβραϊκή πλευρά της Παλαιστίνης. Όταν ξεκίνησε ο πόλεμος, η ίδια έγραψε πολλά γράμματα στους συγγενείς της που έμειναν πίσω στη Ξάνθη δίχως ποτέ να λάβει καμία απάντηση». Όπως πρόσθεσε φορτισμένος ο ίδιος «φυσικά δεν γνώριζε ότι όλοι οι άνθρωποι της φορτώθηκαν σε τραίνα και οδηγήθηκαν προς τον θάνατό τους. Αυτό το έμαθε αφότου ο πόλεμος είχε τελειώσει καθώς την ενημέρωσε ένας μακρινός συγγενής της».
Η ιστορία της γιαγιάς μου έμεινε έως πρόσφατα στο σκοτάδι
Η απώλεια όλων των συγγενών της γιαγιάς Ραχήλ έμεινε στο σκοτάδι καθώς η γιαγιά του δεν μίλησε ποτέ για αυτό το γεγονός. Δεν ομολόγησε ποτέ τον πόνο της και το συγκεκριμένο θέμα έμεινε ως ταμπού μέσα στην οικογένεια. Ο Danny Wakil υπογραμμίζει ότι «η γιαγιά μου ήταν συνεχώς στεναχωρημένη και εγώ και η μητέρα μου πάντα απορούσαμε. Εγώ, άλλωστε, σκεφτόμουν ότι είναι κάτι το οποίο δεν με επηρεάζει, ήταν κάτι μακρινό». Όπως μας εξομολογείται ο ίδιος, η αφορμή που άγγιξε το θέμα αυτό είναι ότι ο θείος του, ο οποίος ήξερε πολλά σχετικά με το παρελθόν της γιαγιάς του, είχε ξεκινήσει μία σχετική έρευνα που σκοπό είχε την εξεύρεση ανθρώπων που ήξεραν κάτι όσον αφορά στους συγγενείς της οικογενείας με συνέπεια να επισκεφθεί ο ίδιος την πόλη της Ξάνθης. Δυστυχώς, ο θείος του κ. Wakil σκοτώθηκε σε τροχαίο δυστύχημα πριν δύο χρόνια και έτσι η έρευνα έμεινε ανολοκλήρωτη.
Η έρευνα του Danny Wakil ξεκίνησε από το μηδέν
Μετά τον θάνατο του θείου του Danny Wakil, o ίδιος έπιασε το νήμα ώστε να μπορέσει να έρθει σε επαφή με την μνήμη των αδικοχαμένων πρόγονων του. Η πραγματικότητα ήταν ότι ο θείος του είχε πάρει μαζί του τις μνήμες και την γνώση που αποκόμισε από την έρευνα, με αποτέλεσμα ο ίδιος να ξεκινήσει εκ νέου την έρευνα του από το μηδέν. Ο ίδιος αναφέρει χαρακτηριστικά «άρχισα να ξετυλίγω τον μίτο επικοινωνώντας με το Yad Vashem στο Ισραήλ, το Μουσείο Ολοκαυτώματος στην Washington, με τα Εβραϊκά Μουσεία της Αθήνα και της Θεσσαλονίκης όπως επίσης και με το Μουσείο της Τρεμπλίνκα και μέσω της έρευνας προσπάθησα να μαζέψω όσα περισσότερα στοιχεία γινόταν. Εν τέλει μπόρεσα να βρω 16 ονόματα συγγενών που οδηγήθηκαν στην Τρεμπλίνκα».
«Θέλω να μάθω όσα περισσότερα μπορώ σε σχέση με την ιστορία μου»
H έρευνα του κ. Wakil σκοπό έχει την επανανακάλυψη του οικογενειακού του δέντρου, να μάθει όσα περισσότερα μπορεί σε σχέση με την ιστορία του, όπως μας εξομολογείται ο ίδιος. Ο κ. Wakil συμπληρώνει «ήρθα στη Ξάνθη να νιώσω τον καιρό, να περπατήσω τους δρόμους. Προφανώς έχουν αλλάξει πολλά αλλά θέλω να τιμήσω τους προγόνους μου. Θα ακολουθήσω ακριβώς το δρόμο που ακολούθησαν οι εβραίοι της Ξάνθης μέσω των τραίνων μέχρι την Τρεμπλίνκα οι οποίοι δολοφονήθηκαν στις 28 Μαρτίου. Μετά την Ξάνθη, θα ταξιδέψω στη Δράμα, ύστερα στη Ντουμπνίτσα της Βουλγαρίας, σειρά θα έχει η Βιέννη και τέλος η Τρεμπλίνκα ώστε να είμαι εκεί τη μέρα της επετείου του θανάτου των συγγενών μου αλλά και όλων των ανθρώπων που δολοφονήθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης. Το θεωρώ ως ένα είδος προσκυνήματος».
Μία πραγματικά συγκινητική συνάντηση με έναν άνθρωπο που αναζητά τις ρίζες του με έναν ενεργητικό τρόπο ακολουθώντας τα βήματα των προγόνων του που ακολούθησαν καταναγκαστικά από τις βουλγαρικές κατοχικές δυνάμεις. Το πρόγραμμα Δράσεις Ιστορίας Μνήμης Πολιτισμού με την ενεργή ανάμειξη του θα προσπαθήσει να επιτελέσει το ρόλο του φάρου σε αυτή την ιστορία, δείχνοντας τον τρόπο σε έναν άνθρωπο μόνο του στη Ξάνθη που μιλάει μόνο αγγλικά ώστε να σχεδιάσει το επόμενο βήμα του.
Παύλος Μαραγκός
pmaragkos@empros.gr
