Το εργαστήριο δημιουργικής γραφής «Φιλαναγνωσία» με τις Β.Στρώλη, Μ.Πετρά, Αλ.Τσοτανίδου και Α.Μίχου ετοιμάζουν μία πρωτότυπη δράση προσομοίωσης προορισμένη για παιδιά
Μέσα από ερεθίσματα εποχής, τα παιδιά θα φτιάξουν τις δικές τους εικόνες και θα συνθέσουν τις σκέψεις τους μέσα από εργασίες, πληροφορίες και χορογραφίες
Το εργαστήριο δημιουργικής γραφής «Φιλαναγνωσία» πηγαίνει διήμερο ταξίδι στο Παστάλι στο πλαίσιο ενός γεμάτου εκπλήξεις project στις 11 με 12 Μαρτίου, και 8 και 9 Απριλίου. Βασιλική Στρώλη και Μαρία Πετρά ετοιμάζουν διανυκτέρευση αλλιώτικων προδιαγραφών… Τα παιδιά που θα συμμετέχουν θα κληθούν να υπακούσουν σε κανόνες μίας δράσης προσομοίωσης προκειμένου να ταξιδέψουν σε μία εποχή πολύ μακριά από εμάς κατά τη διάρκεια της οποίας μεγάλοι καλλιτέχνες δημιούργησαν τα σπουδαία έργα τους χέρι-χέρι με τις δυσκολίες που επέφερε η εποχή…
Λεπτομερέστερα, το ταξίδι στον χρόνο θα ξεκινήσει την 11η Μαρτίου- πρώτη διαμονή στο Παστάλι… Την επόμενη ημέρα θα καταφτάσουν οι δύο χορογράφοι Αλεξάνδρα Τσοτανίδου και Αρετή Μίχου και θα καλέσουν τα παιδιά να ακολουθήσουν μία καινοτόμα ιδέα …μέσα από μια «ανοιχτή» πρόβα σύγχρονου χορού.
Το έργο θα ολοκληρωθεί και η παράσταση θα ανέβει…και θα ξεκινήσει το ταξίδι της…
Η ροή των δράσεων…
Τα παιδιά θα καταφτάσουν στο Παστάλι στις 10 το πρωί και στη συνέχεια θα μάθουν τι «κρύβουν» οι τοίχοι…Έπειτα, θα συμμετέχουν σε ένα εργαστήρι και θα φτιάξουν την παραδοσιακή βασιλόπιτα(κιμαδόπιτα), η οποία δεν θα έχει ένα φλουρί, αλλά τόσα όσα οι εργασίες που έπρεπε να αναλάβει κανείς. Μετά θα ακολουθήσουν οι δράσεις που σχετίζονται με τις αγροτικές εργασίες και με τις δουλειές του σπιτιού εκείνης της εποχής. Στα διαλείμματα τα παιδιά θα πιάνουν τα μολύβια και θα καταγράφουν σκέψεις και συναισθήματα. Στο τέλος της ημέρας, κάτω από το λιγοστό φως των κεριών θα κάνουν το δικό τους έργο, θα αφήσουν κάτι συγγραφικό…
Φλας μπακ με φόντο το Παστάλι…
Σχετικά με το πρότζεκτ, αρχικά, η Μαρία Πετρά, σημείωσε: «Την ιδέα την ‘’πέταξε’’ πάντα πολυμήχανη Βασιλική Στρώλη. Το Παστάλι, το οποίο βρίσκεται στην Παλιά Χρύσα ήταν μία παλιά οικοτεχνία του καπνού. Δεν έχει ξεκινήσει, ωστόσο, επισήμως τη λειτουργία του. Δεν έχει ρεύμα, ξεκινά κάπως ανορθόδοξα, άδειο-κενό, αλλά σταδιακά θα γεμίζει μέσα από εκδηλώσεις. Είναι σαν κινηματογράφος, το φλας μπακ».
Ένα παιχνίδι προσομοίωσης
Έπειτα, αναφερόμενη στην «φύση» του εν λόγω project, τόνισε: «Καταρχάς, το εν λόγω project περιλαμβάνει την επίσκεψη και διαμονή στον χώρο, μία γνωριμία με την περιοχή από εμένα προς τα παιδιά και από εκεί και πέρα θα υπάρχουν κάποιες δραστηριότητες αγροτικές σαν προσομοίωση των εργασιών που έκαναν οι άνθρωποι, οι οποίοι έμεναν σε αυτόν τον χώρο. Στη συνέχεια, θα μαγειρέψουμε μαζί και θα έρθει και η ώρα της δημιουργικής γραφής, την οποία επιμελείται πολύ καλά η Βασιλική Στρώλη μέσα στον χώρο. Με λίγα λόγια, τα παιδιά σε τελικό στάδιο θα κληθούν να δημιουργήσουν αξιοποιώντας ως πηγή έμπνευσης τις δραστηριότητες στις οποίες έχουν πάρει μέρος, όπως επίσης και τα λοιπά βιώματά τους».
Δύο γκρουπ για μικρά και μεγάλα παιδιά
«Πρόκειται για δύο γκρουπ, το ένα είναι του Μαρτίου στο οποίο συμμετέχουν τα μεγαλύτερα παιδιά που θα μείνουν κιόλας, γυμνασίου και λυκείου. Έπειτα, τον Απρίλιο θα έρθουν και πιο μικρά παιδιά, τα οποία θεωρώ πως δεν θα μείνουν», επεσήμανε συμπληρωματικά.
Μ.Πετρά: «Να ‘’αδειάζεις’’ κι έπειτα να έρχεται η δημιουργία ως το λογικό απότοκο…»
«Θα ήθελα μέσα από αυτή την δράση να κινητοποιήσω τα παιδιά, ώστε να μάθουν να δουλεύουν το μυαλό, μα και τα χέρια, ότι, δηλαδή, αυτά τα δύο είναι άρρηκτα συνδεδεμένα. Δεύτερον, καλό είναι να βιώσουν πώς ζούσε ένας συγγραφέας κάτω από αυτές τις συνθήκες, τις δυσκολίες. Να φύγουν λιγάκι από τη λογική του κινητού και των μέσων, να αδειάσει το μυαλό τους από την έντονη πληροφορία που έχουν τριγύρω τους, θέλουμε να δουλέψουν τα χέρια τους, να σκαλίσουν το χώμα, να φυτέψουν. Άλλωστε, απώτερος στόχος είναι να ‘’αδειάζεις’’ και έπειτα να έρχεται η δημιουργία ως το λογικό επακόλουθο», είπε η ίδια μνημονεύοντας συνάμα τις προοπτικές αυτής της δράσης.
Η ιδέα της προσομοίωσης: Ένα όμορφο έργο μετά από μία κοπιαστική δουλειά υπό το φως των κεριών
Η Βασιλική Στρώλη μιλώντας για την επιλογή του project, διευκρίνισε: «Η ιδέα δημιουργήθηκε έπειτα από μία επίσκεψη της Μαρίας Πετρά στο Παστάλι. Ουσιαστικά ήταν το πρώτο ‘’άνοιγμα’’ που έκανε, είχε καλέσει, δηλαδή, διάφορους ανθρώπους της Ξάνθης για να ενημερώσει ποια είναι η ιδέα σχετικά με τον χώρο. Οπότε όταν επισκέφθηκα την τοποθεσία και την είδα άδεια, χωρίς ηλεκτρισμό, ένα παλιό σπίτι, νομίζω περίπου το 1910, μου άρεσε ο άνθρωπος που είχε ένα όραμα για αυτό. Γενικότερα, με το εργαστήρι θέλω να κάνω καινοτόμες ιδέες για να δίνω ερεθίσματα στα παιδιά με σκοπό να γράφουν. Οπότε, όταν επέστρεψα είχα μάθημα και η ιδέα ουσιαστικά ‘’γεννήθηκε’’ μέσα από μία συζήτηση που είχαμε. Χαρακτηριστικά κάποια από τα παιδιά πίστευαν πως η πλειονότητα των συγγραφέων που γράφανε ήταν αυτοί που ήταν πλούσιοι, ευκατάστατοι και νόμιζαν ότι πρέπει να έχεις μία εύκολη ζωή για να γράψεις. Η αλήθεια είναι πως τα πληροφόρησα ότι σίγουρα η πλειονότητα των συγγραφέων ήταν ευκατάστατοι, αλλά μου έκανε εντύπωση που πίστευαν ότι οι μεγάλοι συγγραφείς και καλλιτέχνες δεν είχαν βιώσει κακουχίες. Οπότε, επέλεξα συγγραφείς που είχαν βιώσει μία δύσκολη συνθήκη, είχαν περάσει κακουχίες ή ζούσαν και γράφανε υπό το φως των κεριών με μία σόμπα και είπα ότι πρέπει να βιώσουμε αυτή την προσομοίωση με στόχο να καταλάβουμε πώς έπειτα από μία κοπιαστική-κουραστική δουλειά, μπορούσε κάποιος να παραγάγει ένα πολύ όμορφο έργο. Μάλιστα, πολλοί γνωστοί καλλιτέχνες μετά από μία ολόκληρη δύσκολη ζωή, μπορούσαν να δημιουργήσουν κάτι».
Β.Στρώλη: «Τα παιδιά θα αφήσουν το συγγραφικό τους αποτύπωμα-Πολλά πράγματα τα αγοράζεις μέσα από την τέχνη σου!»
«Η ιδέα να αφήσουμε κάτι συγγραφικό προήλθε από το βιβλιοπωλείο Shakespeare και co που βρίσκεται στο Παρίσι. Η αλήθεια είναι ότι με είχε εντυπωσιάσει. Το βιβλιοπωλίο δίνει τον χώρο σε έναν εικαστικό που δεν έχει χρήματα και αναγκάζεται να διαμείνει για ένα βράδυ στην περιοχή, απλώς αν τελικά κάτσει εκεί πρέπει να γράψει στην γραφομηχανή και να αφήσει ένα δικό του έργο, μία δική του ιστορία. Μου φάνηκε πολύ όμορφο όλο αυτό, σαν ανταλλαγή, αντί για χρήματα τέχνης και προσωπικής ιστορίας. Το συνέδεσα έτσι, λοιπόν, ότι, δηλαδή τα παιδιά ως ευγνωμοσύνη σε αυτούς τους ανθρώπους θα αφήσουν κάτι στο Παστάλι, ένα δικό τους προσωπικό έργο με σκοπό να δουν ότι πολλά πράγματα δεν πωλούνται ή δεν αγοράζονται, αλλά μπορείς να τα αγοράσεις μέσα από την τέχνη σου. Θέλουμε να γράψουν κάτω από το φως των κεριών, να δημιουργήσουν μετά από αυτή την κοπιαστική εμπειρία που θα έχουν και να γράψει ο καθένας κάτι δικό του για εκείνη τη νύχτα, το βράδυ. Ακόμη κι αν δεν καταφέρουν να γράψουν το καλύτερό τους έργο και μόνο το να προσπαθήσουν για εμένα είναι πάρα πολύ σημαντικό. Αυτό είναι για το βράδυ του Σαββάτου», σημείωσε η Β.Στρώλη.
Χορογραφία ως μία συνδυαστική δημιουργική διαδικασία
«Εμείς αυτό που θα κάνουμε στο πλαίσιο αυτού του διημέρου, το οποίο είναι και κάπως επικεντρωμένο στη σωματικότητα, είναι μία επίσκεψη στον χώρο την δεύτερη ημέρα και θέλουμε με αυτόν τον τρόπο να ανοίξουμε έναν διάλογο με τα παιδιά, να τους παρουσιάσουμε τη δική μας δημιουργική διαδικασία. Έχουμε ξεκινήσει ήδη πρόβες με την Αρετή Μίχου, είμαστε συνδημιουργοί», δήλωσε η Αλεξάνδρα Τσοτανίδου.
Όπως εξήγησε: «τα παιδιά δεν θα συμμετέχουν κινητικά, απλώς εμείς θα παρουσιάσουμε μία ‘’ανοιχτή’’ πρόβα με κάποιους αυτοσχεδιασμούς που κάνουμε και κάποιο δομημένο υλικό που έχει προκύψει, κάποιους ήρωες που έχουν ‘’γεννηθεί’’ από την παράστασή μας. Θα ζητήσουμε από τα παιδιά να γράψουν με βάση αυτό που θα δουν πιθανές ιστορίες που προκύπτουν και θα τροφοδοτηθούν από τη δική μας κίνηση. Τις ιστορίες αυτές θα τις πάρουμε πίσω εκ νέου και θα αποτελέσουν πηγή έμπνευσης είτε αυτούσιες, είτε ως ερέθισμα για να εξελίξουμε την ιστορία μας, για να ‘’δέσουμε’’ την πλοκή μας και τελικά για να γίνει παράσταση η οποία θα είναι βασισμένη στις ιστορίες των παιδιών. Πάντως, αυτό το πάρε-δώσε, να πάρουμε υλικό και να δώσουμε πίσω σαν παράσταση και για εμάς είναι κάτι που θα δοκιμάσουμε πρώτη φορά».
Πώς ένα φιλτράρισμα προσλαμβανόμενων ερεθισμάτων παράγει ιστορία;
«Εγώ και η Αλεξάνδρα θα παρουσιάσουμε μία πρόβα σύγχρονου χορού, ο οποίος θα είναι αποτέλεσμα αυτοσχεδιασμού, αλλά θα περιέχει και πιο δομημένα τμήματα. Έπειτα, το πρωί της Κυριακής τα παιδιά θα κληθούν να γράψουν μία ιστορία δική τους, αφότου, δηλαδή, επεξεργαστούν επιτυχώς τα προσλαμβανόμενα ερεθίσματα», ανέφερε συμπληρωματικά η Αρετή Μίχου.
Χρύσα Κιατίπη
chkiatipi@empros.gr