Είναι πολλοί οι δεσμοί αίματος που συνδέουν τις δύο πόλεις, την Ξάνθη με τα Γιάννενα. Τελευταία, εκτός του αγαπητού μας φίλου Φώτη Ραπακούση που είναι Διευθυντής του Μουσείου Αλή Πασά και της Επαναστατικής Περιόδου στο νησάκι των Ιωαννίνων, προστίθενται κι άλλοι.
Να, όπως ο αγαπητός φίλος και αξιότιμος καθηγητής πανεπιστημίου Ιωαννίνων κ. Γεώργιος Σμύρης που διδάσκει ιστορία της αρχιτεκτονικής και κυρίως της Οθωμανικής.
Μου ζήτησε να τον βοηθήσω στην μετάφραση του αυτοκρατορικού εγγράφου που είναι η ιδρυτική πράξη της Υφαντικής Σχολής Ιωαννίνων και φυσικά με πολύ χαρά, τιμή και σεβασμό το αποδέχτηκα.
Επικοινώνησα με τον Αξιοσέβαστο συνεργάτη μου και Θεολόγο του Ισλάμ κ. Σεντάτ Καράνταη και η αποστολή όπως συμβαίνει σχεδόν πάντα, εξετελέσθη.
Οθωμανικό Φιρμάνι
Το κτίριο αυτό σήμερα, στεγάζει την Αρχιτεκτονική Σχολή των Ιωαννίνων.
Το αυτοκρατορικό τούτο έγγραφο, είναι επίσημο Φιρμάνι που φέρει την σφραγίδα (Tuğra/Tουγρά) του Σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ Β’ και η γραφή είναι σε μορφή (Dîvani) δηλαδή, η επίσημη καλλιγραφική οθωμανική γραφή, που χρησιμοποιούνταν από τους γραμματείς κυρίως για τα υψηλά αυτοκρατορικά έγγραφα.
Μετάφραση
Με τη βοήθεια και την προστασία του Θεού, της θρησκείας και των νόμων, αλλά και με την προστασία των αείμνηστων προφητών, συντάσσεται τούτο το (υψηλό) έγγραφο με τις θερμότερες ευχαριστίες μας προς τον Εξοχότατο Βαλή του Βιλαετίου των Ιωαννίνων που ανήκει στην 2η τάξη της Οθωμανικής Διοίκησης και έχει παρασημοφορηθεί με το μετάλλιο του Υψηλού Τάγματος του Μετζιντιγιέ, Χιλμί Πασά (Yanya Vilayeti Valisi olup ikinci Rutbe-i osmanî ve mecidi nişana hayiz ve hasıl olan Hilmi Paşa), καθώς και προς τον Αξιοσέβαστο αντικαταστάτη του Βαλή των Ιωαννίνων Μεχμέτ Βετζίχ Εφέντη που ανήκει στην 2η τάξη της Οθωμανικής Διοίκησης (Yanya Naibi Mevlânâ Rutbe-i sani Mehmet Vecih Efendi) με την αμέριστη βοήθειά του ως Καδή και Μουφτή των μουσουλμάνων που είναι άριστος γνώστης των θρησκευτικών ζητημάτων και μάλιστα έχει πάρει παράσημα από τα δύο Ιερά Τεμένη της Μέκκας και της Μεδίνας.
Βάσει της διαθήκης της αξιοσέβαστης και αείμνηστης Αγγελικής Παπάζογλου, η οποία κατάγεται μέσα από την πόλη (Kasaba) των Ιωαννίνων.
Να δοθεί μία άδεια ανέγερσης κτιρίου για την Ίδρυση Σχολείου Υφαντικής Θηλέων της πόλης των Ιωαννίνων.
Το οποίο, θα ανήκει ως Βακούφιο στην Μητρόπολη Ιωαννίνων ώστε να εγγυηθεί τη συνέχιση της Σχολής στο διηνεκές.
Το κτίσμα, όπως αναφέρει ρητά η διαθήκη, πρέπει να κατασκευαστεί από πέτρα και δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα τρία μέτρα σε ύψος (άρα θα είναι ισόγειο), μέσα στο οικόπεδο που παραχωρεί η αείμνηστη αποθανούσα 20×20.
Το κτίριο θα αποδοθεί ως σχολείο υφαντικής για φοίτηση χωρίς αντίτιμο (δωρεάν φοίτηση).
Τα κορίτσια που θα φοιτούν στη Σχολή των Θηλέων θα προέρχονται μέσα από την πόλη των Ιωαννίνων και να ανήκουν μόνο στο Μιλλέτ των Ρωμιών (Χριστιανές Ορθόδοξες), από το (Rum Cemaat).
Όχι για κορίτσια που προέρχονται από την μουσουλμανική κοινότητα και όχι για κορίτσια από άλλες ευρύτερες περιοχές των Ιωαννίνων.
Οι δύο δασκάλες που θα μαθαίνουν στις μαθήτριες της Υφαντικής Σχολής Ιωαννίνων την τέχνη της υφαντικής, θα πληρώνονται από την Βακουφική Διαθήκη της εν λόγω αξιοσέβαστης και αείμνηστης γυναίκας.
Την χρονιά αυτή στην πόλη των Ιωαννίνων (Kasaba), υπάρχουν 1906 χανέδες/σπίτια (Hane) των Ρωμιών (Χριστιανών Ορθοδόξων) και συνολικά ο Ρωμαίικος πλυθησμός (Rum Nüfus) ανέρχονταν στις 7850 κατοίκους.
Έχει γίνει η σχετική επισκόπηση από τους αρμόδιους φορείς και έχει αποσταλεί στο κρατικό συμβούλιο, αρμόδιο για θρησκευτικά ζητήματα.
Το συγκεκριμένο σχολείο θα τίθεται υπό την προστασία της διαθήκης της αείμνηστης γυναίκας, που έχει παραχωρήσει το εν λόγω οικόπεδο και τα χρήματα-έξοδα για την ανέγερση του κτιρίου, θα δοθούν από τη διαθήκη της ποσό που ανέρχεται στις (2000 χρυσές λίρες).
Το φιρμάνι αυτό για την ανέγερση είναι δηλωμένο και στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, καθώς επίσης, με το υπ’ αριθμόν (Νο129) έγγραφο βρίσκεται και στα κεντρικά αρχεία του Οθωμανικού κράτους στην Υψηλή Πύλη.
19 Μουχαρρέμ (Muharrem 1ος σεληνιακός μήνας του έτους εγίρας) Sene/έτος 1326/1908.
*Kasaba= Κέντρο της πόλης.
*Muteberanından=Αξιοσέβαστος.
Μετάφραση και επιμέλεια του αυθεντικού αυτοκρατορικού εγγράφου, με την χρήση τρίγλωσσου Οθωμανικού Λεξικού του Αβραάμ Μαλιάκα του 1876
Σεντάτ Καράνταη
Θεολόγος του Ισλάμ
Γιώργος Φ. Μπατζακίδης
Ιστορικός Ερευνητής
