Το Δημόσιο έχει αρχίσει να πληρώνει τα χρέη του προς τρίτους, κάτι που αποτελούσε για χρόνια σημείο τριβής μεταξύ θεσμών και των ελληνικών κυβερνήσεων
Στην άμεση επιστροφή φόρου εισοδήματος επιχειρήσεων, και από τους πρώτους μήνες του 2023 και του ΦΠΑ, χωρίς να απαιτείται η υποβολή αίτησης, προχωράει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.
Σήμερα, οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων ανέρχονται στο ποσό των 792 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 286 εκατ. ευρώ είναι άνω των 90 ημερών και τα υπόλοιπα εντός του χρονικού πλαισίου που ορίζουν ο νόμος και οι ευρωπαϊκές οδηγίες. Ωστόσο, από τα 286 εκατ. ευρώ τα 257 δεν μπορούν να αποπληρωθούν λόγω εξωγενών παραγόντων, όπως για παράδειγμα η μη ανταπόκριση δικαιούχων και η μη προσκόμιση δικαιολογητικών.
Πάντως, τα τελευταία χρόνια καταβάλλονται προσπάθειες περιορισμού των εκκρεμών επιστροφών. Από 1,2 δισ. ευρώ που ήταν στα τέλη του 2015, σήμερα έχουν περιορισθεί στα 792 εκατ. με τάσεις περαιτέρω μείωσής τους.
Και αυτό συμβαίνει καθώς η ΑΑΔΕ έχει καλύτερη εικόνα για τα έσοδα και έξοδα των επιχειρήσεων και των φυσικών προσώπων, ενώ για κάθε νομικό πρόσωπο υπάρχει εκτενές ιστορικό ηλεκτρονικά και γενικότερα οι ελεγκτές διαθέτουν το προφίλ των επιχειρήσεων.
Τα ηλεκτρονικά δεδομένα, τα MyDATA και η φορολογική συμμόρφωση που έχει επιτευχθεί παρέχουν τη δυνατότητα να επιστρέφει ταχύτερα χωρίς γραφειοκρατία τόσο τον φόρο εισοδήματος όσο και τον ΦΠΑ. Σύμφωνα με τα στατιστικά της ΑΑΔΕ, οι εμπρόθεσμες πληρωμές ΦΠΑ ανέρχονται στο 87,63%, ενώ οι εμπρόθεσμες πληρωμές του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων στο 89,21%.
Επί της ουσίας, το Δημόσιο έχει αρχίσει να πληρώνει τα χρέη του προς τρίτους, κάτι που αποτελούσε για χρόνια σημείο τριβής μεταξύ θεσμών και των ελληνικών κυβερνήσεων.
Από τις 19 Νοεμβρίου 2022, η φορολογική διοίκηση ενεργοποιεί τις ταχύτερες επιστροφές φόρου εισοδήματος και όπως αναφέρουν στελέχη της φορολογικής διοίκησης πρόκειται για το πρώτο βήμα, ενώ θα ακολουθήσουν και οι αυτοματοποιημένες επιστροφές ΦΠΑ, διαδικασία που απασχολεί περισσότερο τις επιχειρήσεις.
Με βάση, λοιπόν, την απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γ. Πιτσιλή, σε περίπτωση που προκύπτει πιστωτικό υπόλοιπο προς επιστροφή μετά την υποβολή και εκκαθάριση της δήλωσης (επειδή το ποσό του φόρου που προκαταβλήθηκε ή παρακρατήθηκε είναι μεγαλύτερο από τον οφειλόμενο φόρο), η επιπλέον διαφορά επιστρέφεται στην επιχείρηση, χωρίς να απαιτείται η υποβολή αίτησης. Βέβαια, στην περίπτωση που υπάρχουν άλλες οφειλές προς την εφορία ή προς τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, το ποσό δεν θα επιστρέφεται αλλά θα συμψηφίζεται αυτομάτως.
Ταχύτερες και χωρίς αίτηση επιστροφές δεν σημαίνει ότι δεν θα διενεργούνται έλεγχοι. Σε περίπτωση, λοιπόν, που με την υποβολή των αρχικών ή τροποποιητικών δηλώσεων προκύπτει πιστωτικό υπόλοιπο προς επιστροφή, αυτό θα επιστρέφεται από τη φορολογική διοίκηση αφού προηγουμένως γίνει αξιολόγηση με βάση κριτήρια ανάλυσης κινδύνου. Ουσιαστικά, η επιχείρηση θα ελέγχεται από το πληροφοριακό σύστημα ELENXIS. Εφόσον δεν προκύπτει κάποιος λόγος που δεν πρέπει να γίνει η επιστροφή του ποσού, θα πιστώνεται αμέσως στον λογαριασμό του δικαιούχου.
Το δεύτερο βήμα προβλέπει ταχύτερες επιστροφές ΦΠΑ σε όσες επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες πληρώνουν εμπρόθεσμα τις φορολογικές τους υποχρεώσεις και δεν χρωστούν στο ελληνικό Δημόσιο. Εντός του πρώτου εξαμήνου του 2023 και με σκοπό την τόνωση της επιχειρηματικότητας και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης μεταξύ κράτους – πολίτη, «μεριμνούμε για την επιτάχυνση των επιστροφών φόρων» αναφέρουν από τη φορολογική διοίκηση, θέτοντας σε εφαρμογή το ολοκληρωμένο και αυτοματοποιημένου συστήματος επιστροφών ΦΠΑ με αξιοποίηση του προφίλ των φορολογουμένων και ανάλυση κριτηρίων.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό της ΑΑΔΕ, θα ενεργοποιηθεί το ηλεκτρονικό σύστημα που θα χειρίζεται αυτομάτως τις επιστροφές ΦΠΑ. Επιχειρήσεις και επαγγελματίες, χωρίς να χρειάζεται να υποβάλουν αίτηση, θα λαμβάνουν σε λίγες ημέρες από την υποβολή της δήλωσης ΦΠΑ την επιστροφή φόρου. Η διαδικασία αυτή θα ακολουθείται για την πλειονότητα των αιτήσεων επιστροφής χρημάτων.
Και σήμερα, όμως, οι επιστροφές ΦΠΑ πραγματοποιούνται σε διάστημα 10 έως 30 ημερών. Οι καθαρές επιστροφές δηλαδή, αυτές που δεν χρειάζεται να συμψηφιστούν με άλλες οφειλές, γίνονται σε πολλές περιπτώσεις σε διάστημα 10 ημερών (εξαρτάται και από τον όγκο εργασίας κάθε εφορίας) ενώ όταν πρέπει να γίνει επιστροφή ΦΠΑ και υπάρχει οφειλή –για παράδειγμα στον ΕΦΚΑ– η διαδικασία γίνεται «στο χέρι», με αποτέλεσμα να απαιτείται περισσότερος χρόνος.
Με την εφαρμογή του αυτοματοποιημένου συστήματος, οι συμψηφισμοί με φόρους ή με τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης θα γίνονται ηλεκτρονικά. Συνολικά το σύστημα θα χρειάζεται μία ημέρα για να ολοκληρώσει τη διαδικασία και αμέσως μετά θα δίνεται εντολή ώστε το τυχόν ποσό που έχει απομείνει προς επιστροφή να δίνεται άμεσα στον δικαιούχο. Μάλιστα, οι δικαιούχοι θα λαμβάνουν μήνυμα για την εκτιμώμενη ημερομηνία επιστροφής του ΦΠΑ.
