Είναι άξιον θαυμασμού το πόσο γρήγορα οποιοδήποτε ζήτημα μπαίνει σε δημόσιο διάλογο καταντάει μπανάλ. Μπανάλ όχι τόσο με την έννοια του κακόγουστου όσο με εκείνη του τετριμμένου, του πληκτικού. Του εντελώς προβλέψιμου. Δεν έχει περάσει μήνας αφότου έσκασε το σκάνδαλο των τηλεφωνικών υποκλοπών. Και νιώθουμε ήδη κορεσμό. Και μολονότι επιθυμούμε να είμαστε καλοί, εναργείς, ενημερωμένοι πολίτες, διαβάζουμε πλέον διαγωνίως ό,τι δημοσιεύεται σχετικά.
Στηθήκαμε προχθές εμπρός στην οθόνη για να παρακολουθήσουμε Βουλή. Μα ύστερα από κανένα μισάωρο -σκάρτο-, το ενδιαφέρον μας άρχισε να εξατμίζεται. Και ας κατέβαλλαν φιλότιμες προσπάθειες οι πολιτικοί αρχηγοί για να μας πείσουν ότι το διακύβευμα είναι σπουδαίο και κρίσιμο. Και σπουδαίο είναι. Και κρίσιμο.
Για πόσο όμως να αντέξεις τους μεν, οι οποίοι ισχυρίζονται μελοδραματικότατα πως η δημοκρατία έχει καταλυθεί, ότι το παρακράτος κυβερνάει τη χώρα; Για πόσο να τους αντέξεις, ιδίως όταν έχεις ακούσει από πρώτο χέρι -από τη μάνα σου και τον πατέρα σου- τι σήμαινε στ’αλήθεια να γίνεται ο χαφιές σκιά σου; Να μπουκάρει η αστυνομία στο σπίτι σου και να ψάχνει μέχρι και πίσω από τα κάδρα μπας και ανακαλύψει κάποιο τεκμήριο “αντεθνικής” δραστηριότητας. Να σε τραβάνε στο αστυνομικό τμήμα και να σε εκβιάζουν να αποκηρύξεις τα πιο αγαπημένα σου πρόσωπα, τον ίδιο τον εαυτό σου, ειδάλλως δεν θα σπούδαζες, δεν θα έβρισκες δουλειά, ούτε δίπλωμα οδήγησης θα μπορούσες να βγάλεις…
Για πόσο να αντέξεις τους δε, που ο ρεαλισμός τους τείνει προς τον κυνισμό; “Πάρτε το απόφαση. Οι πάντες παρακολουθούν τους πάντες. Η ιδιωτική ζωή έχει διεθνώς ακυρωθεί. Ποια ΕΥΠ και ποια NSA; Δισεκατομμύρια άνθρωποι κοινοποιούν διαρκώς στα social media πού βρίσκονται, τι κάνουν, τι σκέφτονται, τι νιώθουν, βγάζουν στα φόρα τα πλυμένα και τα άπλυτά τους! Τα τηλέφωνα δεν παρέχουν ασφάλεια, αυτό είναι γνωστό μέχρι και στους μαθητές του γυμνασίου που τους βάζουν κοριούς οι γονείς τους για να τους ελέγχουν. Θες, Νίκο Ανδρουλάκη, να περιφρουρείς τα μυστικά σου; Όποτε θα κουβεντιάζεις εμπιστευτικά, θα αφήνεις το κινητό σου εκτός δωματίου. Αυτό πράττουν εδώ και χρόνια πολιτικοί, επιχειρηματίες, δικηγόροι… Σειρές στο νέτφλιξ δεν βλέπεις; Στο “Casa de Papel” δεν θυμάσαι ότι η συμμορία του Καθηγητή -πες την κι επαναστατική οργάνωση- χρησιμοποιούσε κάτι απαρχαιωμένα κινητά, της δεκαετίας του ’90, που δεν έχουν αποθηκευτικό χώρο ούτε αντανάκλαση στο icloud;”
Τούτων δοθέντων, δεν είναι απορίας άξιο που η επίδραση του σκανδάλου των υποκλοπών στο εκλογικό σώμα μάλλον αμελητέα πρέπει να θεωρηθεί.
Έχασε -δείχνουν οι δημοσκοπήσεις- η Νέα Δημοκρατία 0,2% ή 1,3%. Με τον πακτωλό που φημολογείται ότι θα μοιράσει ο Μητσοτάκης στη Θεσσαλονίκη, άνετα θα αποσβέσει τη ζημιά. Κέρδισε το Πασόκ μισή ή μία μονάδα. Σπουδαία τα λάχανα! Ας τεθεί το δίλημμα της κυβερνησιμότητας στις δεύτερες κάλπες και τότε θα το δούμε να αγωνιά για να πετύχει διψήφιο αποτέλεσμα. Τού αξίζει καλύτερη πορεία; Προφανώς! Μα η θυματοποίηση -πόσω δε μάλλον η αυτοθυματοποίηση- ουδέποτε σε κάνει ελκυστικό πολιτικά ή ερωτικά. Το Πασόκ έχει ελπίδα να πρωταγωνιστήσει στις εξελίξεις μόνον εφόσον ξεδιπλώσει τη δική του, διακριτή, καινοτόμα ατζέντα. Η καθηλωμένη, εμμονική ρητορεία του Σύριζα προφανώς το βοηθάει.
Ένα πολιτικό αποτέλεσμα έφερε προσώρας το σκάνδαλο των υποκλοπών. Ακύρωσε -δυσκόλεψε, τουλάχιστον, πάρα πολύ- τη συνεννόηση Νέας Δημοκρατίας και Πασόκ μετά τις προσεχείς εκλογές. Η οποία συνεννόηση θα ήταν, κατά την αντίληψή μου, ευχής έργον. Όχι σαν επανάληψη της κυβέρνησης Σαμαρά-Βενιζέλου, που σχηματίστηκε το 2012 για λόγους εθνικής ανάγκης και έβγαλε εκείνο το κρίσιμο διάστημα πολλά κάστανα από τη φωτιά. Αλλά ως δημιουργική σύμπραξη. Ακόμα και μη κατέχοντας υπουργεία, ακόμα και δίνοντας απλώς ψήφο ανοχής, το Πασόκ θα μπορούσε να μετακινήσει την επόμενη κυβέρνηση προς προοδευτικότερες θέσεις. Να ενισχύσει τη μεταρρυθμιστική διάθεση, που -εδώ που τα λέμε- δείχνει σημεία τελμάτωσης. Ποιος πολιτικά φιλελεύθερος πολίτης δεν θα το επιθυμούσε αυτό;
Η στρατηγική των κομμάτων έχει ήδη άρδην μεταβληθεί. Ο Σύριζα θωπεύει ύπουλα το Πασόκ προσβλέποντας σε ένα αντιδεξιό μέτωπο, βγαλμένο από το χρονοντούλαπο της Μεταπολίτευσης. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αποφασίσει να βαθύνει το ρήγμα ανάμεσα στη Νέα Δημοκρατία και στο Πασόκ, με σκοπό να τραβήξει τη μεγάλη πλειονότητα των κεντρώων προς το κόμμα του. Επιδιώκοντας -“per mare, per terra”- την αυτοδυναμία. Και αν δεν την πετύχει; Τότε μοιραία θα στραφεί στα δεξιά του. Το να έχουμε την άνοιξη του 2023 μια κυβέρνηση που θα εξαρτάται από τον κύριο Βελόπουλο -ή οποιονδήποτε παρόμοιο- μόνο μελαγχολία προξενεί.
Ένας φίλος, ψημένος στην πολιτική, με ακούει και κουνάει το κεφάλι του. “Όποιος νομίζει πως μπορεί να δει σε ορίζοντα μεγαλύτερο των τριών μηνών είναι επιεικώς αφελής. Εκτός κι αν τα ευφάνταστα σενάρια, τις ακροβάτικες ασκήσεις επί χάρτου τις κάνει για να διασκεδάσει την αβάσταχτη μπαναλιτέ του δημόσιου διαλόγου…”.
Χρήστος Χωμενίδης
