Τον Νίκο Φραγκίσκου Καμπάνη τον γνωρίσαμε πριν από τέσσερες δεκαετίες. Καθ’ όλη αυτή την περίοδο πολλά είναι αυτό που τον απασχόλησαν δημιουργικά. Διπλός είναι ο σκοπός τούτου του κειμένου μου: πρώτο να παρουσιάσω συνοπτικά τους βασικούς τομείς του έργου του και δεύτερο να τον ευχαριστήσω για τη συνεργασία μας τα τελευταία χρόνια.
Τότε που τον γνωρίσαμε ήταν απόφοιτος της Γεωλογίας του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του δημοσίευσε τα εξής, στα πλαίσια της Έδρας Γεν. Γεωλογίας – Παλαιοντολογίας:
-ΜΙΚΡΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗ ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ μαζί με το Πανεπιστήμιο Οχρίτσκι της Σόφιας, Θεσσαλονίκη 1981.
-ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΩΝ ΠΕΤΡΩΜΑΤΩΝ – ΦΡΑΓΜΑΤΑ (Τομέας ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΓΙΑΣ), Θεσσαλονίκη 1982.
ΑΝΑΚΑΛΥΨΕ το 1983 το Παλαιοντολογικό Κοίτασμα: ΠΕΝΤΑΛΟΦΟΣ Ι (Μελέτη, Αξιοποίηση, Χρονολόγηση: Α.Π.Θ.).
Την επόμενη δεκαετία η μεγάλη του αγάπη ήταν το σκάκι. Στο σκάκι, με παιδιά και νέους, έδωσε μια ολόκληρη ζωή. Ως προπονητής και οργανωτής σχετικών εκδηλώσεων. Πολλά βιβλία του έχουν εκδοθεί και κατέκλυσαν όλη την Ελλάδα, για την εκμάθηση του σκακιού. Η προσφορά του έχει αναγνωριστεί. Δύο δείγματα:
«1ο Παιδικό Σκακιστικό Τουρνουά Rapid Βύρωνα. Απονομή Αναμνηστικής Πλακέτας στον Νικόλαο Καμπάνη για την Συνολική του προσφορά στο Σκάκι και την Κοινωνία. Την Απονομή έκαναν οι σημερινοί πρωταγωνιστές που δεν ήταν άλλοι από τους Σκακιστές».
«Ο Πανιώνιος Γ.Σ.Σμύρνης απονέμει στον Νικόλαο Καμπάνη τιμητική πλακέτα για τα 40 χρόνια ανελλιπούς προσφοράς στο Ελληνικό Σκάκι Ιανουάριος 2016».
Ο Ν. Φρ. Καμπάνης είναι Ομηριστής, συνεργάτης από το 1998 και συνεχιστής του έργου του Νίκου Λιβαδά Τουμασάτου. Το 2002-2003, μετά τον θάνατο του Νίκου Λιβαδά, άρχισε να εκπονεί μελέτες που αναφέρονται στην Ομηρική Γεωγραφία. Δημοσίευσε την «ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ» όπου με στοιχεία ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗΣ ΓΕΩΛΟΓΙΑΣ (Ζάκυνθος), αναπαριστά μια χαμένη χερσόνησο στο νότιο άκρο της Παλλικής, τις ΑΛΑΛΚΟΜΕΝΕΣ!… Έχει από τότε μεταφράσει ραψωδίες της Οδύσσειας του Ομήρου στη Νεοελληνική.
Συνολικά είναι συγγραφέας 53 βιβλίων, (22 σκακιστικά, ένα λογοτεχνικό, δυο θεατρικά, 8 Ομηρικής Γεωγραφίας, 20 αναλύσεις ραψωδιών της Οδύσσειας. Βιβλία του έχουν μεταφραστεί δυο στα αγγλικά, δύο στα γαλλικά και ένα στα ισπανικά.
Η αγάπη αυτή του Νίκου για τον Όμηρο είναι αξιοθαύμαστη. Στάθηκε η αφορμή για να ξαναπιάσω κείμενά μου για την παλιά μου αγάπη, τον Όμηρο. Επιπλέον, ευχαριστώ τον Νίκο Καμπάνη γιατί με συμπεριλαμβάνει στους συνεργάτες του στις εκδόσεις των ραψωδιών της Οδύσσειας, όπου έχω τη φιλολογική επιμέλεια.
Ιδιαίτερα τιμητικό για μένα ότι σε κάποιες ραψωδίες περιέχονται κείμενά μου. Αναφέρω στη Ραψωδία χ΄- ΜΝΗΣΤΗΡΟΦΟΝΙΑ – 2020 το κείμενό μου «Ομήρου Επίσκεψις». Ένα απόσπασμα:
«Πάντοτε είχα την πεποίθηση ότι ο Όμηρος ήταν υπαρκτός ποιητής, όπως αποδεικνύεται από τη δημιουργική βούλησή του. Η Μνηστηροφονία είναι τρανή απόδειξη. Είναι γνωστό ότι η Οδύσσεια αποτελείται από τρεις ενότητες. Οι δώδεκα ραψωδίες συγκροτούν τη Μνηστηροφονία, όσες Τηλεμάχεια και Φαικίδα μαζί. Από την αρχή ως το τέλος του έπους ο Όμηρος αναφέρεται στον Νόστο του Οδυσσέα, αλλά γιατί γίνεται ο Νόστος; Ο αγώνας του Οδυσσέα είναι για θρόνο – γυναίκα – βασίλειο – τάξη. Οι Θεοί στις συνελεύσεις τους – αγορά από το ρήμα αγείρω – αποφασίζουν: στην α΄ αγορά για επιστροφή Οδυσσέα, στη β΄ αγορά, επιπλέον, εκδίκηση μνηστήρων».
Η δεύτερη συμμετοχή μου είναι Ραψωδία λ΄ – ΤΟ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ: Ο Κάτω Κόσμος – 2022, όπου δημοσιεύεται το κείμενό μου «Νέκυια, το ταξίδι μεταξύ ζωής και θανάτου…». Γράφω αρχίζοντας:
«Ο Όμηρος αποτελεί ένα κομβικό σημείο στην εξέλιξη του πολιτισμού, ένα μεταίχμιο. ‘Ενα ποτάμι, αλλά και μία γέφυρα. Κουβαλά πράγματα από το παρελθόν, γίνεται όμως και η βάση για να προχωρήσει ο κόσμος ο ελληνικός, ο ευρωπαϊκός, ο παγκόσμιος. Η σχέση θεών και ανθρώπων είναι το κυρίαρχο μοτίβο στον ρου της ιστορίας.
Η λ΄ ραψωδία της Οδύσσειας, η επονομαζομένη Νέκυια, εγκολπώνει το βασικό θέμα της σύνδεσης μεταξύ ζωής και θανάτου». Συνεχίζοντας την ανάλυσή μου σημειώνω:
«Ο Όμηρος απηχεί τις αντιλήψεις και τις απόψεις της εποχής του. Δεν τον θεωρώ μόνο πρώτο λογοτέχνη αλλά και πρώτο φιλόσοφο. Η ραψωδία λ΄ αποτελεί ένα προδρομικό κεφάλαιο βιοσοφίας» και καταλήγω: «Ο Όμηρος στάθηκε «αιώνιος δάσκαλος». Ενώ δεν υπήρχε διάκριση στα διάφορα είδη λόγου, διάκριση ανάμεσα στη λογοτεχνία και στη φιλοσοφία, ο Όμηρος είχε ενιαία αντίληψη του λόγου. Δεν είναι τυχαίο ότι στην κλασική εποχή όλα ξεκινούν από τον ομηρικό κόσμο».
Αυτό το διάστημα ο Ν. Φρ. Καμπάνης ετοιμάζει τη ραψωδία ν΄ της Οδύσσειας, όπου έχω τη χαρά και τιμή να δημοσιεύω ένα μικρό κείμενό μου με τίτλο «Λόγος και Σιωπή», όπου καταλήγω με το συμπέρασμα:
«Η Τέχνη αξιοποιεί την εναλλαγή «λόγου» και «σιωπής». Ο Όμηρος με τους στίχους αυτούς περιγράφει με τον προδρομικό λόγο του τον ουσιαστικό ρόλο της Τέχνης. Η σιωπή είναι το αποτέλεσμα της αφήγησης, όχι κατόπιν διαταγής ή σύμβασης (σιωπούμε όταν μιλά ο άλλος). Σιωπή ως επενέργεια της Τέχνης».
Για όλα τούτα νιώθω χαρά για τα έργα του Νίκου Φραγκίσκου Καμπάνη και ευγνωμοσύνη για τη συνεργασία μας, καθώς και για τη δυνατότητα που μου δίνει να προβάλλω τις απόψεις μου και την αγάπη μου για τον Όμηρο.
Θανάσης Μουσόπουλος
Φιλόλογος, συγγραφέας, ποιητής
