Σκρέκας: Τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να περιμένουν την Ευρώπη
Πυρετώδεις είναι οι «ζυμώσεις» στο κυβερνητικό επιτελείο για να μπει ένα «φρένο» στο κύμα αυξήσεων στους λογαριασμούς του ρεύματος. Βασικός στόχος αποτελεί η επαναφορά των τιμολογίων σε ένα βιώσιμο επίπεδο ή όπως είπε ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας ο τελικός λογαριασμός για τα νοικοκυριά να πέσει σε επίπεδα 2020.
Ο υπουργός ουσιαστικά προανήγγειλε πως τα νέα μέτρα θα αποφασιστούν άμεσα, τονίζοντας πώς τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να περιμένουν τις Ευρωπαϊκές αποφάσεις γι’ αυτό γίνονται καθημερινά συσκέψεις προκειμένου το θέμα να αντιμετωπιστεί, ενώ συμπλήρωσε πως οι ανακοινώσεις θα γίνουν από τον πρωθυπουργό όταν θα είναι όλα έτοιμα.
Τα σενάρια που σβήνουν και ξαναγράφουν πυρετωδώς τις τελευταίες ημέρες τα συναρμόδια κυβερνητικά επιτελεία υπαγορεύονται από δύο βασικές προσεγγίσεις:
-Της άμεσης ανάκτησης των υπερκερδών που παράγονται στη χονδρεμπορική αγορά με την επιβολή ανώτατου ορίου είτε στις προσφορές των μονάδων που συμμετέχουν στην αγορά είτε στα έσοδα των μονάδων παραγωγής
-Της ετεροχρονισμένης ανάκτησης με την επιβολή φορολόγησης των υπερκερδών
Με την πρώτη προσέγγιση επιτυγχάνεται μείωση του κόστους που μεταφέρεται στους καταναλωτές μέσω της ρήτρας αναπροσαρμογής, και εξαλείφονται πλήρως ή σημαντικά, ανάλογα με το πού θα μπει το πλαφόν, οι επιδοτήσεις.
Στη δεύτερη περίπτωση συνεχίζονται οι επιδοτήσεις, μέρος των οποίων θα χρηματοδοτηθεί από τη φορολόγηση των υπερκερδών σε ποσοστό 90%, όπως έχει πει ο πρωθυπουργός. Και στην περίπτωση της συνέχισης των επιδοτήσεων η κυβέρνηση δρομολογεί την αύξηση του ορίου κατανάλωσης των 300 κιλοβατωρών τον μήνα, ώστε το μέτρο να επεκταθεί σε μεγαλύτερη γκάμα καταναλωτών.
Κοινός παρονομαστής και των δύο προσεγγίσεων και των σεναρίων που εκπορεύονται από αυτές είναι η διασφάλιση της χρηματοδότησης, για να αποζημιωθούν στην περίπτωση του πλαφόν οι μονάδες παραγωγής με βάση το μεταβλητό κόστος τους και στη δεύτερη περίπτωση οι καταναλωτές για να περιοριστεί η επιβάρυνση από τη ρήτρα αναπροσαρμογής.
Η άσκηση που καλούνται να λύσουν τα κυβερνητικά επιτελεία είναι το πόσο κοντά στις τιμές προ κρίσης μπορεί να επανέλθει το κόστος ρεύματος. Στη βάση αυτή εξετάζονται σενάρια με ένα εύρος χονδρεμπορικής τιμής της τάξης του 30%-50% πάνω από τη μέση χονδρεμπορική τιμή του Μαΐου του 2021, που διαμορφώθηκε γύρω στα 90 ευρώ/MWh. Περιθώρια για μεγαλύτερη μείωση δεν φαίνεται να υπάρχουν κι αυτό γιατί το μέτρο με βάση το κλίμα που διαμορφώνεται στην ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά με την κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία προεξοφλεί υψηλές τιμές για τουλάχιστον μέχρι το 2023. Γι’ αυτό και θεωρείται «κλειδωμένη» η απόφαση για διάρκεια της όποιας τελικά παρέμβασης αποφασιστεί για έξι συν έξι μήνες. Το συνολικό κόστος που απαιτείται για τη χρηματοδότησή της είναι 5 δισ. ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση, στόχος της κυβέρνησης είναι τα όποια μέτρα να ληφθούν και να ανακοινωθούν από τον πρωθυπουργό πριν από την αναχώρησή του για τις ΗΠΑ. Στο τραπέζι βρίσκεται και το υβριδικό σενάριο, ένας συνδυασμός δηλαδή επιβολής πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά και επιδότησης. Στο μεταξύ, νωρίτερα αναμένονται οι ανακοινώσεις για τις επιδοτήσεις του Μαΐου που σύμφωνα με πληροφορίες θα κυμαίνονται γύρω στα 60 ευρώ η μεγαβατώρα, αρκετά κάτω δηλαδή από τα 72 ευρώ του Απριλίου που στηρίχτηκαν σε υψηλότερη πρόβλεψη χονδρεμπορικής τιμής από αυτήν που διαμορφώθηκε τελικά τον Μάρτιο.
