Στις 21 και 22 Μαΐου είχα τη χαρά αλλά και την τιμή να παρευρεθώ μετά από πρόσκληση του Δήμου Σαμψούντας (Samsun Belediye), σ ένα Διεθνές Ακαδημαϊκό Συνέδριο Ιστορίας, για τα 100 χρόνια από την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας ως αποτέλεσμα της μικρασιατικής καταστροφής.
Από την χώρα μας, εκτός της δικής μου συμμετοχής, παρευρέθηκε και ο τέως καθηγητής του ΕΚΠΑ κ. Δημήτρης Μιχαλόπουλος.
Ακούστηκαν εξαιρετικές εισηγήσεις από την Πολωνία, το Αζερμπαϊτζάν, το Κόσοβο και πλήθος ακαδημαϊκών από την Κωνσταντινούπολη, την Σμύρνη και την Άγκυρα με πληθώρα θεμάτων γύρω από το κυρίως ζήτημα, αλλά και από τις μετέπειτα σχέσεις των δύο χωρών, πάντοτε από την ιστορική πλευρά, δίχως ίχνος πολιτικής χροιάς και σκοπιμότητας.
Σύμφωνα με το χειροκρότημα και τις μαρτυρίες του συνόλου των συνέδρων, η παρουσίαση του Χατζή Εμίν Αγά και η ιστορία της Ξάνθης κατά την ύστερη Οθωμανική περίοδο, άφησε πλήθος καλών εντυπώσεων καθώς το έντονο ενδιαφέρον που έδειξαν οι σύνεδροι, γέμισαν ξαφνικά την αίθουσα ασφυκτικά.
Μοιράσαμε έντυπα προβολής με την ιστορία της πόλης της Ξάνθης σε όλους τους συνέδρους, και τους καλέσαμε να επισκεφθούν την όμορφη πόλη μας, με τον αξιότιμο κ. Σεντάτ Καράνταη (Sayın Sedat Karadayı Hoca), που με συνόδευσε σε κάθε μου βήμα και μετέφρασε από τα ελληνικά σε άπταιστα τουρκικά, την εισήγησή μου με χρήση PowerPoint, καθώς και όλες μου τις παρεμβάσεις και τοποθετήσεις, καθόλη τη διάρκεια του συνεδρίου μέχρι και την λήξη του και νιώθω την ανάγκη να τον ευχαριστήσω μέσα από την καρδιά μου για όλες αυτές τις εμπειρίες των τριών ημερών του συνεδρίου.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω επίσης θερμά, την “ψυχή” της διοργάνωσης τον κ. Σαλίχ Μέριτς (Sayın Salih Meriç), για την πρόσκληση καθώς και για την υποδειγματική φιλοξενία που μας παρείχε πρωί, μεσημέρι και βράδυ, δίχως να μας λείψει το παραμικρό στην παρουσία μας εκεί.
Νιώθω επίσης την ιδιαίτερη ανάγκη να ευχαριστήσω θερμά, την αξιότιμη καθηγήτρια Οθωμανικών Μνημείων του Πανεπιστημίου του Μαρμαρά της Κωνσταντινούπολης κ. Νεβάλ Κονούκ Χαλάτζογλου (Sayın Prof. Dr. Neval konuk Halaçoğlu) γιατί πίστευε και πιστεύει σε μένα και το έργο μου, για την ελληνοτουρκική προσέγγιση και φιλία, καθώς και τον αξιότιμο καθηγητή Ελληνικής Γλώσσας και Πρόεδρο του Ινστιτούτου Βαλκανικών Ερευνών του Πανεπιστημίου της Αδριανούπολης κ. Ιμπραήμ Κέλαγα Αχμέτ (Sayın Prof. İbrahim Kelağa Ahmet) για την μετάφραση του βιβλίου μου στην τουρκική γλώσσα σε ακαδημαϊκό επίπεδο και όχι προς εμπορική πώληση.
Επίσης, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά την αξιότιμη κυρία Σαμπριγιέ Κασιμ Ντελήογλου (Sayın Sabriye Kasım Delioğlu) για όλες τις επαφές και τις συνεννοήσεις με την τουρκική πλευρά, για την επίτευξη του υπέροχου αυτού ταξιδιού.
Τέλος, δεν θα μπορούσα να παραλείψω τον άξιο φίλο και συνεργάτη μου, τον συλλέκτη-ερευνητή Κώστα Μαυρομάτη (Kostas Mavromatis) για την παραχώρηση σπάνιων αντικειμένων που κρίθηκαν απαραίτητα στην παρουσίασή μου, στο εν λόγω συνέδριο και αποτέλεσαν, την απόδειξη της τόσο σπουδαίας αποκάλυψης για το χαλί που βρίσκεται στο κεντρικότερο σημείο του Μουσείου του Ντολμά Μπαχτσέ.
Το μόνο που θα ήθελα να σας μεταφέρω, από την τελευταία μου παρέμβαση πριν κλείσει το υπέροχο αυτό συνέδριο, είναι η αναφορά μου για τα εκατό χρόνια που πέρασαν, ότι μετά το 1930 και το ένα και μοναδικό ελληνοτουρκικό σύμφωνο φιλίας μεταξύ του Ελευθερίου Βενιζέλου και του Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, καμία άλλη προσέγγιση σε όλα αυτά τα χρόνια δε στάθηκε ικανή ώστε να επέλθει η σύζευξη μεταξύ των δύο χωρών και αυτό είναι ιδιαίτερα λυπηρό όταν μετά από εκατό χρόνια οι δύο χώρες βρίσκονται κυριολεκτικά στο σημείο μηδέν και στα διακόσια χρόνια το 2122 οι επόμενες γενιές, αφού εμείς δεν θα υπάρχουμε πλέον, να συζητάνε τα ίδια ακριβώς γεγονότα και να βρίσκονται στο ίδιο ακριβώς σημείο που βρισκόμαστε σήμερα.
Τα συνέδρια είναι απαραίτητα όπως απαραίτητες είναι οι συνομιλίες και οι επαφές, η μοίρα, το kısmet με έναν παράξενο τρόπο, έφερε τους δύο λαούς να ζούνε δίπλα δίπλα και να τους χωρίζει μια θάλασσα. Τους ενώνουν όμως αιώνες συμβίωσης και συνύπαρξης, ανάμειξης πολιτισμών και κουλτούρας που είναι πολύ περισσότερα από αυτά που τους χωρίζουν κατ’ ουσίαν.
Οι πολιτικοί ηγέτες των καιρών, έρχονται και παρέχονται, δεν θα ζουν αιώνια, θα έρθουν άλλοι, καλύτεροι, χειρότεροι, κανείς δεν ξέρει, όπως και οι άνθρωποι θα αλλάξουν και θα έρθουν άλλες γενιές Ελλήνων και Τούρκων.
Η γειτονιά μας όμως, θα παραμείνει και δεν θα πάψει να υπάρχει, όπως και τα γεγονότα που έγιναν και δεν ξαναγυρνάνε πίσω. Να τα θυμόμαστε, να τα μνημονεύουμε, σαφώς και ναι, αλλά όχι για να διαιωνίζεται το μίσος παρά περισσότερο να μας θυμίζει την καταγωγή μας, τις ρίζες μας, με αγάπη και νοσταλγία όχι μόνον με πόνο και μίσος για το κακό που έγινε και δεν γυρνά.
Εκατό χρόνια μετά και ο μόνος που έμεινε να εκπροσωπεί στην κυριολεξία όμως την ελληνοτουρκική φιλία, είναι ο Ατζούν Ιλίτζαλι (Acun Ilıcalı Survivor) ο παραγωγός του Σορβάϊβορ που κάνει τα πάντα για να αποδείξει στους λαούς των δύο χωρών, ότι τελικά, Έλληνες και Τούρκοι μπορούν και να συνεργάζονται, γιατί μοιάζουν πάρα πολύ μεταξύ τους.
Σας ευχαριστώ θερμά για την φιλοξενία στην εφημερίδα σας.
Με ιδιαίτερη τιμή
Μπατζακίδης Φ. Γεώργιος
Ιστορικός Ερευνητής
Υποψήφιος Διδάκτωρ της Οθωμανικής Ιστορίας
