H Περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, η βορειότερη περιφέρεια της χώρας, μια από τις πύλες εισόδου για την Ευρώπη στη Μεσόγειο, τα τελευταία χρόνια μαστίζεται από προβλήματα που ακόμα και σήμερα δεν φαίνεται να έχουν μελετηθεί σε βάθος, ώστε να προκύψουν οι καταλληλότερες λύσεις.
Τα αποτελέσματα που παρουσίασε η ΕΛΣΤΑΤ συμφώνα με τα οποία κατατάσσεται η ΑΜ-Θ στην τελευταία θέση, με βάση το κατά κεφαλήν εισόδημα είναι ένα χαρακτηριστικό αποτέλεσμα των προβλημάτων της.
Το κρίσιμο ζήτημα είναι το πρόβλημα των ανισοτήτων μέσα στην ίδια την περιφέρεια αλλά και μεταξύ των άλλων περιφερειών, τόσο εντός της χώρας όσο και μεταξύ των ευρωπαϊκών.
Η διερεύνηση σε βάθος των αιτιών που προκαλεί τις ανισότητες αυτές είναι μια σημερινή πρόκληση.
Ανεργία, ερήμωση της υπαίθρου, φυγή του ανθρώπινου δυναμικού, δημογραφικό, έλλειψη επενδύσεων, συνεπικουρούν στο να βρίσκεται σήμερα η περιφέρεια της ΑΜ-Θ στις τελευταίες θέσεις όχι μόνο της χώρας αλλά και της Ευρώπης
Σύμφωνα με τον περιφερειακό δείκτη ανταγωνιστικότητας η περιφέρεια μας βρίσκεται στη 261 θέση από τις 263 περιφέρειες της ΕΕ-28.
Στην εικόνα αυτή της περιφέρειας, προστίθενται τα αποτελέσματα από την 10ετη οικονομική κρίση, την πανδημική κρίση της covid-19, αλλά και τα αποτελέσματα της πολεμικής σύρραξης στα εδάφη της Ουκρανίας.
Σήμερα βρισκόμαστε στο σημείο μηδέν, η επανεκκίνηση είναι μονόδρομος.
Το πόρισμα της διακομματικής επιτροπής που παρουσιάστηκε πρόσφατα στη βουλή με τον τίτλο «Στρατηγικός σχεδιασμός για την ανάπτυξη της Αν. Μακεδονίας και Θράκης» δεν αποτελεί ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα εφαρμογής, δεν έχει εξασφαλισμένες πιστώσεις ούτε χρονοδιαγράμματα υλοποίησης.
Είναι ένα κείμενο που θα μπορούσε να θεωρηθεί μία βάση διαβούλευσης όλων των φορέων και εμπλεκομένων αρχών και κοινωνικών ομάδων, ώστε άμεσα να δημιουργηθεί το αναγκαίο πρόγραμμα εφαρμογής. Η άρση των κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων θα πρέπει να είναι στο επίκεντρο των λύσεων και προτάσεων. Επίσης θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η κατάσταση της περιφέρειας μας μπορεί να επιβαρυνθεί ακόμα περισσότερο λόγω της βίαιης τεχνολογικής εξέλιξης που θα οδηγήσει σε μεγαλύτερες αναπτυξιακές ανισότητες, με αποτέλεσμα τη περαιτέρω φτωχοποίηση.
Από την άλλη μια πολύ θετική συγκυρία για την περιφέρεια μας και χαραμάδα ελπίδας, είναι η ύπαρξη μέσω του ταμείου ανάκαμψης αλλά και του ΕΣΠΑ ενός χρηματοδοτικού εργαλείου ύψους περίπου 70 δις για τη χώρα, που θα μπορούσε να συμβάλει τα μέγιστα σε περίπτωση που αξιοποιηθεί σωστά.
Επίκεντρο αυτής της πολιτικής θα πρέπει να είναι η ισόρροπη ανάπτυξη μεταξύ των περιφερειών και αυτό είναι μια νέα πρόκληση για το ΠΑΣΟΚ και μια ευκαιρία να προβάλει τις ιδεολογικές διαφορές του με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις.
Προϋπόθεση όμως είναι να αναδειχθούν πολιτικές αποκέντρωσης, περιφερειακής ανασυγκρότησης, σύνδεση των περιφερειακών και τοπικών θεσμών μια νέα λειτουργία συνεργασίας του πρώτου και δευτέρου βαθμού με το κέντρο, δηλαδή να υπάρξει ένα νέο μεταρρυθμιστικό σχέδιο.
Η μείωση των περιφερειακών ανισοτήτων είναι μια πρόκληση που μας διαφοροποιεί και είναι σημαντικό να αναδείξουμε ότι οι πολιτικές αποκέντρωσης ξεκινούν από το ίδιο το κόμμα, ένα κόμμα που δυναμώνει από την περιφέρεια σε αντίθεση με άλλα συγκεντρωτικά κόμματα.
Το νέο πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να λάβει υπόψη τα παραπάνω ώστε να προχωρήσει σε μια πρόταση για ένα νέο παραγωγικό πρότυπο.
Το νέο πρόγραμμα θα πρέπει να δημιουργήσει ένα νέο κεντροβαρικό ρόλο
για τη περιφέρεια, θα πρέπει να στοχεύσει στον εκσυγχρονισμό του πρωτογενή τομέα, στην ανασυγκρότηση του δευτερογενή, στην ενίσχυση του τριτογενή με στοχευόμενες δράσεις, στην διαβούλευση για ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης των παράκτιων προστατευόμενων περιοχών, στις διασυνοριακές σχέσεις, την τουριστική ανάπτυξη και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος.
Η περιφέρεια της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης είναι ένα φυσικό σταυροδρόμι μεταξύ τριών Ηπείρων, γι’ αυτό το λόγο θα πρέπει να επενδύσουμε στην υλοποίηση και ολοκλήρωση διευρωπαϊκών οδικών δικτύων (κάθετος άξονας Ξάνθη – σύνορα), να επεκτείνουμε το σιδηροδρομικό δίκτυο (και εντός των Βιομηχανικών περιοχών) και να επενδύσουμε στις λιμενικές αναβαθμίσεις των δυο μεγάλων λιμανιών, Καβάλας-Αλεξανδρούπολης αλλά και του Πόρτο Λάγος.
Μια τέτοια ολοκληρωμένη πρόταση χαρακτηρίζει ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Ως σοσιαλδημοκράτες θα δώσουμε τη μάχη για την επανεκκίνηση της ανάπτυξης στη περιφέρειά μας και τη Χώρα, μέσα από μια αλλαγή μεταρρυθμιστική – σοσιαλδημοκρατική.
Παναγιώτης Δαβιτίδης
Πολιτικός Μηχανικός
Μέλος Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ