Υπό καταρρακτώδη βροχή τιμήθηκε 79 χρόνια μετά η μνήμη των 526 συμπολιτών μας που χάθηκαν σε μια νύχτα και εξοντώθηκαν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Τρεμπλίνκα
Επόμενο όραμα για το ΠΑΚΕΘΡΑ η δημιουργία ενός χώρου μνήμης και τεκμηρίωσης για τους Εβραίους στο εμβληματικό νεοκλασικό κτίριο του Ισαάκ Ντανιέλ
Στην Ξάνθη, την Κυριακή 7 Μαρτίου 2022, τα μέλη και οι φίλοι του Πολιτιστικού Αναπτυξιακού Κέντρου Θράκης (ΠΑΚΕΘΡΑ) τέλεσαν το καθιερωμένο ετήσιο μνημόσυνο στη μνήμη των 526 Ελλήνων Εβραίων της Ξάνθης. Οι τελευταίοι -θύματα ενός στοχευμένου μίσους- συνελήφθησαν στις 3/4 Μαρτίου 1943, συγκεντρώθηκαν με τη βία, εκτοπίστηκαν από τους Βούλγαρους συνεργάτες του ναζιστικού καθεστώτος και κατακτητές της περιοχής μας και εξοντώθηκαν από τους Ναζί στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Τρεμπλίνκα, στην Πολωνία.
Το μνημόσυνο τελέστηκε στο, επί της Πλατείας Ελευθερίας, νεοανεγερθέν «Μνημείο Ολοκαυτώματος των 526 Ελλήνων Εβραίων της Ξάνθης».
Με αφορμή την εκδήλωση η εκπαιδευτικός Βάγια Παπαδοπούλου, που ασχολείται επί μακρόν με θέματα ιστορικής μνήμης και ευαισθητοποίησης για το Ολοκαύτωμα σημείωσε: «79 χρόνια μετά τη βίαιη και άδικη εξόντωση των 526 Εβραίων συμπολιτών μας, η πρωτοβουλία του ΠΑΚΕΘΡΑ για την τέλεση της επιμνημόσυνης δέησης ήταν ιδιαίτερα σημαντική για έναν ακόμη-πέραν των προφανών -λόγο: Όλα τα προηγούμενα χρόνια, το μνημόσυνο τελούνταν ενώπιον της -επί της οδού Σαλαμίνας 1- Καπναποθήκης, στον χώρο δηλαδή στον οποίο συγκεντρώθηκαν με τη βία τα μεσάνυχτα της 3ης προς 4ης Μαρτίου 1943 οι Εβραίοι της Ξάνθης. Φέτος, λοιπόν, ήταν η πρώτη φορά που το μνημόσυνο πραγματοποιήθηκε στον χώρο του Μνημείου -στη σύλληψη της ιδέας του οποίου, στον σχεδιασμό, στην κατασκευή και στη δαπάνη του πρωτοστάτησε το ΠΑΚΕΘΡΑ, και ιδιαιτέρως ο ακούραστος και γεμάτος έμπνευση Πρόεδρός του, κ. Βασίλης Αϊβαλιώτης, με τη συμβολή του Δήμου Ξάνθης και του Δημάρχου κ. Μανώλη Τσέπελη».
Επόμενο βήμα ένα χώρος μνήμης και τεκμηρίωσης για τους Εβραίους της Ξάνθης
Μετά το πέρας της τελετής ο κ. Αϊβαλιώτης στη σύντομη ομιλία του αναφέρθηκε στο επόμενο όραμά του: τη δημιουργία ενός χώρου τεκμηρίωσης και μνήμης των 526 Ελλήνων Εβραίων της Ξάνθης εντός του Κτηρίου Ισαάκ Ντανιέλ, όπου θα συγκεντρωθούν φωτογραφίες, γενεαλογικά δέντρα και γενικά ό,τι πληροφορία μπορεί να συλλεχθεί για τους 526. «Το επιχειρούμε και όσοι μπορούν, ας βοηθήσουν προς αυτή την κατεύθυνση», ανέφερε ο κ. Αϊβαλιώτης καταλήγοντας: «Με τη βοήθεια του Δήμου Ξάνθης συνεχίζουμε και στο Εβραϊκό Νεκροταφείο τις εργασίες. Τα πράγματα προχωράνε».
Όπως επεσήμανε και η Βάγια Παπαδοπούλου, πολλά συγχαρητήρια αξίζουν στο ΠΑΚΕΘΡΑ, στον Δήμο Ξάνθης, στον κ. Βασίλη Αϊβαλιώτη για την αστείρευτη ενέργεια και τις άοκνες προσπάθειές του. «Η βαθιά γνώση και ο σεβασμός του παρελθόντος αποτελούν αναγκαία στοιχεία τόσο για τον προσδιορισμό του χαρακτήρα και της ιστορικής ταυτότητας μιας πόλης, όσο και για την αφύπνιση της συλλογικής μνήμης ενός τόπου και των κατοίκων του», επεσήμανε η ίδια.
