Ανοιχτές πόρτες στην Καπναποθήκη της οδού Καπνεργατών με αφορμή τον ετήσιο εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Μνημείων (18/4)
Τρία Σάββατα του Απριλίου με δωρεάν ξεναγήσεις από την ξεναγό Νατάσα Μιχαηλίδου για να γνωρίσουν οι ξανθιώτες το σπουδαίο ρόλο του μοναδικού κτίσματος και την ιστορία του
Γιατί να γνωρίσει κανείς το Π ή αλλιώς τη μεγαλύτερη καπναποθήκη των Βαλκανίων ή αλλιώς το Regie των παλιών Ξανθιωτών; Τι έχει να μας πει μια καπναποθήκη, ακόμα πιο παλιά από την άλλη, τη διπλανή της, που βρέθηκε πρόσφατα στο επίκεντρο των συζητήσεων της πόλης και της χώρας, εξαιτίας μιας θλιβερής πυρκαγιάς; Γιατί να ασχοληθούμε μαζί της εν καιρώ οικονομικής, υγειονομικής και γενικής κρίσης;
Η καπναποθήκη Π αποτελεί σήμερα ιδιοκτησία του Δήμου Ξάνθης, άρα όλων των πολιτών, με το βόρειο τμήμα της να έχει παραχωρηθεί στο Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης (ΙΘΤΠ). Για το εντυπωσιακό συγκρότημα καπναποθηκών, μίλησε πρόσφατα στον ανταποκριτή του ΑΠΕ-ΜΠΕ Β. Λωλίδη ο διευθυντής του Ιδρύματος, Ανδρέας Ματζάκος. Με αφορμή την πυρκαγιά της περασμένης βδομάδας ο κύριος Ματζάκος εξέφρασε τη μεγάλη θλίψη του για την καταστροφή ενός μνημείου της πόλης άρρηκτα συνδεδεμένου με την πλούσια καπνική ιστορία της Ξάνθης, της ευρύτερης περιοχής της ανατολικής Μακεδονίας αλλά και της Ροδόπης, αλλά και την αγωνία του για το αβέβαιο, όπως τονίζει, μέλλον κτισμάτων όπως αυτό.
«Η φωτιά αυτή χτύπησε το “καμπανάκι” μέσα στην “καρδιά” της ξανθιώτικης κοινωνίας για το αβέβαιο μέλλον αυτών των κτισμάτων, που λόγω του όγκου τους και της ιστορικότητάς τους απαιτούν τεράστια χρηματικά ποσά έστω και για την εκτέλεση στοιχειωδών εργασιών συντήρησης και ανακατασκευής. Αρκεί να σας πω μόνο ότι για να ανακατασκευάσουμε τα υπόλοιπα 2500 τ.μ. του συγκροτήματος της δικής μας καπναποθήκης, το κόστος, σύμφωνα με τη μελέτη που εκπονήθηκε, ξεπερνάει τα δέκα εκατομμύρια ευρώ».
«Το μυστικό της συντήρησής τους», επισημαίνει, «είναι να δοθούν προς χρήση, που θα καλύπτει διάφορες ανάγκες της κοινωνίας. Μόνο αν μπουν μέσα άνθρωποι που υλοποιούν διάφορες δράσεις θα μπορέσουν αυτά τα κτίσματα να αντέξουν στο χρόνο. Για τον λόγο αυτό, πρέπει η Πολιτεία να δώσει κίνητρα στους ιδιώτες, να υποστηρίξει την ιδιωτική πρωτοβουλία προκειμένου να διασωθούν οι καπναποθήκες. Αναζητούμε χρηματοδοτικά προγράμματα για την αξιοποίηση και του υπολοίπου τμήματος της καπναποθήκης “Π”, που δεν έχει ανακαινισθεί, προκειμένου το συγκρότημα, στην τελική του μορφή, να αποτελέσει πόλο έλξης πολιτισμού και τουρισμού για την πόλη της Ξάνθης, αλλά και της Θράκης γενικότερα».
Μεταξύ των ποικίλων δράσεων του Ιδρύματος υλοποιείται από το 2015 το εκπαιδευτικό πρόγραμμα για σχολεία με τίτλο «Κυνήγι θησαυρού στην καπναποθήκη Π», το οποίο γνωρίζει στους μαθητές της περιοχής (και όχι μόνο) ένα σημαντικό μνημείο της πόλης. Η Νατάσα Μιχαηλίδου, αρχαιολόγος-μουσειολόγος-ξεναγός και υπεύθυνη συνεργάτιδα του ΙΘΤΠ για τον σχεδιασμό και την εμψύχωση κατά τη διάρκεια του προγράμματος, το περιέγραψε συνοπτικά ως εξής: «Με την αφήγηση παραμυθιού που λαμβάνει χώρα και με το ίδιο το κυνήγι στοιχείων στο κτίριο και στην ιστορία των ανθρώπων που έχουν σχετιστεί με το Π, γίνεται μια συζήτηση με τους μαθητές για την έννοια του μνημείου, την αξία της μνήμης, ατομικής και συλλογικής. Μέχρι σήμερα έχουν συμμετάσχει σε αυτό το πολιτιστικό πρόγραμμα πάνω από 700 μαθητές, ενώ η δράση έχει παρουσιαστεί σε ποικίλα συνέδρια».
Με αφορμή τον σημαντικό ρόλο του Π για την Ξάνθη αλλά και τον ετήσιο εορτασμό της Διεθνούς Ημέρας Μνημείων (18/4), τρία Σάββατα του Απριλίου (2, 9 και 16/4/2022) Ξανθιώτες και επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να πάρουν μέρος σε δωρεάν ξεναγήσεις που θα γίνουν στο Π από την ξεναγό Νατάσα Μιχαηλίδου. Με τη συνεργασία του ΙΘΤΠ και της εφημερίδας Εμπρός και με μηνιαία δημοσιεύματα που θα προετοιμάσουν τη δράση, θα έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε λίγο καλύτερα ένα κτίριο, ένα μνημείο, εκεί όπου τα παιδιά της πόλης, τα παιδιά μας αναζητούν τους θησαυρούς του παρελθόντος και ίσως και του μέλλοντός τους.
