Τον Γιάννη Ζωγράφο τον γνωρίζω από τη δεκαετία του ’70, τα τελευταία χρόνια της δικτατορίας. Μαθητής εκείνος, φοιτητής εγώ. Πέρασαν κοντά πενήντα χρόνια. Ήταν από τους μαθητές που οι καθηγητές αναρωτιούνται «τι θα κάνει αυτό το παιδί στη ζωή του!». Ο Γιάννης πάλεψε όλα αυτά τα χρόνια και με το σπαθί του χάραξε δρόμους στη δημοσιογραφία – στον δημόσιο λόγο. Πήγε την Ξάνθη μακριά…
Τον τελευταίο καιρό στο διαδίκτυο, στη σελίδα του δημοσίευε διάφορες ιστορίες από την πολυετή πορεία του. Του έγραψα κάποιες φορές στα σχόλια ότι αξίζει τον κόπο να μαζέψει τα κείμενα αυτά και να δημοσιευθούν σε βιβλίο. Πραγματικά, βγήκε το βιβλίο «Δημοσιογραφικές ιστορίες… (Όπως τις έζησα)», Μεταμεσονύκτιες εκδόσεις, 2020, σελ. 202. Σαρανταπέντε ιστορίες, πλαισιωμένες από πλούσιο φωτογραφικό υλικό.
Διαβάζοντας το βιβλίο του απόλαυσα το περιεχόμενο αλλά και τον τρόπο γραφής. Δεν είναι λογοτεχνία ίσως, είναι όμως τέχνη του λόγου. Καταφέρνει με το γραπτό του να κερδίσει τον αναγνώστη και την αναγνώστριά του.
Όχι μόνο στον Πρόλογο αλλά και σε πολλές ιστορίες ο Ζωγράφος θυμάται την Ξάνθη, τις ρίζες του, τους γονείς τους, τους φίλους, τους δασκάλους του. Δεν παραλείπει να σημειώνει με ειλικρίνεια τη ζωή του και τις επιδιώξεις του:
«Στις αρχές της δεκαετίας του ’80 , προτεραιότητά μου στη δημοσιογραφία ήταν η επιβίωση και ο βιοπορισμός. Ήταν κατά κάποιο τρόπο η συνέχεια ενός αγώνα που ουσιαστικά έμαθα να δίνω από τα γεννοφάσκια μου.
Τα εφηβικά μου χρόνια τα πέρασα στην περίοδο της δικτατορίας, στην Ξάνθη, μια μικρή επαρχιακή πόλη της Θράκης και μεγάλωσα σε μια φτωχή οικογένεια, η οποία έδινε καθημερινά αγώνα επιβίωσης» (σελ. 70).
Συμπληρώνω με ένα σημείο της Εισαγωγής: «Γενικώς, αρκετά πράγματα στη ζωή τα πήρα στην πλάκα και μου βγήκαν σε καλό, κυρίως στον επαγγελματικό τομέα» (σελ. 13).
Μιλά επαινετικά για τον Στέφανο Ιωαννίδη και την προσφορά του. «Τα λίγα γράμματα που έμαθα ήταν γιατί, χάρη σ’ ένα φωτισμένο άνθρωπο, τον διευθυντή της δημοτικής βιβλιοθήκης Στέφανο Ιωαννίδη, διάβασα λίγη λογοτεχνία, ελληνική και ξένη» (σελ. 18).
Σε ένα κείμενό του που αναφέρεται στον Λεωνίδα Κύρκο, μιλώντας για τους δημοσιογράφους που είναι Αθηναίοι «από πάππου προς πάππου» και οι οποίοι τον έβλεπαν σαν επαρχιώτη, γράφει: «Για τα λίγα χρόνια που δούλεψα στην Αθήνα έφαγα με το κουτάλι τον ρατσισμό αυτής της μορφής, αλλά έκανα πως δεν καταλάβαινα και συνέχιζα την πορεία μου» (σελ. 125).
Το βιβλίο αυτό του Γιάννη Ζωγράφου είναι μια κατάθεση – εκτός των άλλων – στην πλούσια παρακαταθήκη έργων που ξεκινούν από την Ξάνθη και γράφουν ξανθιώτες. Ένα έργο που βρίσκει την φωνή αυτού του τόπου και των ανθρώπων του.
Θεοδώρα Βαϊντερλή
