Ενδυνάμωση των μεγάλων και συρρίκνωση των μικρών επιχειρήσεων
Σε 10 δισ. ανέρχεται το ποσό που χάθηκε από το εμπόριο το 2020, με τους εμπόρους να εκτιμούν ότι η κρίση δεν θα ξεπεραστεί εύκολα και ότι δεν θα είναι σε σχήμα V.
Παράλληλα, φαίνεται ότι η πανδημία ενίσχυσε τις μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις, αφού, όπως αναφέρεται στην 20ή ετήσια έκθεση της ΕΣΕΕ για το 2020, οι μεγάλες εμπορικές επιχειρήσεις χονδρικού και λιανικού εμπορίου αύξησαν το μερίδιό τους, έναντι των μικρότερων. Σύμφωνα με την έκθεση της Εθνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας, η πανδημία συνιστά ιδιαίτερη απειλή για τις εμπορικές επιχειρήσεις, καθώς το 88% αυτών θεωρεί πως ο Covid-19 θα επηρεάσει αρνητικά τον κύκλο εργασιών, με το 56% των επιχειρήσεων να εκτιμά πως η πτώση του κύκλου εργασιών θα υπερβεί το 40%.
Επίσης και η φετινή έκθεση επιβεβαιώνει το στοιχείο του έντονου δυϊσμού αναφορικά με τις επιδόσεις των επιχειρήσεων. Ειδικότερα, επιβεβαιώνεται η ενδυνάμωση των μεγάλων και η συρρίκνωση των μικρών επιχειρήσεων.
Αξίζει να σημειωθεί πως στο χονδρικό και στο λιανικό εμπόριο τα μερίδια των μεγαλύτερων επιχειρήσεων (διπλογραφικά βιβλία) στον κύκλο εργασιών όχι μόνο διατηρήθηκαν, αλλά αυξήθηκαν εν μέσω πανδημίας σε 89,3% και 57,1% αντίστοιχα.
Το νέο οικονομικό και επιχειρηματικό περιβάλλον που επέφερε η πανδημία οδήγησε τις επιχειρήσεις του λιανικού εμπορίου να στραφούν προς τους εγχώριους προμηθευτές, εξαιτίας των αναταράξεων στις διεθνείς αλυσίδες, με αποτέλεσμα το 72% των επιχειρήσεων λιανικής να εμπιστεύεται Έλληνες προμηθευτές. Αυτό συνεπάγεται τη διατήρηση παγιωμένων συνεργασιών, αλλά και την τήρηση στάσης αναμονής εν μέσω πρωτοφανούς διεθνούς αβεβαιότητας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, η συρρίκνωση του κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο ανήλθε σε 8%, υπερβαίνοντας την αντίστοιχη του ΔΚΕ (3,9%), ο οποίος αφορά επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο μεγαλύτερο των 140 χιλ. ευρώ. Παράλληλα, καταγράφηκε στασιμότητα οφειλών σε εφορία και ταμεία λόγω του μέτρου των αναστολών, γεγονός που αναδεικνύει την αγωνία των επιχειρήσεων, ενώ η προσφυγή σε παρεμβάσεις όπως η επιστρεπτέα και η αποζημίωση ειδικού σκοπού διογκώνουν την ανησυχία για την επόμενη μέρα, όταν θα αποσυρθεί η «τεχνική υποστήριξη» της οικονομίας.
Η αβεβαιότητα επιτείνεται περαιτέρω αν αναλογιστεί κανείς τόσο τον χρόνο σταδιακής επιστροφής στην κανονικότητα (το 53% των επιχειρήσεων υποστηρίζει ότι θα απαιτηθούν τουλάχιστον δύο χρόνια) όσο και το γεγονός ότι ο κλάδος απώλεσε 10,1 δισ. ευρώ (8,2% του κύκλου εργασιών) μέσα σε έναν μόλις χρόνο εξαιτίας της πανδημίας. Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως μόνο για τις επιχειρήσεις λιανικής που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο του 2020 στο λιανικό, η ετήσια υποχώρηση του κύκλου εργασιών ανήλθε σε 20,1%.
Σε αντίθεση με το 2019, που θεωρήθηκε το πρώτο έτος κανονικότητας της ελληνικής οικονομίας, η εικόνα της πανδημίας προοικονομεί μια σειρά από δυνητικούς κινδύνους βιωσιμότητας, καθώς μειώθηκαν σημαντικά οι δυναμικές (σε 5%), οι αναπτυσσόμενες (σε 2%) αλλά και οι ανθεκτικές (σε 11%) επιχειρήσεις, πολλές από τις οποίες έδειχναν σημάδια βιωσιμότητας.
Ωστόσο, ο σχεδόν διπλασιασμός των συνεπών επιχειρήσεων (σε 43%) δείχνει σημάδια μεσοπρόθεσμης βιωσιμότητας, με το ζητούμενο να παραμένει ο άμεσος και ουσιαστικός μετασχηματισμός τους. Μεγάλο πρόβλημα είναι η αύξηση του αριθμού των απειλούμενων (από 18% σε 35%) που αποκαλύπτει τον μεγαλύτερο κίνδυνο της πανδημίας, δηλαδή τη μετατροπή υγιών επιχειρήσεων σε προβληματικές, αφού σχεδόν 4 στις 10 απειλούνται χάνοντας έσοδα και σωρεύοντας χρέη.
Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ, Γιώργος Καρανίκας, προειδοποίησε ότι η πανδημία απειλεί τη βραχυπρόθεσμη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, οι οποίες ήταν ήδη εξαιρετικά επιβαρυμένες από τη μακροχρόνια οικονομική ύφεση που προηγήθηκε. Σε κάθε περίπτωση, το ζητούμενο παραμένει η επιβίωση της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, η οποία μπορεί να αποτελέσει το κύτταρο ενός νέου παραγωγικού υποδείγματος με συμπεριληπτικά και βιώσιμα χαρακτηριστικά, κατέληξε ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ.
Ως το πιο κρίσιμο χαρακτήρισε το επόμενο δίμηνο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στον χαιρετισμό του στη διαδικτυακή εκδήλωση της ΕΣΕΕ για τα 20 χρόνια της Ετήσιας Έκθεσης Ελληνικού Εμπορίου που πραγματοποιείται χθες και σήμερα.
Πολιτεία, επαγγελματικοί φορείς, καλούμαστε μαζί να τηρήσουμε μία νέα συμφωνία εμπιστοσύνης, σημείωσε ο πρωθυπουργός, «ώστε ό,τι ανοίγει να μην ξανακλείνει». Σημείωσε ότι είναι ενθαρρυντική η σταδιακή επαναλειτουργία του λιανεμπορίου, ενώ αναφέρθηκε στην έκτακτη ενίσχυση στην οποία προχωρά η κυβέρνηση στις επιχειρήσεις που θα μείνουν κλειστές τον Απρίλιο, «ανάμεσά τους και σε περίπου 11.000 καταστήματα στις πιο επιβαρυμένες Περιφέρειες». Σημείωσε ακόμη ότι «οι κοινωνικές ομάδες δεν μπορεί να αλληλοϋπονομεύονται όταν ο κίνδυνος είναι ίδιος για όλους» . «Η υπόθεση της υγείας και της οικονομίας μας βρίσκεται στα χέρια της κοινωνίας μας», σημείωσε ο πρωθυπουργός, προσθέτοντας πως «είναι μια κοινή άσκηση ευθύνης και ώριμης συμπεριφοράς».
