Εκλάπησαν στοιχεία της Ιστορίας μας

Μαρμάρινη επιγραφή στα αραβικά με ημερομηνία 1303

Ευθύνες της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων η οποία εγγράφως ενημερώθηκε, με παράσταση και φωτογραφίες και αδιαφόρησε 3 χρόνια

Στις 19 Δεκεμβρίου ημέρα Σάββατο, το περίπτερο στην οδό 28ης Οκτωβρίου και Σερρών γωνία έναντι του 3ου Δημοτικού Σχολείου, μαζεύει τα πράγματα και κλείνει. Την επόμενη ημέρα Κυριακή 20 Δεκεμβρίου δεν ανοίγει. Την Δευτέρα όμως που πηγαίνει ν’ ανοίξει το περίπτερο του ο ιδιοκτήτης, κάνει μια διαπίστωση. Η μισογκρεμισμένη κολώνα που σχεδόν ακουμπάει στο περίπτερο είναι πεσμένη μέσα στο εκεί άδειο οικόπεδο, όπου βρίσκονται όλες οι πέτρες της κολώνας χωρίς ούτε μία να έχει πέσει στο δρόμο όπως θα έπρεπε να γίνει υπό φυσιολογικές συνθήκες. Όμως το ζητούμενο δεν είναι αυτό. Αλλού βρίσκεται η όλη ουσία από την πτώση της κολώνας.

Για να σχηματιστεί η εικόνα στους συμπολίτες μας και για να θυμηθούν, αναδημοσιεύουμε τι έγραψε η εφημερίδα μας τον Ιούνιο του 2017 έτσι ώστε να υπάρξει σύνδεση με τα προηγούμενα.

Το ρεπορτάζ:

Εντοπίστηκε στοιχείο της ιστορίας της πόλης μας

Πρόκειται για μαρμάρινη επιγραφή στα αραβικά με ημερομηνία 1303

Σε οικόπεδο του δήμου που οφείλει να το προστατέψει και να το φυλάξει στο Λαογραφικό Μουσείο

Ένα ακόμη στοιχείο από το πλούσιο παρελθόν της πόλης μας. Ένα παρελθόν μάλιστα όχι ιδιαίτερα μακρινό αλλά σίγουρα που θα πρέπει να προστατευτεί. Ο λόγος για μια μαρμάρινη επιγραφή με αραβική-οθωμανική γραφή η οποία αφορά αρίθμηση έτους.

Την επιγραφή έφερε στο «φως» η παρατηρητικότητα και περιέργεια του συμπολίτη μας συλλέκτη και ερευνητή Κώστα Μαυρομάτη.

Συγκεκριμένα, πρόκειται για μαρμάρινη επιγραφή διαστάσεων 20Χ15 περίπου, η οποία είχε καλυφθεί με σοβά και υδρόχρωμα και τοποθετημένη ανάποδα. Είναι μάλιστα ακόμη εντοιχισμένη σε τμήμα ετοιμόρροπης κολώνας κτίσματος, επί της οδού 28ης Οκτωβρίου με Σερρών γωνία.

Χρησιμοποιήθηκε δε μαζί με άλλα φερτά οικοδομικά και μαρμάρινα μέλη για την κατασκευή της κολώνας ή κτίσματος που υπήρχε εκεί και το οποίο κατέρρευσε και έμεινε η γωνία.

Τα τμήματα αυτά μεταφέρθηκαν προφανώς από άλλο σημείο της πόλης ως οικοδομικά υλικά, φαινόμενο που συχνά εφαρμοζόταν κατά το παρελθόν. Με τα οικοδομικά υλικά ενός γκρεμισμένου κτιρίου, κτίζονταν κάποιο άλλο.

Το ζητούμενο στην περίπτωση της Οθωμανικής επιγραφής είναι αυτή να διασωθεί, διότι το εναπομείναν τμήμα σήμερα, σίγουρα θα πέσει διότι είναι και παλιό αλλά και δεν στηρίζεται κάπου αλλού. Εάν δε πέσει μέρα, κινδυνεύουν να τραυματιστούν διερχόμενοι, κυρίως παιδιά του 3ου Δημοτικού Σχολείου που βρίσκεται απέναντι.

Μαζί με την προστασία όμως που είναι σημαντική, το ίδιο σημαντική είναι και η προστασία του οθωμανικού στοιχείου της επιγραφής. Η οποία θα πρέπει να πούμε ότι αναγράφει στα αραβικά την ημερομηνία 1303, δηλαδή με τα 585 έτη της διαφοράς, χρονολογείται για τα δυτικά δεδομένα γύρω στο 1888.

Ιδιοκτησία του δήμου

Όλα τα παραπάνω αφορούν την μαρμάρινη επιγραφή και κάθε άλλο μέρος που θα βρεθεί. Υπάρχει όμως και κάτι ακόμη που αφορά το Δήμο Ξάνθης. Κι αυτό, διότι το οικόπεδο δίπλα, είναι ιδιοκτησίας του δήμου. Γι’αυτό οφείλει ο δήμος με ένα συνεργείο, ν’ αποξηλώσει το μικρό αυτό τμήμα, να πάρει την επιγραφή και ότι άλλο υπάρχει και να τα δώσει προς φύλαξη στο Λαογραφικό Μουσείο προς το παρόν.

Εν τέλει ο αντιδήμαρχος Ιορδάνης Χατζηεφραιμίδης έχει ενημερωθεί από τον Κ. Μαυρομάτη και εκτίμησε πως το υλικό αυτό της Οθωμανικής περιόδου πως θα πρέπει να φυλαχθεί αντί να πεταχτεί ως μπάζα στο ΧΥΤΑ. Κι αυτό, βέβαια, διότι το μικρό αυτό μαρμάρινο στοιχείο της ημερομηνίας είναι μέρος της ιστορίας της πόλεώς μας. Κι αυτή η ιστορία θα πρέπει να διασωθεί και προστατευθεί ως στοιχείο σεβασμού για το παρελθόν.

Ιούνιος 2017

Εφημ. ΕΜΠΡΟΣ

Τι ακριβώς συνέβη

Αφού λοιπόν η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων αδιαφόρησε τελείως παρότι οχλήθηκε και δεύτερη φορά, τελικά, κάποιος ή κάποιοι, επωφελούμενοι της απουσίας του περιπτερά, έριξαν την κολώνα και αφαίρεσαν την οθωμανική γραφή και άλλο ένα μαρμάρινο σκαλισμένο τμήμα του κτιρίου. Κατά την επίσκεψη εκεί ο Κώστας Μαυρομάτης διαπίστωσε, αφού έψαξε, πως τα δύο μαρμάρινα οικοδομικά στοιχεία έλλειπαν.

Το ένα από τα στοιχεία ήταν η εγχάρακτη ημερομηνία σε οθωμανική γραφή ημερομηνίας 1303 έτους Εγίρας, 1888 με τον ελληνικό υπολογισμό.

Απώλεια

Δυστυχώς, η δεδομένη αδιαφορία της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων, παρά την ενημέρωσή της δύο φορές, ήταν η αιτία τα δύο αυτά οθωμανικά στοιχεία τελικά να κλαπούν. Οι δράστες προφανώς έδρασαν εν γνώσει τους διότι αφαίρεσαν τις δύο μαρμάρινες πλάκες και μόνον.

Ένα ιστορικό στοιχείο της πόλης μας εξαφανίστηκε και η ευθύνη απολύτως ανήκει σε μια υπηρεσία η οποία, υποτίθεται, πως έχει σκοπό, ρόλο και αποστολή την προστασία των μνημείων.

Απόδοση ευθυνών

Η υπόθεση αυτή σίγουρα δεν πρέπει να μείνει έτσι, στο πλαίσιο ενός ρεπορτάζ.

Είναι υποχρέωση του δήμου να ενημερώσει το αρμόδιο υπουργείο Πολιτισμού και την Αστυνομία για διερεύνηση και εντοπισμό των δραστών.

Το γεγονός της λεηλασίας και παράνομης κατεδάφισης και κλοπής ιστορικών στοιχείων θα πρέπει ν’ αντιμετωπιστεί με σοβαρότητα και υπευθυνότητα τουλάχιστον από τους δύο φορείς, αφού η Νεωτέρων Μνημείων απέδειξε την αδιαφορία της και την έλλειψη ευαισθησίας για κάτι που της υποδείχθηκε με στοιχεία.

Σημειώνουμε πως η μαρμάρινη πλάκα με την σκαλισμένη ημερομηνία θα μπορούσε ν’αποτελέσει ένα  από τα αντικείμενα του Μουσείου Ιστορίας της Ξάνθης που μελετάται να ιδρυθεί.