Φυγή επιστημόνων και εκπαιδευτικές ανισότητες

Η Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ) και η Κομισιόν ενώνουν τις δυνάμεις τους για την τόνωση της έρευνας και της καινοτομίας σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, αναφέρει δελτίο τύπου της 25/11/2020 του οργάνου αυτού¹ , με στόχο μεταξύ άλλων  και το φρενάρισμα στη φυγή επιστημόνων και τις εκπαιδευτικές ανισότητες.

Μοχλός που θα χρησιμοποιηθεί και προβλέπεται στο  νέο Σχέδιο δράσης που υπεγράφη μεταξύ των δύο οργάνων, θα είναι οι δήμοι και οι περιφέρειες, προς τους οποίους θα χορηγηθούν τα πλέον πρόσφατα  δεδομένα και γνώσεις. Έτσι θεωρούν ότι θα περιοριστεί το χάσμα καινοτομίας και της φυγής επιστημόνων, και θα αντιμετωπιστούν οι εκπαιδευτικές ανισότητες, αλλά και θα βοηθηθεί η υλοποίηση των πολιτικών προτεραιοτήτων της ΕΕ, όπως η Πράσινη Συμφωνία.

Σε δήλωσή της η  Επίτροπος Καινοτομίας, έρευνας, πολιτισμού, εκπαίδευσης και νεολαίας, Μαρίγια Γκαμπριελ υποστήριξε ότι  «Οι δήμοι και οι περιφέρειες επιτελούν καθοριστικό ρόλο στην επίτευξη της οικολογικής και της ψηφιακής μας μετάβασης», και …θα βοηθηθεί η στρατηγική για τη γνώση που θα βελτιώσει τις ζωές των πολιτών».

Ο Απόστολος Τζιτζικώστας, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, δήλωσε: «Να φέρουμε την Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες, να χτίσουμε βιώσιμες, ανθεκτικές και καινοτόμες περιφερειακές και τοπικές κοινωνίες, να αγωνιστούμε για τις αξίες μας μέσα από την εκπαίδευση και τον πολιτισμό: αυτές είναι οι κύριες προτεραιότητές μας.

Ουσιαστικά, η σχεδιαζόμενη αυτή πιλοτική  δράση μπορεί να αποτελέσει κόμβο για την αναγνώριση του ρόλου των περιφερειών ως κόμβων καινοτομίας και αναδεικνύοντας τις τοπικές κοινωνίες στους τομείς της επιστήμης και της καινοτομίας.

Ιδιαίτερα τονίζεται ο ρόλος της επιτροπής SEDEC είναι η αρμόδια επιτροπή της ΕτΠ για την κοινωνική πολιτική, την απασχόληση, την εκπαίδευση, την έρευνα και τον πολιτισμό.

Τονίζουμε την προσπάθεια που καταβάλλεται να μειωθεί το ψηφιακό και οικονομικό  χάσμα  μεταξύ των περιφερειών. Διότι αν δε μειωθεί το χάσμα αυτό η υιοθέτηση ενιαίας προσέγγισης δεν είναι βιώσιμη. Για το λόγο αυτό είναι αναγκαία η συνεργασία με τα όργανα της ΕΕ, τις ΜΜΕ και όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς. Μάλιστα, για την εμπλοκή των ΟΤΑ είναι ανάγκη η επίσπευση της διάθεσης πόρων προς τους οργανισμούς αυτούς  και τους τοπικούς φορείς για προσαρμοσμένες τοπικές στρατηγικές και σχέδια δράσης.

Η όλη δράση βρίσκει ισχυρή ανταπόκριση και στη στήριξη της απασχόλησης των νέων² . Και όπως είναι γνωστό η πανδημία  COVID-19 επηρεάζει δυσανάλογα τους νέους, η εισήγηση κάνει λόγο για ενίσχυση των εγγυήσεων για την νεολαία. Οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές μπορούν να λειτουργήσουν ως γέφυρα μεταξύ διαφόρων ενδιαφερομένων φορέων, όπως εκπαιδευτικά ιδρύματα, οργανώσεις νέων και δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης, για τη στήριξη της αποτελεσματικής εφαρμογής των Εγγυήσεων για τη Νεολαία που αναμένεται να οδηγήσουν σε σταθερές και βιώσιμες θέσεις εργασίας».

Στην ίδια οπτική είναι και η επανεκκίνηση των τομέων του πολιτισμού και της δημιουργίας³   που δημιουργούν το 4,2% του ευρωπαϊκού ΑΕΠ.

Δημοκρατία στην ΕΕ και εκλογές  του 2024

Στην τελευταία Σύνοδο του Ευρωκοινοβουλίου διατυπώθηκαν σε ψήφισμα τρεις συνιστώσες με προσθετικό χαρακτήρα για τη δημοκρατία στην ΕΕ.

1. ισχυροποίηση της αύξησης της συμμετοχής των νέων που σημειώθηκε το 2019 μέσω της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης
2. Εξασφάλιση ισότιμης ψήφου και εκπροσώπησης για όλους τους πολίτες
3. Ενίσχυση της δημοκρατίας της ΕΕ με την ενίσχυση της ευρωπαϊκής διάστασης των εκλογών

Βασικές παρατηρήσεις

• Υπάρχει βελτίωση της ισορροπίας στην εκπροσώπηση των φύλων (41% γυναίκες ευρωβουλευτές, έναντι 37%),
• οι μειονότητες (ιδίως οι Ρομά) υποεκπροσωπούνται,
• οι πολίτες με αναπηρία αποκλείονται λόγω έλλειψης προσβάσιμων εκλογικών κέντρων (περίπου 800.000 το 2019),
• άστεγοι και κρατούμενοι αντιμετωπίζουν εμπόδια στην άσκηση του δικαιώματος ψήφου.
• Η παρέμβαση ξένων και αλλά και εσωτερικών παραγόντων στις εκλογικές διεργασίες αποτελεί επίσης πηγή ανησυχίας,
• Οι ευρωβουλευτές ζητούν απαγόρευση της χρηματοδότησης εκστρατειών από παράγοντες τρίτων χωρών, εξονυχιστικό έλεγχο των αλγορίθμων των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και προσπάθειες εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης.

Στο θέμα της ενίσχυσης της ευρωπαϊκής διάστασης των Ευρωπαϊκών Εκλογών, πιστεύεται ότι πρέπει να επιτραπεί η εξ αποστάσεως ψηφοφορία σε συγκεκριμένες περιστάσεις, η ελάττωση του ορίου για το δικαίωμα του εκλέγειν στα 16 έτη σε όλες τις χώρες, οι κοινοί κανόνες για τις υποψηφιότητες, τους κανόνες διεξαγωγής εκστρατειών και την χρηματοδότηση, αλλά και η δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Εκλογικής Αρχής.

1  https://cor.europa.eu/el/news/Pages/cor-ec-boost-research-and-innovation-.aspx?newsletter_id=747&utm_source=cor_newsletter&utm_medium=email&utm_campaign=CoR%20&utm_content=The%20CoR%20and%20European%20Commission%20join%20their%20forces%20to%20boost%20research%20and%20inn&utm_term=News&lang=el

2   https://cor.europa.eu/el/our-work/Pages/OpinionTimeline.aspx?opid=CDR-3454-2020

3  https://cor.europa.eu/el/our-work/Pages/OpinionTimeline.aspx?opid=CDR-4616-2020

Γιώργος Μαρκατάτος