Το επάγγελμα του κρεοπώλη έχει βαθιά τις ρίζες του μέσα στο πέρασμα των χιλιετιών στην ελληνική κοινωνία και κατ’ επέκταση στην ιστορία μας γενικότερα.
Στην βυζαντινή εποχή οι μακελάρηδες ή μακελλάριοι (κρεοπώλες) ήταν, πιθανόν, οργανωμένοι σε ένα είδος πρώιμης συντεχνίας της εποχής, που προφανώς είναι τα σπέρματα της εμφάνισης των μετέπειτα οργανωμένων συντεχνιών του Βυζαντίου όπως άλλωστε συνέβαινε και σε άλλα επαγγέλματα. Λεπτομέρειες θα συναντήσετε στο “Επαρχικόν Βιβλίον” του Λέοντος ΣΤ’ του Σοφού που συνέγραψε περίπου το 898-9 μ.χ. στο κεφάλαιο “Περί των μακελλαρίων” σελ. 218-225.
Εκεί βρίσκουμε τις πρώτες αναφορές από τις εντολές του Επάρχου που πρέπει να εφαρμόσουν πιστά τα μέλη της συντεχνίας των κρεοπωλών.
“Οι προβατέμποροι πρέπει να πωλούν τα θρέμματα μέχρι τις Απόκριες στο Στρατηγείο και τα αρνιά από το Άγιο Πάσχα έως την Πεντηκοστή στον Ταύρο*.
Στην Οθωμανική περίοδο οι συντεχνίες μέσα από τις οργανωμένες κοινότητες, έπαιξαν σπουδαίο ρόλο, μια τέτοια σημαντική συντεχνία ήταν και αυτή των κρεοπωλών.
Οι κρεοπώλες γιόρταζαν κάθε χρόνο στις 8 Νοεμβρίου των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ, διότι θεωρούνταν προστάτες Άγιοι του επαγγέλματός τους και έκαναν πλήθος αγαθοεργιών, δωρεών και χοροεσπερίδων.
Υπήρχε ακόμη, σε εκείνη την περίοδο και ο τίτλος του Αρχικρεοπώλη, που είναι η μετάφραση του τουρκικού όρου Κασάπμπαση.
Η συντεχνία των κρεοπωλών θεωρούνταν από τις πιο δυνατές οικονομικά συντεχνίες με πλούσια κοινοτική και φιλανθρωπική δράση.
Στην ύστερη φάση της Οθωμανικής περιόδου ο Παναγιώτης Μουχτάρης στο βιβλίο του “Η Ξάνθη του σήμερα και του χτες” που εκδόθηκε το 1979 μας διασώζει την εξής πολύ σημαντική πληροφορία {…Τα κρεοπωλεία ήσαν διασκορπισμένα σε διάφορα σημεία και τα κρέατα ήσαν ως επί το πλείστον κατσικίσια και προβατίσια..} προφανώς αναφέρεται στο παζάρι του Σαββάτου που διεξαγόταν στην κεντρική πλατεία μπροστά στο ρολόι και στο Τέμενος Παζάρ Γερί Ατίκ.
Στην περίοδο της Belle Epoque της Ξάνθης στα τέλη του 19ου και αρχές του 20ου αιώνα, έχουμε μια έκρηξη της συντεχνίας των κρεοπωλών όπου πλέον έχουν τόση οικονομική δύναμη που γιορτάζουν με αρτοκλασία κάθε χρόνο όλα τα μέλη επάνω στη Μονή και συντηρούν εμμέσως το μοναστήρι των Παμμεγίστων Ταξιαρχών με γενναίες δωρεές τους και προικίζουν την Μονή κάνοντας δωρεά την εκπληκτική και ιστορική ξυλόγλυπτη εικόνα του 1896 με τον διακριτικό τίτλο “ΣΥΝΑΞΙΣ ΤΩΝ ΕΠΟΥΡΑΝΙΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ” που κάθε χρονιά την παραμονή, εκτίθεται για λαϊκό προσκύνημα.
Το μοναστήρι δυστυχώς κάηκε το 1975 τη νύχτα της 22 προς 23 Φεβρουαρίου.
Κάηκαν τα πάντα γύρω από το μοναστήρι εκτός από τον Ναό που δεν έπαθε τίποτα.
Έκτοτε τα μέλη του Σωματείου των κρεοπωλών μέχρι και σήμερα, γιορτάζουν και κάνουν αρτοκλασία στον ιερό ναό Αγίων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ στην πόλη της Ξάνθης που οι παλιοί Ξανθιώτες συνηθίζουν να ονομάζουν πιο απλά “Καβάκι”.
Αξιοσημείωτο γεγονός είναι πως οι Άγιοι Ταξιάρχες Μιχαήλ και Γαβριήλ ήταν οι πολιούχοι της πόλης της Ξάνθης μέχρι το 1955.
Λίγα λόγια για το καθολικό της Μονής των Ταξιαρχών
Από μελέτες που έχουν γίνει στην Μονή των Ταξιαρχών στην Ξάνθη και κυρίως από τους καθηγητές κ.Νικόλαο Μουτσόπουλο και κ.Ευάγγελο Παπαθανασίου, συμπεραίνεται πως το καθολικό της Μονής ανάγεται στα μέσα ή τέλη του 9ου αιώνα και θεωρείται από τα παλαιότερα μεσοβυζαντινά κτίσματα της ευρύτερης περιοχής της Θράκης με πολύ ιδιαίτερα αρχαϊκά χαρακτηριστικά που αναφέρονται με λεπτομέρειες από τους ειδικούς στο βιβλίο του Πέτρου Γεωργαντζή “Ι. ΜΟΝΗ ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ & ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΞΑΝΘΗΣ” 2016, στις σελίδες 17-26.
Γεώργιος Φ. Μπατζακίδης
Πρόεδρος του Σωματείου
Κρεοπωλών Ν. Ξάνθης
