Μια Αμερικανίδα που «ταυτίστηκε» και αγάπησε τους Σαρακατσάνους
Α. Γιαννακίδου: Σημαντική και συγκινητική προσφορά για το Μουσείο
Σε μία σημαντική δωρεά στο Εθνολογικού Μουσείου Θράκης προχώρησε η Αμερικανίδα Ράνταλ Γουόρνερ, η οποία είχε συγκεντρώσει πλήθος αντικειμένων από τη καθημερινή ζωή των Σαρακατσάνων.
Ήρθε στην Ελλάδα για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 1968, η εικόνα Σαρακατσάνων νομάδων κτηνοτρόφων να περπατούν με τα ζώα τους στον δρόμο από την αρχαία Κόρινθο προς το Άργος, ένα Κυριακάτικο μεσημεριανό, έμελλε να την στιγματίσει. Μελετώντας, αγάπησε και ταυτίστηκε με τον νομαδικό τρόπο ζωής τους, μιας και μεγάλωσε σε μια οικογένεια που μετακόμιζε συχνά λόγω των συνεχών μεταθέσεων του πατέρα της.
Σπούδασε αρχαία ελληνικά και από το 1989 ζει μόνιμα στην Ελλάδα, ως συνταξιούχος πλέον. Είχε εγκατασταθεί μόνιμα στη Θεσσαλονίκη όπου και εργάστηκε έως τη συνταξιοδότησή της, στην Αμερικανική Γεωργική Σχολή. Εκεί ανάμεσα στους πολλούς μικρούς «θησαυρούς» του αρχείου της εντόπισε μια φωτογραφία Σαρακατσάνων να περπατάνε από τη Θέρμη προς το κέντρο της πόλης, με τα άλογα φορτωμένα καθώς οι νομάδες όπου πάνε «κουβαλούν» μαζί κι ολόκληρο το σπίτι τους. Όταν ρωτήθηκε σε συνέντευξή της, η κα. Γουόρνερ δήλωσε πως «έμαθε τους Σαρακατσάνους τόσο μέσα από τον ξεχωριστό ρουχισμό τους -τις φούστες, τα γιλέκα, τα ζωνάρια- όσο και από τα καλύβια τους, αλλά και τα ανταμώματά τους». Η προσπάθεια της να μάθει περισσότερα για τους Σαρακατσάνους την οδήγησαν στα βιβλία της Αγγελικής Χατζημιχάλη για τους Σαρακατσάνους, τις αναφορές της Δόμνας Σαμίου και του Πάτρικ Σεϊμούρ αλλά και τα πολλά ταξίδια στην ηπειρωτική χώρα. Σ’ ένα από αυτά τα ταξίδια και συγκεκριμένα στην Καβάλα, απέκτησε το πρώτο της αντικείμενο, μια παραδοσιακή φούστα από την περιοχή της Ροδόπης. Ακολούθησε η Κομοτηνή, το Μέτσοβο, περιοχές της Ηπείρου έως της Ροδόπης, ακόμη και στη Σκόπελο κατάφερε να εντοπίσει ορισμένα αντικείμενα.
Η συλλογή
Περί το 2015, η Γουόρνερ, αποφάσισε να δωρίσει τη συλλογή της σε κάποιο μουσείο. Ύστερα από επαφές της με την πρόεδρο και διευθύντρια του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης, Αγγελική Γιαννακίδου, αποφάσισε να προχωρήσει με την δωρεά των αντικειμένων στο Εθνολογικό Μουσείο Θράκης στην Αλεξανδρούπολη, καθώς όπως δήλωσε «Η συλλογή μου δεν ανήκει σε μένα για πάντα, για κάποιον καιρό ναι, αλλά όχι παντοτινά». Έτσι, λοιπόν, τα αντικείμενα αυτά βρήκαν νέα στέγη. Από την πλευρά της, η κα. Γιαννακίδου χαρακτήρισε ως «σημαντική και συγκινητική» τη δωρεά της κα Γουόρνερ, η οποία της θυμίζει «όλο το ενδιαφέρον των ανθρώπων το ‘60-’70, κυρίως των ξένων, για τις υλικότητες αυτές, τα ρούχα, και κυρίως τα σαρακατσάνικα, που προκαλούν εντύπωση με την τέλεια τεχνική και δωρικότητα». Στη συλλογή της κα Γουόρνερ περιλαμβάνονται ενδεικτικά, δύο τεμάχια Παναγούλες Σαρακατσάνικες, μία τάβλα, ένα τουρνοκώλι, μία ζώνη κεντημένη με χάντρες, ένα πουκάμισο με μανίκια μεσιακά, ένα ζωνάρι, ένα γιλέκο, μία φούστα κοντή πλισέ, ένα φουστάνι πλισέ, δύο μπόχους σαρακατσάνικος (ο ένας στολισμένος με φούντες), κάλτσες μάλλινες πλεκτές κ.ά.
