Αποχαιρέτησε τη Superleague 1 η τοπική ομάδα
Η Ξάνθη, η πιο συνεπής επαρχιακή ομάδα στο Ελληνικό Πρωτάθλημα με το ρεκόρ συνεχόμενων παρουσιών στην Α’ Εθνική, υποβιβάστηκε μετά από 31 ολόκληρα χρόνια και δεν θα βρίσκεται την επόμενη σεζόν ανάμεσα στους… μεγάλους του Ελληνικού ποδοσφαίρου.
Η ομάδα της Ξάνθης όμως άφησε έντονο το σημάδι της στο Ελληνικό ποδόσφαιρο και από το φυτώριό της ξεπήδησαν μεγάλοι παίκτες με διεθνή καριέρα.
Μπορεί να μην κατάφερε να πάρει κάποιον τίτλο αυτά τα 31 χρόνια, ωστόσο ήταν η επαρχιακή ομάδα στη χώρα, με την πιο μακροχρόνια παρουσία στα… σαλόνια!
Το 1988-89, ο ΑΟΞ τερμάτισε πρώτος στην Β’ Εθνική. Έχοντας για… μπόμπερ τον Αχιλλέα Αδαμόπουλο με 30 γκολ. Το Πρωτάθλημα της Β’ Εθνικής, έφερε το… πανηγύρι στις εξέδρες με το σύνθημα «εκεί εκεί στην Α’ Εθνική» να δονεί την ατμόσφαιρα. Ακόμη κι αυτοί που το φώναζαν, ίσως να μην μπορούσαν να ονειρευτούν αυτό που αρχίζει…
Το 1989-90, η Ξάνθη για πρώτη φορά στη μεγάλη κατηγορία. Αρκετά… τρακαρισμένη και δυσκολεύτηκε αρκετά να παραμείνει. Όπως και την επόμενη σεζόν, αλλά τελικά απέφυγε τον υποβιβασμό. Όμως οι οικονομικές δυσκολίες ήταν σημαντικές κι έτσι οι άνθρωποι του ΑΟΞ αποφάσισαν πως κάτι πρέπει να γίνει. Ο τότε πρόεδρος, Θοδωρής Κοκκάλας, βρήκε την καλύτερη λύση. Για πρώτη φορά στην ιστορία του Ελληνικού ποδοσφαίρου (άλλη μια πρωτοπορία της Ξάνθης) μια εταιρεία μπήκε χορηγός σε ΠΑΕ, αναλαμβάνοντας όλα τα έξοδα και τις υποχρεώσεις, ενώ ταυτόχρονα άλλαξε και η ονομασία! Η ΒΙΑΜΑΡ του Χρήστου Πανόπουλου, έφερε τη δημιουργία της «Skoda Ξάνθη». Η συγκεκριμένη δίχως άλλο ιστορική συμφωνία υπογράφηκε στις 10 Οκτωβρίου 1991! Κάπου εκεί ξεκινούσε η λαμπρή πορεία για την Θρακική ομάδα. Που οδήγησε στις αγωνιστικές επιτυχίες, στην κατασκευή του γηπέδου στα Πηγάδια, στο προπονητικό κέντρο και στη συνολική άνοδο στο στάτους της Ξάνθης!
Πέρα απ’ τα 31 σερί χρόνια στην Α’ Εθνική, η Ξάνθη 8 φορές αναδείχθηκε η πρώτη βαθμολογικά επαρχιακή ομάδα της χώρας. Έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδος το 2014-15, ενώ 4 φορές εξασφάλισε την έξοδό της στην Ευρώπη (Κύπελλο UEFA/Europa League).
Φυσικά ένα απ’ τα πρώτα πράγματα που όλοι θυμούνται, είναι οι παίκτες που έχει «βγάλει» η ομάδα! Τα αστέρα που τροφοδότησε το Ελληνικό και όχι μόνο ποδόσφαιρο. Πρωταθλητές Ευρώπης, γηγενή ποδοσφαιριστή με συμμετοχή σε τελικό Champions League, τίτλους, επιτυχίες και όλα αυτά ξεκινώντας απ’ την Ξάνθη!
Κυρίως Έλληνες, αλλά όχι μόνο. Άλλωστε και ξένους η ομάδα είχε εξαιρετικούς στο βάθος των τριών δεκαετιών παρουσίας στα… σαλόνια. Οι πρώτοι δύο ξένοι που αγωνίστηκαν στην Ξάνθη, ήταν ο Βεριντιάνο Μαρσέλο και ο Σάντρο. Με τον πρώτο να κάνει λαμπρή καριέρα πηγαίνοντας αργότερα στην ΑΕΚ.
Ο Μαρίνος Ουζουνίδης το 1992 πήγε απ’ την Ξάνθη στον Παναθηναϊκό. Δύο χρόνια μετά, ο Νίκος Κωστένογλου στην ΑΕΚ. Ίδια πορεία για τον Χρήστο Μαλαδένη το 1995, αλλά και για τον Τριαντάφυλλο Μαχαιρίδη το 1996. Ο Ζήσης Βρύζας ένα χρόνο μετά πήγε στον ΠΑΟΚ.
Ακολούθησαν αρκετοί ακόμη σπουδαίοι ποδοσφαιριστές. Ο Παρασκευάς Άντζας και ο Λουτσιάνο Ντε Σόουζα το 1998 πήραν μεταγραφή για τον Ολυμπιακό. Τότε ο Άκης Ζήκος έφυγε απ’ τη Θράκη για να πάει στην ΑΕΚ. Το ’99 ο Στέλιος Βενετίδης μεταγράφηκε στον ΠΑΟΚ (από εκεί πήγε στον Ολυμπιακό), ενώ ο Χρήστος Πατσατζόγλου πήρε κι αυτός μεταγραφή για τον Ολυμπιακό. Και το… γαϊτανάκι συνεχίστηκε με παίκτες όπως ο Τοροσίδης, ο Μάνταλος κτλ.
Οι θέσεις που κατέλαβε η Ξάνθη στην 31χρονη παρουσία της στην Α’ Εθνική/Super League:
1989-90 11η
1990-91 15η
1991-92 14η
1992-93 8η
1993-94 8η
1994-95 8η
1995-96 6η
1996-97 14η
1997-98 8η
1998-99 7η
1999-00 12η
2000-01 8η
2001-02 5η
2002-03 9η
2003-04 10η
2004-05 4η
2005-06 5η
2006-07 11η
2007-08 8η
2008-09 7η
2009-10 13η
2010-11 9η
2011-12 11η
2012-13 7η
2013-14 16η*
2014-15 8η
2015-16 13η
2016-17 6η
2017-18 6η
2018-19 12η
2019-20 13η
*Έμεινε στην κατηγορία μετά από αγώνα μπαράζ επικρατώντας 2-1 του Ολυμπιακού Βόλου.
