Έως τα τέλη Απριλίου η προθεσμία για την προστασία της κατοικίας
Τι θα ισχύσει για τους δανειολήπτες
Σε μπαράζ ρυθμίσεων κόκκινων δανείων αλλά και σε γενναία «κουρέματα» επιδίδονται τράπεζες και εταιρείες διαχείρισης, σε μια προσπάθεια να δώσουν την ευκαιρία σε όσους θέλουν να ρυθμίσουν με εξωδικαστικό τρόπο τις οφειλές που έχουν από στεγαστικά, καταναλωτικά ή επιχειρηματικά δάνεια. Αυτό προκύπτει από τα στοιχεία που συγκεντρώνει το υπουργείο Οικονομικών, με βάση τα οποία από τον Ιούλιο του 2019 μέχρι και τα τέλη Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους ρυθμίστηκαν 186.986 δάνεια συνολικού ύψους 11,2 δισ. ευρώ. Μεταξύ αυτών 65.000 στεγαστικά, από τα οποία 43.000 αφορούν δάνεια με υποθήκη ή προσημείωση στην κύρια κατοικία.
Έως τα τέλη Απριλίου
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ζήτησε από τους εκπροσώπους των τραπεζών και των εταιρειών διαχείρισης να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειες, ενόψει της λήξης της προθεσμίας για την προστασία της κατοικίας μέσω της πλατφόρμας στα τέλη Απριλίου και της αλλαγής του πτωχευτικού νόμου, που θα επιτρέπει την απαλλαγή των φυσικών προσώπων από τα χρέη τους, μόνον εφόσον η ακίνητη περιουσία τους οδηγηθεί προηγουμένως σε πλειστηριασμό.
Σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά στοιχεία για τις ρυθμίσεις που δόθηκαν στη δημοσιότητα, την πρωτοβουλία έχουν οι τράπεζες, οι οποίες ρύθμισαν το τελευταίο 8μηνο 159.796 δάνεια συνολικής αξίας 9,9 δισ. ευρώ. Ακολουθούν οι εταιρείες διαχείρισης με ρυθμίσεις 27.190 δανείων ύψους 1,3 δισ. ευρώ και σύμφωνα με τα στοιχεία, η πλειονότητα αυτών των δανείων και συγκεκριμένα 8 από τα 10 δάνεια ρυθμίστηκαν με «κούρεμα» της οφειλής. Να σημειωθεί ότι οι servicers διαχειρίζονται μέχρι σήμερα κατά κύριο λόγο καταναλωτικά και επιχειρηματικά δάνεια, με ή χωρίς υποθήκη, αλλά ενόψει των τιτλοποιήσεων που πραγματοποιούν οι τράπεζες θα αναλάβουν και το σύνολο των στεγαστικών δανείων που είναι κόκκινα, είτε αυτά έχουν ενταχθεί στον νόμο Κατσέλη είτε όχι.
Σημαντικό επίσης είναι το «κούρεμα» της οφειλής που έγινε για λογαριασμό όσων ρύθμισαν το δάνειό τους μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Μέσω της πλατφόρμας έχουν «διασωθεί» μέχρι σήμερα 481 κατοικίες και το ύψος των ρυθμισμένων δανείων, αν και μικρό, δηλαδή της τάξης των 19,1 εκατ. ευρώ, προκύπτει έπειτα από γενναίο «κούρεμα» που φθάνει τα 5,2 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για το 25% της οφειλής, το οποίο αν και δεν είναι οριζόντιο, δηλαδή δεν είναι ενιαίο για όλα τα δάνεια που ρυθμίστηκαν, επιβεβαιώνει ότι το καθεστώς προστασίας πρώτης κατοικίας που εκπνέει στα τέλη Απριλίου, συνιστά ένα αποτελεσματικό εργαλείο που ευνοεί όσους πληρούν τα κριτήρια και μπορούν να ενταχθούν στην ηλεκτρονική πλατφόρμα.
Εκτός από το «κούρεμα» οι δανειολήπτες που έχουν ρυθμίσει το στεγαστικό τους δάνειο μέσω της πλατφόρμας, «απολαμβάνουν» και επιδότηση από το κράτος, στην περίπτωση που το εισόδημά τους δεν επαρκεί για να πληρώνουν στην τράπεζα τη μηνιαία δόση που προκύπτει μετά τη ρύθμιση του δανείου τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου, πέραν της διαγραφής των 5,2 εκατ. ευρώ, μέχρι σήμερα έχει εγκριθεί κρατική επιδότηση ύψους 7 εκατ. ευρώ, η οποία φτάνει έως και το 50% της δόσης του δανείου.
Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία και παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των αιτήσεων υπολείπεται κατά πολύ των αρχικών προσδοκιών, το τελευταίο διάστημα υπάρχει σχετική πρόοδος, καθώς οι αιτήσεις αυξήθηκαν στις 2.509 στο τέλος Φεβρουαρίου, από 1.368 στο τέλος του 2019. Επιπλέον, στις προτάσεις ρύθμισης που έχουν υποβληθεί από τις τράπεζες προς τους δανειολήπτες μέσω της πλατφόρμας, παρατηρήθηκε αύξηση τον Φεβρουάριο κατά 45%, σε σχέση με τον Ιανουάριο. Οι προτάσεις αυτές έχουν υπερδιπλασιαστεί από το τέλος του έτους, φτάνοντας τις 996 στο τέλος Φεβρουαρίου (από 402 στο τέλος του 2019).
Οι δανειολήπτες
Από τις απαντήσεις που συνέλεξε το υπουργείο Οικονομικών μέσω ερωτηματολογίου που απέστειλε σε δανειολήπτες, οι οποίοι ενώ έχουν «μπει» στην πλατφόρμα δεν έχουν υποβάλει ακόμη αίτηση, προκύπτει ότι ένα σημαντικό ποσοστό της τάξης του 43,6% δηλώνει ότι δεν κατανοεί τις ενέργειες που απαιτούνται για τη συνέχιση της διαδικασίας, ενώ στο 30,8% ανέρχεται το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν ότι σκοπεύουν να συνεχίσουν τη διαδικασία υποβολής της αίτησης. Να σημειωθεί ότι από τους 6.204 δανειολήπτες που έλαβαν το σχετικό ερωτηματολόγιο, απάντησαν οι 847 (δηλαδή ποσοστό 13,6%) και από τις ίδιες απαντήσεις προκύπτει ότι μόνον ένα μικρό ποσοστό της τάξης του 2,3% δεν ενδιαφέρεται να συνεχίσει τη διαδικασία.