Ήταν ο νονός του «Σωματιδίου του Θεού»
Τιμήθηκε από την Κοινότητα Αβδήρων το 1996
Πριν από ένα μήνα, πέθανε στα 96 του χρόνια χτυπημένος από άνοια ο Λίον Λέντερμαν. Ο Λέντερμαν ήταν ο νονός του «σωματιδίου του Θεού». Ο μεγάλος Φυσικός που τιμήθηκε με το Νόμπελ, τιμήθηκε σε μια ιδιαίτερη, απλή και σεμνή εκδήλωση στα Άβδηρα από την Κοινότητα, τότε, Αβδήρων. Το Κοινοτικό Συμβούλιο τον ανακήρυξε επίτιμο δημότη όπως είχε κάνει και με τον επίσης μεγάλο Φυσικό Πριγκοζίν. Η εκδήλωση για τον Λέτερμαν πραγματοποιήθηκε το καλοκαίρι του 1996 με πρόεδρο της Κοινότητας τον Δημήτρη Βουρβουκέλη.
Με τις τιμητικές αυτές διακρίσεις τότε από την Κοινότητα Αβδήρων, έμπαιναν οι βάσεις για την εξωστρέφεια των Αβδήρων και την προβολή του κορυφαίου τέκνου της, του Δημόκριτου. Δυστυχώς όσα ακολούθησαν στα δημοτικά πράγματα του Δήμου αργότερα, ήταν η ταφόπλακα του οράματος αυτού να καταστούν τα Άβδηρα παγκόσμιο σημείο αναφοράς και συνάντησης των Επιστημόνων αλλά και υλοποίησης μιας σειράς προτάσεων που υπήρχαν και τελικά δεν υλοποιήθηκαν.
Ο Λίον Λέντερμαν ήταν ο νονός του «Σωματιδίου του Θεού»
Δεν ήταν εκείνος που ανακάλυψε το μποζόνιο του Χιγκς. Ηταν όμως εκείνος που είχε συλλάβει την ύπαρξη του μποζονίου θεωρητικά, για να του δώσει ένα όνομα που ανακάτευε τόσο ελκυστικά την επιστήμη με τη θρησκεία. Ο Λίον Λέντερμαν ήταν ο νονός του «σωματίδιου του Θεού». Και άφησε την τελευταία του πνοή στα 96 του χρόνια χτυπημένος από άνοια: τα τελευταία χρόνια της ζωής του δεν θυμόταν ούτε το σωματίδιο του Θεού αλλά ούτε και το γεγονός ότι το 1988 είχε βραβευτεί με το Νομπέλ Φυσικής επειδή είχε ανακαλύψει 22 χρόνια νωρίτερα πως τα νετρίνα έχουν δύο μορφές.
Ο Λίον Λέντερμαν έχει στο ενεργητικό του και άλλες σημαντικές ανακαλύψεις όπως είναι η ανακάλυψη το 1977 ενός άλλου υποατομικού σωματιδίου, του λεγόμενου «χαμηλού» κουάρκ. Ευρύτερα γνωστός όμως θα γινόταν το 1993 με το βιβλίο του «Το Σωματίδιο του Θεού: Αν το Σύμπαν είναι η απάντηση, ποια είναι η ερώτηση;». Η επινόηση δεν άρεσε σε πολλούς συναδέλφους του που θεωρούσαν ότι η θρησκεία δεν έχει καμία δουλειά στα χωράφια της επιστήμης. Εν μέρει συμφωνούσε και ο ίδιος μαζί τους: όπως είχε αποκαλύψει, ο εκδότης του προτίμησε αυτόν τον τίτλο, αντί για εκείνον που ήθελε ο ίδιος: «Το καταραμένο σωματίδιο». Καταραμένο επειδή μολονότι είχε συλλάβει την ύπαρξή του δεν μπορούσε να το εντοπίσει – αυτό θα γινόταν μόλις το 2012 στα εργαστήρια του CERN.
Γεννημένος από ρωσοεβραίους γονείς μετανάστες στις ΗΠΑ, ο Λέντερμαν είχε πολεμήσει στον Β” Παγκόσμιο Πόλεμο με τον αμερικανικό στρατό στη Γαλλία. Θα έπαιρνε το διδακτορικό του από το Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης το 1951, ενώ στους ακαδημαϊκούς κύκλους θα διακρινόταν τόσο για το χιούμορ του όσο και για την ικανότητά του να εκλαϊκεύει την επιστήμη του και να την κάνει προσιτή στους νέους. Με άνοια διαγνώστηκε στα 90 του. Το 2015 αναγκάστηκε να πουλήσει το μετάλλιο του βραβείου Νομπέλ σε δημοπρασία αντί 765.000 δολαρίων, προκειμένου να καλύψει τα αυξημένα ιατρικά έξοδά του.
Γ.Δ.
