ODYSSEA: Ένα ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης και πρόγνωσης θαλάσσιων συνθηκών για την Μεσόγειο Θάλασσα από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο
Ετοιμάζεται ηλεκτρονική πλατφόρμα ενημέρωσης – Ο επικεφαλής Καθηγητής Εργαστήριο Οικολογικής Μηχανικής & Τεχνολογίας Γ. Συλαίος μιλά στο «Ε» για το έργο ODYSSEA
Έναν… Οδυσσέα θα έχουν στο πλευρό τους, καπετάνιο και πλοηγό, άνθρωποι και επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην θάλασσα πολύ σύντομα. Πρόκειται για μια ηλεκτρονική πλατφόρμα ενημέρωσης για τις συνθήκες που επικρατούν στη θάλασσα, την οποία ετοιμάζει το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος ODYSSEA. Το Θρακιώτικο Πανεπιστήμιο που συγκαταλέγεται πλέον μεταξύ των 8 ελληνικών πανεπιστημίων που συμπεριλαμβάνονται στην λίστα της Παγκόσμιας Ακαδημαϊκής Κατάταξης για το 2019, για τα καλύτερα Πανεπιστήμια του κόσμου, μέσα απ’ αυτό το έργο καταδεικνύει την άρρηκτη σχέση του με την κοινωνία θέτοντας την επιστημονική γνώση που παράγει στην υπηρεσία της.
ODYSSEA: Ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης και πρόγνωσης θαλάσσιων συνθηκών για την Μεσόγειο Θάλασσα
Το έργο ODYSSEA χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα πλαίσια του Προγράμματος Έρευνας, Καινοτομίας και Ανταγωνιστικότητας Horizon 2020 και συντονίζεται από το Εργαστήριο Οικολογικής Μηχανικής & Τεχνολογίας του Τμήματος Μηχανικών Περιβάλλοντος της Πολυτεχνικής Σχολής Ξάνθης. Επικεφαλής είναι ο Καθηγητής κ. Γεώργιος Συλαίος και η ερευνητική του ομάδα αποτελούμενη από υποψήφιους διδάκτορες και μεταδιδάκτορες του Εργαστηρίου. Ο κ. Συλαίος συντονίζει ένα εταιρικό σχήμα 28 συνολικά φορέων, κυρίως Πανεπιστημίων, Ερευνητικών Ινστιτούτων και επιχειρήσεων από 14 χώρες. Σημαντικό στοιχείο του ODYSSEA είναι ότι φορείς από έξι από τις χώρες αυτές ανήκουν στο μη-Ευρωπαϊκό Μεσογειακό τόξο (Μαρόκο, Αλγερία, Τυνησία, Αίγυπτος, Ισραήλ και Τουρκία), χώρες οι οποίες για πρώτη φορά συνεργάζονται στα πλαίσια Ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων. Συνολικά στη θαλάσσια έρευνα η Ευρωπαϊκή Ένωση χρηματοδοτεί τέσσερα τέτοια έργα: ένα πρόγραμμα για την Βαλτική Θάλασσα, για την Βόρειο Θάλασσα, για τον Ατλαντικό και ένα πρόγραμμα για την Μεσόγειο που είναι το έργο ODYSSEA.
Ο Καθηγητής Γ. Συλαίος μιλά στο «Ε» για το έργο ODYSSEA.
Μιλώντας στο «Ε» για το έργο ODYSSEA ο κ. καθηγητής κ. Συλαίος ανέφερε: «Το κύριο πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει το έργο ODYSSEA είναι ο κατακερματισμός των περιβαλλοντικών δεδομένων προερχόμενων από δορυφόρους, μαθηματικά ομοιώματα και επιτόπια συστήματα μέτρησης και η χαμηλή δυνατότητα πρόσβασης των χρηστών προερχόμενων από την βιομηχανία, την ναυτιλία, τον κλάδο της ιχθυοκαλλιέργειας, κλπ. αλλά και την εκπαίδευση στα υπάρχοντα συστήματα περιβαλλοντικής παρακολούθησης. Για παράδειγμα, αν και καθημερινά «σαρώνεται» η κάθε περιοχή από δεκάδες δορυφόρους, αν και στη θάλασσα εγκαθίστανται και λειτουργούν εκατοντάδες αισθητήρες και τέλος αν και υπερ-υπολογιστές παράγουν καθημερινά προγνώσεις για τις συνθήκες στη θάλασσα, όλη αυτή η πληροφορία δεν φτάνει με τρόπο εύληπτο και κατανοητό στο τελικό χρήστη και στο ευρύ κοινό.
Μέσω του ODYSSEA ο κάθε πολίτης θα έχει την δυνατότητα εύκολης και άμεσης πρόσβασης στα περιβαλλοντικά δεδομένα της Μεσογείου επιλέγοντας την περιοχή ενδιαφέροντος (π.χ., Βιστονικός Κόλπος), την χρονική περίοδο (π.χ., πρόγνωση επόμενων τριών ημερών) και την παράμετρο για την οποία ενδιαφέρεται (π.χ., κυματισμός, θερμοκρασία νερού, φυτοπλαγκτόν). Το σύστημα ODYSSEA θα αναζητά τα συγκεκριμένα δεδομένα μέσα από ένα ευρύ φάσμα δορυφόρων παρακολούθησης, μαθηματικών μοντέλων και συστημάτων επιτόπιας παρακολούθησης και θα τα παρέχει στον χρήστη με τρόπο απλό και κατανοητό.
Θα παρέχει πληροφορίες για το φυτοπλαγκτόν στους ιχθοκαλλιεργητές και τους μυδοκαλλιεργητές
Συνεχίζοντας ο κ. Συλαίος επεσήμανε: «Παράλληλα το σύστημα ODYSSEA θα παράγει τα δικά του περιβαλλοντικά και ωκεανογραφικά δεδομένα μέσω μαθηματικών ομοιωμάτων πρόγνωσης υψηλής ακρίβειας. Πρόγνωση για τη θερμοκρασία, τα ρεύματα, τον κυματισμό, που είναι σημαντικές πληροφορίες για τους ιχθυοκαλλιεργητές, τους μυδοκαλλιεργητές, τους αλιείς, και γενικά όσους εργάζονται στο θαλάσσιο χώρο. Ανάλογα με τον ενδιαφερόμενο χρήστη θα δρομολογούνται εξειδικευμένα μαθηματικά ομοιώματα, π.χ., αν ο χρήστης είναι εταιρεία εξόρυξης πετρελαίου θα παράγονται δεδομένα πιθανής μεταφοράς και διασποράς πετρελαιοκηλίδας σε πραγματικό χρόνο, αν ο χρήστης είναι επιχείρηση μυδοκαλλιέργειας θα παράγονται δεδομένα ανάπτυξης μυδιών, αν ο χρήστης ασχολείται με θαλάσσιες μεταφορές θα παράγονται δεδομένα ανέμου, κυμάτων και ρευμάτων τα οποία θα τον βοηθούν να αποφασίζει την βέλτιστη διαδρομή για την εξοικονόμηση ενέργειας και χρημάτων».
Μέσω του έργου το Δημοκρίτειο μετατρέπεται σε έναν κόμβο συλλογής των δεδομένων που αφορούν στην παρατήρηση με οποιοδήποτε τρόπο και μέσο συλλογής των συνθηκών που επικρατούν στην Μεσόγειο Θάλασσα.
Μέχρι την ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής πλατφόρμας ODYSSEA, οι χρήστες του facebook μπορούν να ενημερώνονται καθημερινά για τις συνθήκες που θα επικρατήσουνε σε διάφορες θαλάσσιες περιοχές μέσα από την σελίδα ODYSSEA-Greece
(https://www.facebook.com/ODYSSEAPlatform.Greece).
Μαριάννα Ξανθοπούλου
