Σφίγγει ο κλοιός για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές
Δέκα συν τρεις αλλαγές στους νόμους Κατσέλη και εξωδικαστικού μηχανισμού διευθέτησης ληξιπρόθεσμων επιχειρηματικών οφειλών σχεδιάζει η κυβέρνηση, οι οποίες θα περιληφθούν σε νομοσχέδιο που θα κατατεθεί στη Βουλή την άνοιξη.
Με τις νέες διατάξεις που έχουν συμφωνηθεί με τους θεσμούς να υιοθετηθούν στο πλαίσιο της τέταρτης αξιολόγησης, επιδιώκονται ο εντοπισμός και η απομάκρυνση αλλά και η αποθάρρυνση των στρατηγικών κακοπληρωτών από το προστατευτικό πλαίσιο του νόμου περί υπερχρεωμένων νοικοκυριών. Με τον τρόπο αυτόν εκτιμάται ότι θα επισπευσθεί η εκκαθάριση των «κόκκινων» τραπεζικών δανείων, αφού με τις νέες δικλίδες ασφαλείας που μπαίνουν, οφειλέτες που δεν πληρώνουν, αν και έχουν εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία, θα αναγκαστούν είτε σε συμμόρφωση είτε θα βρεθούν ενώπιον πλειστηριασμών.
Πιο συγκεκριμένα, και σύμφωνα με πηγές, οι δέκα αλλαγές που έχουν «κλειδώσει» στον Νόμο Κατσέλη είναι:
- Αυξάνεται ο έλεγχος των αιτήσεων και των φακέλων που υποβάλλονται στα ειρηνοδικεία για την υπαγωγή στον Νόμο Κατσέλη ώστε να εντοπίζονται οι μη δικαιούχοι και οι στρατηγικοί κακοπληρωτές.
Σήμερα στις γραμματείες των δικαστηρίων γίνεται απλά ένας τυπικός έλεγχος (check-list) των δικαιολογητικών, χωρίς όμως να εξετάζεται αν, για παράδειγμα, τα εισοδήματα ή τα λοιπά περιουσιακά στοιχεία δικαιολογούν την υποβολή αίτησης υπαγωγής στις διατάξεις του νόμου.
- Αίρεται υποχρεωτικά το τραπεζικό απόρρητο, όχι μόνο όσων θα αιτηθούν την προστασία του νόμου των υπερχρεωμένων νοικοκυριών αλλά και εκείνων που έχουν ήδη υπαχθεί ή βρίσκονται στα στάδια της προδικαστικής διαδικασίας. Με τον τρόπο αυτόν, οι πιστωτές θα μπορούν να λαμβάνουν σχετικές πληροφορίες για το αν, για παράδειγμα, οφειλέτης έχει μεταβάλει πρόσφατα και με δόλο την ακίνητη περιουσία του (μεταβίβαση σπιτιού) με σκοπό να εμφανιστεί ως πραγματικά οικονομικά αδύναμος και να αποσπάσει ευνοϊκή απόφαση διαγραφής χρεών.
- Θα παύει αυτόματα η αναστολή των διωκτικών μέτρων σε βάρος των οφειλετών όταν διαπιστώνεται πως εκείνοι, αν και έχουν πάρει προσωρινή ή και οριστική απόφαση, σταματούν να πληρώνουν τις δόσεις τους. Σχετική εντολή θα δίνεται κατόπιν ειδοποίησης του οφειλέτη από τους πιστωτές. Μέχρι τώρα για να αρθεί η αναστολή των διωκτικών μέτρων θα έπρεπε το δικαστήριο να βγάλει δικαστική απόφαση, οπότε ο στρατηγικός κακοπληρωτής κέρδιζε χρόνο χωρίς να πληρώνει τις απαιτούμενες δόσεις.
- Εκτός προστασίας και εκτός υποβολής αιτήσεων θα βρίσκονται αυτόματα τα νοικοκυριά τα οποία διαπιστώθηκε ότι απέκρυψαν από δόλο οικονομικά στοιχεία ή με τον ίδιο τρόπο μετέβαλαν την περιουσιακή τους κατάσταση.
Δικαίωμα υπαγωγής δεν θα έχουν επίσης και όσοι έπειτα από δύο αναβολές εκδίκασης της υπόθεσης δεν εμφανιστούν στα δικαστήρια. Ηταν μια συνήθης πρακτική που ακολουθούσαν οφειλέτες προκειμένου να κερδίζουν χρόνο χωρίς να πληρώνουν δόσεις.
- Με τόκους υπερημερίας θα επιβαρύνονται τα νοικοκυριά που απορρίπτονται από την υπαγωγή στον Νόμο Κατσέλη για το χρονικό διάστημα που «πάγωνε» το χρέος προς τους πιστωτές, δηλαδή από την υποβολή της αίτησης μέχρι την εκδίκαση της υπόθεσης. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που βολεύονται… σε αυτή την περίοδο, η οποία διαρκεί ακόμη και τρία χρόνια. Με τη νέα διάταξη αν η απόφαση του δικαστηρίου είναι απορριπτική για το διάστημα που το χρέος έμενε ανενεργό, ο οφειλέτης θα καλείται να πληρώσει τόκους υπερημερίας.
- Εντός 30 ημερών από την αναβολή της εκδίκασης της υπόθεσης, ο αιτών θα πρέπει να ζητήσει νέα δικάσιμο. Διαφορετικά δεν θα έχει δικαίωμα υπαγωγής.
Ηταν άλλο ένα κόλπο στρατηγικών κακοπληρωτών. Πιο συγκεκριμένα, όταν δεν γινόταν η δίκη, έπαιρνε αναβολή, εκείνοι δεν πήγαιναν να ζητήσουν νέα ημερομηνία εκδίκασης και άφηναν τον χρόνο να κυλά… μέχρι οι πιστωτές να τους ενοχλήσουν ξανά.
- Δίνεται εύλογη προθεσμία καταβολής της διαφοράς ανάμεσα στη χαμηλότερη και υψηλότερη δόση που αποφασίζει το προσωρινό και οριστικό δικαστήριο. Αφορά περιπτώσεις κατά τις οποίες νοικοκυριά είχαν κληθεί να πληρώνουν μια χαμηλή δόση μέχρι την οριστική εκδίκαση της υπόθεσης και στη συνέχεια, μετά από αυτή, υψηλότερη. Τη διαφορά αυτή σήμερα οι οφειλέτες καλούνται να την πληρώσουν άπαξ. Τώρα δίνεται το δικαίωμα να ορίζεται είτε χρονική προθεσμία είτε σε δόσεις η καταβολή της διαφοράς.
- Απαλλάσσονται οι εγγυητές που εκπλήρωσαν τις υποχρεώσεις τους από το πλάνο αποπληρωμής των χρεών του οφειλέτη.
- Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά για την υπαγωγή του οφειλέτη στον Νόμο Κατσέλη θα τα προσκομίζουν οι τράπεζες, το Δημόσιο και γενικά οι πιστωτές που σχετίζονται με την υπόθεση.
- Να επιτρέπεται στους πιστωτές να εισπράττουν εκείνοι το ποσό της επιδότησης μέρους της συνολικής δόσης έναντι των δικαιούχων της. Υπενθυμίζεται ότι με βάση τις διατάξεις του Νόμου Κατσέλη οφειλέτες που κερδίζουν δικαστικές αποφάσεις και έχουν κύρια κατοικία με αντικειμενική αξία μεταξύ 120.000 και 220.000 ευρώ, προσαυξημένη ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη, και το ετήσιο εισόδημα δεν υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, δηλαδή κυμαίνεται από 8.180 έως 24.000 ευρώ, τότε το Δημόσιο καλύπτει έως και το 95% των μηνιαίων καταβολών επί τριετία. Αν και υπάρχει η ρύθμιση, εν τούτοις νοικοκυριά δεν την έχουν ενεργοποιήσει λόγω του όγκου γραφειοκρατίας.
Αρση εμποδίων και επιτάχυνση διαδικασιών
Οι τρεις αλλαγές στον εξωδικαστικό μηχανισμό ρύθμισης ληξιπρόθεσμων επιχειρηματικών οφειλών έχουν ως στόχο την άρση γραφειοκρατικών εμποδίων και την επιτάχυνση των διαδικασιών διευθέτησης των χρεών προς τράπεζες, Εφορία και ασφαλιστικά ταμεία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με στοιχεία της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, αν και ο μηχανισμός λειτουργεί από τον Σεπτέμβριο, εντούτοις μόλις 12 εταιρείες πήραν «κούρεμα» και πολυετείς δόσεις διακανονισμού των χρεών τους, ενώ 2.500 επιχειρήσεις έχουν συμπληρώσει τις αιτήσεις υπαγωγής χωρίς όμως να κάνουν το «κλικ» για το επόμενο στάδιο.
Οι τρεις αλλαγές είναι:
- Να μην υποχρεώνονται οι επιχειρηματίες να προσκομίζουν δικαιολογητικά τα οποία ήδη υπάρχουν ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα. Εκτιμάται ότι από τα περίπου 27 έγγραφα που απαιτούνται τα 24 είναι ψηφιοποιημένα, αφού στο σύστημα έχουν συνδεθεί τράπεζες, Εφορία και ασφαλιστικά ταμεία. Παρ’ όλα αυτά, επειδή υπάρχει ασάφεια στον νόμο, όσοι συμπληρώνουν τις αιτήσεις καλούνται να υποβάλουν ξανά πολλά από αυτά.
- Με απόφαση των συναρμόδιων υπουργών θα οριστεί εύρος αμοιβής των συντονιστών. Είχαν καταγραφεί καταγγελίες για υπέρογκες απαιτήσεις…
- Για ελλείψεις, μικρά λάθη και παραλείψεις οι αιτούντες δεν θα βγαίνουν εκτός διαδικασίας, αλλά θα καλούνται να κάνουν τις απαιτούμενες διορθώσεις.
