Από μικρά παιδιά μάθαμε ότι κάθε πρωτοχρονιά κόβουμε τη βασιλόπιτα, μέσα στην οποία υπάρχει ένα φλουρί που φέρνει καλοτυχία σε όποιον το βρει στο κομμάτι του. Προλήψεις για κάποιους, παράδοση για άλλους, με όποιο από τα δύο και αν συμφωνείτε, έχετε αναρωτηθεί ποτέ πότε και από πού ξεκίνησε αυτό το έθιμο;
Θα ταξιδέψουμε στη Μικρά Ασία και συγκεκριμένα στην Καισάρεια της Καππαδοκίας, 1600 και πλέον χρόνια πριν, όταν ο Βασίλειος ο Μέγας, που αργότερα έγινε Άγιος, τελούσε επίσκοπος της πόλης. Ο Βασίλειος ο Μέγας, λοιπόν, γεννήθηκε στην Καισάρεια, πήγε σχολείο εκεί όπως επίσης στην Κωνσταντινούπολη και την Αθήνα, όπου και γνώρισε το Γρηγόριο το Ναζιανζηνό το 352 μ.Χ.
Σπούδασε Νομική αλλά τελικά έγινε μοναχός και στη συνέχεια επίσκοπος της γενέτειράς του. Η ιστορία με το φλουρί ξεκινά τότε που ο Βασίλειος ήταν επίσκοπος και είχε να αντιμετωπίσει το νομάρχη – τύραννο της Καππαδοκίας.
Ο συγκεκριμένος νομάρχης είχε απαιτήσει από το λαό της Καισάρειας να του παραδώσουν ό,τι είχαν σε χρυσό, διαφορετικά θα λεηλατούσε την πόλη. Ο Βασίλειος ο Μέγας προσευχόταν στο Θεό όλο το βράδυ για ένα θαύμα, ώστε να σωθεί ο λαός του.
Όταν, το επόμενο πρωί ο νομάρχης του ζήτησε να του παραδώσει όλους τους θησαυρούς των κατοίκων, ο Μέγας Βασίλειος απάντησε ότι αυτοί οι άνθρωποι έχουν μόνο πείνα και φτώχεια να προσφέρουν. Ωστόσο, επειδή οι Καισάρειοι αγαπούσαν τον επίσκοπό τους και ήθελαν να τον βοηθήσουν, μάζεψαν ό,τι είχαν και το έδωσαν για να το παραδώσει στο νομάρχη.
Τότε, κατά την παράδοση, συνέβη ένα θαύμα. Εμφανίστηκε ο Άγιος Μερκούριος με ένα στρατό από αγγέλους και εξαφάνισαν το νομάρχη και τους άντρες του. Έτσι, τόσο η πόλη όσο και οι περιουσίες των κατοίκων σώθηκαν.
Ο Βασίλειος ο Μέγας ήθελε να μοιράσει δίκαια το χρυσό που είχαν μαζέψει οι πιστοί αλλά δεν ήξερε πώς, γι′ αυτό και προσευχήθηκε στο Θεό κι Εκείνος του έδωσε τη λύση. Ο επίσκοπος κάλεσε όλους τους διακόνους και βοηθούς του να φτιάξουν ψωμάκια και μέσα να βάλουν τεμάχια χρυσού. Έπειτα, ο Βασίλειος διένειμε τα ψωμιά στους κατοίκους. Στην αρχή οι Καισάρειοι δεν κατάλαβαν το σκοπό της μοιρασιάς, όταν όμως έκοψαν το ψωμί ξεκαθάρισαν όλα κι ένιωσαν μεγάλη χαρά.
Από τότε, η Βασιλόπιτα έγινε παράδοση της ορθόδοξης πίστης. Έτσι, την πρώτη μέρα κάθε έτους, οι ορθόδοξοι κόβουν τη βασιλόπιτα και ελπίζουν να βρουν το φλουρί που θα τους φέρει καλοτυχία και ευλογία σε όλη τη χρονιά.
