Αναλύθηκαν σε ημερίδα ενημέρωσης στην Ξάνθη οι επιπτώσεις των φυτοφαρμάκων στην υγεία και το περιβάλλον
Αικ. Αλεξίου-Χατζάκη: «Είμαστε κοντά στα σύνορα και γίνεται διακίνηση παράνομων φυτοφαρμάκων με τις οδηγίες σε ξένες γλώσσες»
Πραγματοποιήθηκε το πρωί της Παρασκευής, 2 Δεκεμβρίου, ημερίδα ενημέρωσης για τα φυτοφάρμακα από την Περιφερειακή Ενότητα Ξάνθης στο ξενοδοχείο Elisso, με την συμμετοχή του Σοροπτιμιστικού Ομίλου Ξάνθης και του Europe Direct Ξάνθης. Ομιλητές στην ημερίδα ήταν καθηγητές του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Ξάνθης από τις Σχολές Ιατρικής, Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής Αλεξανδρούπολης, Αγροτικής Ανάπτυξης Ορεστιάδας και Πολιτικών Μηχανικών Ξάνθης. Η προγραμματισμένη εισήγηση του πρώην υπουργού Γεωργίας Αλέξανδρου Κοντού για την ποιοτική γεωργία δεν εκφωνήθηκε, καθώς ο ομιλητής απουσίασε εκτάκτως. Παρόντες ήταν ο Αντιπεριφερειάρχης Ξάνθης κ. Ζαγναφέρης, ο πρόεδρος του Σωματείου Αγροτών Ξάνθης κ. Δαλάτσης, ο πρόεδρος των Κτηνοτρόφων Ξάνθης κ. Λουκμακιάς και μερικές δεκάδες αγρότες της περιοχής. Συντονίστρια της όλης εκδήλωσης ήταν η κα Αικατερίνη Αλεξίου-Χατζάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Φαρμακολογίας στην Αλεξανδρούπολη, η οποία μίλησε στο «Ε» για τις δράσεις που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια.
Οι αγρότες οφείλουν να γνωρίζουν για την ‘’βόμβα’’ που κρατούν στα χέρια τους
Η κα Αλεξίου αναφέρθηκε στην συνεργασία που είχε με το τμήμα Υγιεινής και Περιβάλλοντος της Ιατρικής Σχολής, καθώς το ζήτημα της δημόσιας υγείας είναι κάτι που αγγίζει όλες τις ειδικότητες Ιατρικής, αλλά και το τμήμα Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής, όπως και το τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης στην Ορεστιάδα. «Βάσει αυτών των συνεργασιών, πήραμε πριν πέντε χρόνια ένα μεγάλο πρόγραμμα, το BioPest, που είχε τρεις βασικούς πυλώνες ανάπτυξης: ο ένας ήταν η εκστρατεία ενημέρωσης των αγροτών για την προστασία της υγείας τους και του περιβάλλοντος, της αξιοπιστίας των προϊόντων τους και της ευθύνης απέναντι στις επόμενες γενιές, αυτό δηλαδή που κάνουμε και σήμερα εδώ. Ο δεύτερος μία καταγραφή της κατάστασης, στον Έβρο συγκεκριμένα, τι χρησιμοποιείται και τι γνωρίζουν για την ‘’βόμβα’’ που κρατούν στα χέρια τους με δείγματα αίματος μέχρι και από απομακρυσμένα χωριά του Έβρου. Ο τρίτος πυλώνας ήταν ερευνητικές δράσεις, όπου μαζέψαμε όλα αυτά τα δείγματα και το συνδυάσαμε με αυτό που ονομάζουμε μελέτη υποκειμενικής εκτίμησης κινδύνου, την καταγραφή δηλαδή του κάθε αγρότη, τι και πότε χρησιμοποίησε, γιατί οι αγρότες που πήραμε δείγματα είχαν εκτεθεί στα φυτοφάρμακα τις προηγούμενες μέρες.
Μια σημαντική μελέτη που ‘’πάγωσε’’ λόγω capital controls
Από τα δείγματα αίματος που πάρθηκαν, έγιναν γενικές εξετάσεις αίματος, συμπληρώθηκαν ερωτηματολόγια με την κατάσταση υγείας των αγροτών, σημαντικά για την επιδημιολογική παρακολούθηση των αγροτών της περιοχής. Η κα Αλεξίου ανέφερε ότι ξεκίνησε τότε μια για να εντοπιστούν ειδικοί βιοδείκτες, ώστε να καταλήξουν σε μία μέτρηση που μπορεί να κάνει ένας κλινικός σε έναν αγρότη για να του πει σε τι έχει εκτεθεί και τι πρέπει να προσέξει. «Δυστυχώς αυτό δεν ολοκληρώθηκε, καθώς η χρηματοδότηση του προγράμματος διακόπηκε με τα capital controls πέρυσι και η εξειδικευμένη ερευνητική ομάδα δέκα ατόμων αποχώρησε, όπως ήταν λογικό. Ελπίζουμε να βρεθεί κάποιος τρόπος, γιατί είναι κρίμα να χαθεί όλη αυτή η δουλειά. Λέμε για την Ιεράπετρα και την Ηλεία ότι οι αγρότες εκεί έχουν μεγάλη επιβάρυνση, αλλά μιλάμε γι’ αυτά τα μέρη γιατί εκεί έχουν γίνει μελέτες. Αν γίνουν και εδώ, που είναι μια αγροτική περιοχή με μεγάλη δραστηριότητα, μπορεί να δούμε ότι έχουμε και εδώ μεγάλη επιβάρυνση. Λέμε ότι θέλουμε να στρέψουμε τον κόσμο στην αγροτική παραγωγή, αλλά πρέπει να τον βοηθήσουμε. Ερχόμενοι σε επαφή πρόσωπο με πρόσωπο με πολλούς αγρότες καταλάβαμε ότι έχουν πάρα πολλά προβλήματα και φτάνει να θεωρείται πολυτέλεια να μιλάς για υγιεινή και ασφάλεια. Δεν είναι όμως, γιατί προέχει να είναι υγιείς οι ίδιοι».
Θεωρητική και πρακτική ανάλυση των κινδύνων και της ορθής χρήσης φυτοφαρμάκων
Για τις επιπτώσεις των φυτοφαρμάκων στο περιβάλλον μίλησε η αναπληρώτρια καθηγήτρια του τμήματος Πολιτικών Μηχανικών του ΔΠΘ, Μαρία Γκράτζιου, τονίζοντας την ευθύνη των αγροτών από την κατάχρηση, καθώς τα φυτοφάρμακα συσσωρεύονται στο περιβάλλον και επηρεάζουν ότι μόνο την επόμενη αλλά και την μεθεπόμενη γενιά. Ο γεωπόνος Δημήτρης Μπαρδακίδης, προϊστάμενος του Europe Direct Ξάνθης, αναφέρθηκε στην προστασία του περιβάλλοντος ως προϋπόθεση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ε.Ε. μέσα από τους νόμους που έχουν κατά καιρούς ψηφιστεί. Οι νόμοι αυτοί επηρεάζουν την ανταγωνιστικότητα των γεωργικών προϊόντων της Ελλάδας, αφού διενεργούνται πλέον πολύ αυστηροί έλεγχοι από ειδικά προγράμματα δειγματοληπτικού ελέγχου, που ανιχνεύουν τα φυτοφάρμακα που έχουν χρησιμοποιηθεί. Από τα θεωρητικά ζητήματα του πρώτου μέρους της ημερίδας, το δεύτερο μέρος πέρασε σε πιο πρακτικά θέματα με μια περισσότερο βιωματική προσέγγιση. Η κα Φυλακτακίδου, καθηγήτρια οργανικής χημείας στο τμήμα Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής, έδειξε αναλυτικά τι σημαίνει το κάθε σήμα στις συσκευασίες των φυτοφαρμάκων και τι πρέπει να κάνουν οι αγρότες στην κάθε περίπτωση. Μίλησε για τις επικίνδυνες χημικές ουσίες, εκπαιδεύοντας ουσιαστικά γύρω από την χρήση των μέτρων ατομικής προστασίας με φόρμες εργασίας και μάσκες. Σε μια ζωντανή αναπαράσταση, έδειξε στους παρισταμένους πώς πρέπει να διαλύονται τα χημειοθεραπευτικά με τρόπο ώστε να προφυλάσσεται αυτός που κάνει την διάλυση, αλλά και πώς πρέπει να πετιούνται στην συνέχεια οι συσκευασίες.
Για την προσωπική υγιεινή και ασφάλεια στον χώρο της εργασίας μίλησε ο κ. Αλεξόπουλος από το τμήμα Αγροτικής Ανάπτυξης, εστιάζοντας στις αγροτικές εργασίες και την καθημερινότητα του αγρότη στο χωράφι. Η κα Νένα, ιατρός εργασίας και καθηγήτρια στο τμήμα Υγιεινής και Περιβάλλοντος της Ιατρικής Σχολής ανέλυσε την πρόληψη τυχόν ατυχημάτων, αλλά και έδειξε στην πράξη την εφαρμογή πρώτων βοηθειών, καθώς ο αγρότης είναι μία ειδική ομάδα επαγγελματία, που δουλεύει μόνος του σε μακρινά μέρη και μπορεί να του συμβεί το οτιδήποτε, όπως ανέφερε.
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ
