Ο stand up comedian Μιχάλης Μαθιουδάκης παραχώρησε μία συνέντευξη στο «Ε» πριν ανοίξει την αυλαία του φετινού φεστιβάλ κωμωδίας, με την παράσταση «Όλα Λάθος»
Περιγράφει με εκφραστικό και αναπόφευκτα χιουμοριστικό τρόπο πώς η ελληνική οικογένεια είναι αστείρευτη πηγή έμπνευσης για έναν κωμικό, τι σχέση αναπτύσσει ο performer με το κοινό και γιατί το γέλιο δεν είναι μόνο στιγμιαία ψυχική ανάταση, αλλά έκφραση συγκίνησης
Â
Οι καθημερινές εικόνες, οι συνήθειες, τα βιώματα, οι προσωπικές αναμνήσεις, που ντύνονται με ένα «πέπλο» συναισθημάτων και «μαθημάτων ζωής», ακόμη και οι πιο αμήχανες στιγμές, ακόμη και τα μεγαλύτερα λάθη, έχουν μια αστεία πλευρά. Αρκεί να το εντοπίσεις ή να στο παρουσιάσει κάποιος άλλος, εκφραστικά και… αιφνιδιαστικά. Αυτό είναι μία γεύση από το τι είναι το stand up comedy. Που μας διασκεδάζει τόσο γιατί ακουμπά σε δικά μας «κουμπιά» και μας διδάσκει ότι το γέλιο, μπορεί να μην είναι απλά μια στιγμιαία ψυχική ανάταση. Με πολύ περιγραφικό και ιδιαίτερο τρόπο το εξηγεί αυτό o stand up comedian Μιχάλης Μαθιουδάκης, μέσα από μία συνέντευξη στο «Ε», με αφορμή το 5ο φεστιβάλ κωμωδίας που διοργανώνεται στην Ξάνθη στις 26 Νοεμβρίου έως 4 Δεκεμβρίου. Ο Μιχάλης Μαθιουδάκης ανοίγει το φετινό φεστιβάλ με την παράσταση «Όλο Λάθος» στις 9.15 το βράδυ του Σαββάτου, στο θέατρο «Ανατολικά του Νέστου».
«Ε»: Έρχεσαι για πρώτη φορά στην Ξάνθη, ωστόσο έχεις γνωρίσει την επαρχία μέσα από τις περιοδείες σου. Τι χαρακτηρίζει το κοινό των πόλεων της περιφέρειας;
Μ.Μ.: Το κοινό της επαρχίας πράγματι, το γνωρίζω πολύ καλά πλέον και έχει διαφορές από πόλη σε πόλη. Ξεκινώντας από το αρνητικό, το θέμα είναι ότι πολλές φορές οι θεατές δε συνδέονται στις αναφορές που έχεις, οπότε πρέπει να είσαι πιο προσεκτικός στα κείμενα που διαλέγεις για να τους διασκεδάσεις. Επίσης, κάποιες φορές, ιδίως αν παίζεις σε κάποια κωμόπολη που οι άνθρωποι δεν είναι εξοικειωμένοι με το είδος, οι θεατές μιλάνε, φωνάζουν έναν φίλο τους που είναι στο βάθος και άλλες τέτοιες αντιξοότητες!. Τα θετικά όμως είναι ότι όσο πιο μικρή η πόλη τόσο πιο σημαντική νιώθεις την παρουσία σου. Οι θεατές σε κοιτάνε προσηλωμένοι , με αγάπη, δεν είναι καθόλου σνομπ, είναι πιο γενναιόδωροι. Εγώ, τις πιο ωραίες αντιδράσεις τις είχα στην επαρχία.
«Ε»: Πότε και πώς αποφάσισες να ασχοληθείς με το stand up;
Μ.Μ.: Ξεκίνησα ουσιαστικά 3, 5 χρόνια πριν. Μέχρι τότε είχα τελειώσει δραματική σχολή και ασχολούμουν με το θέατρο. Το «μικρόβιο» μπήκε πριν 10 χρόνια , όταν ένας φίλος με έφερε σε επαφή με το stand up comedy. Μέχρι τότε δεν είχα αίσθηση του τί είναι, πέρα από κάτι χαζά σποτάκια από το Star Channel που δεν είναι καν αυτό. Mέχρι που είδα το «Raw» του Eddie Murphy και… έπαθα πλάκα, διαπιστώνοντας ότι αυτό το μέσο μπορεί να περικλείει τόση δυναμική, μπορεί να κάνει τον κόσμο να γελάει τόσο πολύ. Μου άρεσε. Το ζήλεψα. Ήμουν τότε πρώτο έτος της δραματικής σχολής, με απασχολούσε και το είχα βάλει σκοπό. Τελικά προέκυψε 10 χρόνια μετά ακριβώς. Πήρε χρόνο γιατί, όπως και το θέατρο, γνωρίζεις ότι χρειάζεται αφοσίωση, απαιτεί προσοχή, εκπαίδευση και εξερεύνηση. Αλλά σε αποζημιώνει.
«Ε»: Τι παίρνει ο κωμικός από το κοινό και τι το κοινό από τον performer;
Μ.Μ.: Όταν λειτουργεί το stand up το επίπεδο… ντόπας που νιώθει ο ηθοποιός ή ο performer είναι πάρα πολύ υψηλό. Σα να έχεις πάρει ναρκωτικά, βρίσκεσαι σε κατάσταση εγρήγορσης και ευφορίας , διαύγειας και έντασης ενεργειακά. Είναι απολαυστικό.
Το κοινό από την πλευρά του όταν ο κωμικός δημιουργεί μία σχέση direct, χωρίς δραματουργία, κοιτώντας τους θεατές στα μάτια, νιώθει την ένταση, μέσα από την κλιμάκωση των αστείων και τις σχέσεις που διαμορφώνονται. Πρώτον, γιατί είναι προσωπικό. Δεύτερον, γιατί ο καθένας προβάλλει στον ηθοποιό «το κοντό του και το μακρύ του» και συνδέεται και τρίτον, επειδή δε χάνεται χρόνος σε άλλα πράγματα.
«Ε»: Πόσος χρόνος χρειάζεται για να κερδίσει ο performer το κοινό
Μ.Μ.: Ειδικά σε θεατρικούς χώρους στα 10 πρώτα λεπτά δημιουργείται μια σχέση οικειότητας. Σε τόσο χρόνο νιώθω ότι ο κόσμος με ζυγίζει. Κι αν κερδίσεις την εμπιστοσύνη ξεκινάει το πάρτι! Γιατί δε χρειάζεται πλέον να αποδείξεις κάτι, τους έχεις μαζί σου.
Το άνοιγμα μιας παράστασης είναι το πιο δύσκολό της μέρος. Γι αυτό οι κωμικοί λένε ότι βάζουν τα δεύτερα καλύτερά τους κείμενα για αρχή και τα πρώτα στο τέλος.
«Ε»: Τι σημαίνει το γέλιο; Πώς μεταφράζεται;
Μ.Μ.: Πιστεύω ότι το γέλιο δεν είναι μία έκφανση αστείου, αλλά έκφανση συγκίνησης. Υπάρχουν άνθρωποι που μπορεί να μη λένε το σούπερ αστείο, παρόλα αυτά ο κόσμος γελάει μαζί τους, γιατί δημιουργούν με έναν ιδιαίτερο τρόπο μια τέτοια ταύτιση συναισθηματική που τον ακολουθούν. Ειδικά με βάση τον τρόπο που προσεγγίζω εγώ την κωμωδία, το γέλιο ερμηνεύεται στις αντιδράσεις του κόσμου, όταν δεν είναι μόνο για να σπάμε πλάκα, αλλά όταν κάποιοι φεύγουν βουρκωμένοι στο τέλος μιας παράστασης.
«Ε»: Από πού αντλείς έμπνευση για τα κείμενά σου;
Μ.Μ.: Ερεθίσματα υπάρχουν παντού. Για μένα, ένα μέρος είναι το παρελθόν, δηλαδή το συλλογικό παρελθόν της γενιάς μου, των παιδιών των 80s και 90s, υπάρχει το βιωματικό στο τώρα και το χθες και είναι πιο προσωπικό και ακόμη λειτουργεί και το καθαρό observational, η παρατήρηση δηλαδή της καθημερινότητας.
«Ε»: Ποιο είδος ανθρώπινων σχέσεων σου δίνει περισσότερο «υλικό»;
Μ.Μ.: Όλα τα είδη ανθρωώπινων σχέσεων τα προσέγγισα αλλά νομίζω ότι έχω αφιερώσει πολύ χρόνο στην ελληνική οικογένεια, που είναι η παθογένεια της ελληνικής κοινωνίας. Εννοώ εκείνη που μεσουράνησε τις δεκαετίες του ’80 και του ‘90 και συνεχίζει να υπάρχει.
«Ε»: Τι δηλαδή, σε ιντριγκάρει περισσότερο στην ελληνική οικογένεια;
Μ.Μ.: Ο προστατευτισμός, ο συντηρητισμός, ο μικροαστισμός που βασίζεται πάρα πολύ στο φαίνεσθαι και καθόλου στο είναι. Είναι δυστυχώς υπολείμματα της γενιάς των γονιών μας. Οι παππούδες μας μεγάλωσαν, κάνοντας μια ζωή πολύ πιο απλή.Τα πράγματα άλλαξαν με τους γονείς μας που έγιναν μισοί αγρότες και μισοί αστοί. Από τότε επί ΠΑΣΟΚ, που άρχισαν να πέφτουν τα πρώτα μπετά, να έρχονται οι επιχορηγήσεις, να πέφτει το χρήμα, να γίνονται καφετέριες σε κάθε πόλη και κάθε επαρχία με λεφτά από τις επιδοτήσεις. Με το lifestyle του να δείξω τι έχω, το καλό σαλόνι, το ότι τυλίγανε με νάιλον το τηλεκοντρόλ της τηλεόρασης. Μία κοινωνία διχασμένη και ένας βαθύς μικροαστισμός, που υπαγόρευε όλα να είναι μια βιτρίνα στο σπίτι μας, να μη χαλάσουν και τελικά δεν τα απολαμβάναμε.
«Ε»: Στην Ξάνθη θα παρουσιάσεις το «Όλα Λάθος». Τι ιδιαίτερο έχει αυτή η παράσταση;
Μ.Μ.: Το «Όλα Λάθος» είναι ο τρίτος stand up comedy μονόλογος που παρουσιάζω μετά το «Κακή Πίστη» και το «The Heart of Man». Έχοντας αποκομίσει μια σημαντική εμπειρία, επικεντρώθηκα στο να την ευχαριστηθώ αυτή την παράσταση, να τη γλεντήσω. Οι προηγούμενες ήταν λίγο πιο σκοτεινές, με ζητήματα ίσως πιο υπαρξιακά. Τώρα είναι πάρτι!
«Ε»: Και το λάθος τι είναι; Τι εκπροσωπεί;
Μ.Μ.: Το λάθος στην παράσταση παρουσιάζεται και στην κυριολεκτική του μορφή, δηλαδή σχετικά με τα λάθη που κάνουμε στην καθημερινότητα, αλλά και μεταφορικά, δηλαδή, ότι αφού το αναλύσουμε προκύπτει και τέλος το λάθος στην ποιητική του μορφή. Πιστεύω ότι ό,τι συμβαίνει στη ζωή κουβαλάει μία ποίηση. Κάτι που δεν περιμένεις ότι είναι εκεί, κανείς δε το θέλει και σου ανατρέπει τα δεδομένα. Σε επαναφέρει στην πραγματικότητα, πολλές φορές με πολύ αδέξιο τρόπο, κάποιες φορές βαθιά γελοίο τρόπο. Μπορεί να σε εκθέσει ανεπανόρθωτα, μπορεί όμως και να απογειώσει μία κατάσταση. Κανείς δεν περίμενε ότι θα ήταν εκεί, ότι θα ήταν λάθος. Και όλος αυτός ο μηχανισμός μου αρέσει και έχει πολύ ενδιαφέρον.
«Ε» : Πόσο καιρό προετοίμαζες την παράστασης;
Μ.Μ.: Τέσσερις μήνες περίπου. Τρεις μήνες για να το παρουσιάσω ως work in progress, μετά έκανα περιοδεία και μετά άλλον ένα μήνα για να το παρουσιάσω φέτος τονΟκτώβρη στο BIOS, όπου έκανα 1,5 μήνα παραστάσεις και χρειάστηκε να γίνουν και διπλές επειδή οι πρώτες ήταν sold out. Αφού τελείωσε έφυγα με τον φίλο μου τον Βύρωνα Θεοδωρόπουλο για περιοδεία.
«Ε»: Ποια είναι τα σχέδιά σου για το μέλλον:
Μ.Μ. Συνεργάζομαι με τον Λάμπρο Φισφή στη συγγραφή μιας επιθεώρησης το οποίο μου αρέσει, γιατί με απασχολεί η λαϊκή κωμωδία πολύ έντονα. Σίγουρα θέλω να γράψω κάποια σειρά, για το ίντερνετ ή την τηλεόραση και θα ήθελα να ξαναπαίξω στο θέατρο, μου έχει λείψει λίγο.
«Ε»: Βαριέται ποτέ ο κωμικός να βλέπει τον κόσμο να γελάει;
Μ.Μ.: Εγώ ακόμη όχι. Είναι η δουλειά μου και νιώθω πολύ τυχερός άνθρωπος που βρήκα αυτό που θέλω να κάνω, τυχερός και που ως χαρακτήρας και ως ψυχισμός μου πάει αυτό. Δε βαριέμαι καθόλου, αντιθέτως με ιντριγκάρει όλο και περισσότερο. Νιώθω ότι έχω πάρα πολύ δημιουργικότητα να εκτονώσω ακόμη.
