Δρώμενα και εκδηλώσεις που θα αναδείξουν την σημασία της πόλης στην κοινωνία και θα αποτελέσουν εργαλείο για την δημοτική αρχή και τους Ξανθιώτες
Π. Ξανθόπουλος: «Οι ‘’ανάσες’’ πολιτισμού είναι αναγκαίες για όλους τους πολίτες, όσο και αν δεν φαίνεται εκ πρώτης όψεως»
Από το 1952 η Φιλοπρόοδη Ένωση Ξάνθης οργανώνει σειρά δραστηριοτήτων με στόχο την ενεργή συμμετοχή και ενημέρωση των πολιτών σε θέματα πολιτισμού. Διαμορφώνει τον ετήσιο προγραμματισμό των εκδηλώσεών της έχοντας ως στόχο την καλύτερη οργάνωση αλλά και την σωστότερη ενημέρωση. Για το 2017 ετοίμασε το πολιτιστικό ημερολόγιο πρόγραμμα με τίτλο «Πόλεις, 2017 / Πόλις, Ξάνθη», που αναμένεται να κυκλοφορήσει στις αρχές Δεκεμβρίου. Το ημερολόγιο σε συνδυασμό με τις εκδηλώσεις του έτους θα αποτελέσουν μια σπουδή για τις πόλεις με μικρές αναφορές, με κείμενα, φωτογραφίες, ταινίες, προτάσεις, αλλά και συναυλίες, παραστάσεις και διαλέξεις για την πόλη. Δώδεκα προσεγγίσεις μιας πόλης μέσα από τους δώδεκα μήνες και τα δρώμενα που θα λάβουν χώρα σε αυτούς. Η ιστορία μιας πόλης μέσα από το αρχείο, μια πόλη στην ‘’γυάλα’’ μέσα από το Λαογραφικό Μουσείο, μια πόλη μουσική, η αρχιτεκτονική της πόλης, χάρτινες πόλεις, νόστιμες πόλεις, φωτογραφημένες πόλεις, ζωγραφισμένες πόλεις, είναι μερικές από τις ενότητες που θα αναδείξουν πτυχές της ζωής και της ιστορίας της Ξάνθης.
Εργαλείο για μια νέα προσέγγιση της Ξάνθης
Μιλώντας στο «Ε» ο διευθυντής της ΦΕΞ, Πασχάλης Ξανθόπουλος, αναφέρθηκε στο σκεπτικό και την προσέγγιση των τελευταίων ετών, που αποτυπώνονται και στα ετήσια ημερολόγια. «Ξεκινήσαμε το 2014 με την Ξάνθη σαν γεωγραφία, το 2015 με την ανθρωπογεωγραφία της Ξάνθης, συνεχίσαμε το 2016 με τις συλλογικότητες που δρουν στην Ξάνθη και για το 2017 αποφασίσαμε να δούμε την πόλη ως έννοια, αλλά και την Ξάνθη από διάφορες απόψεις, όπως την αρχιτεκτονική της, ευελπιστώντας να αποτελέσει μια σπουδή και ένα εργαλείο με προτάσεις τόσο προς την δημοτική αρχή, όσο και προς τους κατοίκους της Ξάνθης», ανέφερε ο ίδιος. Ο κ. Ξανθόπουλος τόνισε ότι η ΦΕΞ μπορεί και πρέπει να συνεισφέρει με τις δυνάμεις που έχει, ενώ ανέφερε πως το Λαογραφικό μουσείο κρατάει μέσα του μνήμες.
Το κλειδί και ο συμβολισμός του
Όπως σημειώνει ο ίδιος, οι άνθρωποι είναι αυτοί που διαμορφώνουν τους χώρους της πόλης, αλλά και της μνήμης. Η πόλη ξέρει να κρατά τα μυστικά της και η ΦΕΞ επιχειρεί με το κλειδί αυτό της μνήμης να ξεκλειδώσει παρόν και παρελθόν. Στην ερώτηση, τι σηματοδοτεί το κλειδί, το οποίο θα κοσμεί και το εξώφυλλο του ημερολογίου, ο κ. Ξανθόπουλος αναφέρθηκε στην σημειολογική σημασία του κλειδιού και την σύνδεσή του με την πρόσβαση στην οικία. Γι’ αυτό και ξεκίνησε μία πρωτότυπη κίνηση και πολλοί Ξανθιώτες κρεμούν στα κάγκελα έξω από το Μουσείο κλειδιά, σαν να αφήνουν εκεί οι κάτοικοι τις μνήμες τους. «Δεν είναι τυχαίο που η ανώτατη βράβευση από τους άρχοντες μιας πόλης ήταν ανέκαθεν η συμβολική προσφορά του κλειδιού της πόλης», είπε χαρακτηριστικά, παραπέμποντας σε ένα όμορφο κείμενο του Δημήτρη Βλάχου, που κοσμεί το ημερολόγιο.
Το απόλυτο κλειδί της ανθρώπινης μνήμης
«Αυτό το ένα κλειδί που ανοίγει τη βαριά εξώπορτα του Μουσείου της ανθρώπινης Ιστορίας και που αν το κοιτάξεις καλά δεν διαφέρει σε τίποτε από το κλειδί του σπιτιού του που ’χε κρεμασμένο στον λαιμό του ο Εβραίος που διώχτηκε από το Τολέδο στα 1492, για να φτάσει στη Θεσσαλονίκη και την Ξάνθη και να καταλήξει στο τέλος σε ένα ξύλινο κιβώτιο στις αποθήκες διαλογής του Άουσβιτς στα 1944. Αυτό το μπρούτζινο κλειδί είναι το ίδιο στην ουσία του με εκείνο το κλειδί που είχε μέσα στο μπαούλο φυλαγμένο ο πρόσφυγας από τη Μικρασία, με την ελπίδα ότι, όταν θα γύριζε πάλι πίσω, η κλειδαριά στην πόρτα θα ήταν η ίδια, και η πόρτα θα ήταν εκεί και θα τον περίμενε. Γιατί αν κρατάς στα χέρια σου το κλειδί, έτσι πίστευε, δεν μπορεί, αναγκάζεις και την πόρτα να σε περιμένει σαν το σκυλί τον Οδυσσέα. Ας φανταστούμε λοιπόν το απόλυτο κλειδί που ανοίγει όλες τις πόρτες, όλα τα ντουλάπια κι όλες τις κρύπτες που κλείδωσαν πίσω τους για να είναι ασφαλισμένα οι άνθρωποι που διώχτηκαν από τις εστίες τους. Και ακόμη αφήνουν κλειδωμένα. Και πάντοτε θα αφήνουν κλειδωμένα, όσο υπάρχουν πόλεμοι, σκοτωμοί, ξεριζωμοί. Αυτό το κλειδί που είναι όλα τα κλειδιά. Αυτό το απόλυτο κλειδί είναι το κλειδί της Μνήμης».
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ