Ο διαπρεπής επιστήμονας Ιωσήφ Σηφάκης μίλησε για τα μειονεκτήματα της έρευνας στην Ελλάδα, αλλά και την ελπίδα για αλλαγή και εκσυγχρονισμό της χώρας
Ι. Σηφάκης: «Χρειάζεται γνώση για να έχεις επιλογές, αλλά και σοφία στην διαχείριση της γνώσης»
Τo Ίδρυμα Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης σε συνεργασία με το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, τις εκδόσεις Αρμός και το Βιβλιοπωλείο Σπανίδη οργάνωσαν την Δευτέρα 6 Ιουνίου, στην Καπναποθήκη ‘’Π’’ την παρουσίαση του βιβλίου του πολυβραβευμένου καθηγητή Ιωσήφ Σηφάκη «Η φυσική της μεταφυσικής, κείμενα πεζά και έμμετρα». Όπως ανέφερε ο εμπνευστής της εκδήλωσης, Παναγιώτης Σωτηρόπουλος, εκπαιδευτικός και διδάκτωρ επιστημιολογίας, οι Εκδόσεις Αρμός εξέδωσαν έναν άγνωστο στο ευρύ κοινό επιστήμονα, ο οποίος διαπρέπει στο εξωτερικό και έρχεται με ένα πολιτικό βιβλίο, χωρίς κρυφή όμως ατζέντα, να μιλήσει επιτέλους με έναν λόγο απομακρυσμένο από τον συνήθη ‘’ξύλινο λόγο’’. Ο κ. Σωτηρόπουλος παραδέχθηκε ότι ικανοποιήθηκε με την εκδήλωση και ένα απωθημένο που είχε από τις αρχές τις δεκαετίας του ’80, όταν βρέθηκε στην Γκρενόμπλ της Γαλλίας και πέρασε έξω από το γραφείο του κ. Σηφάκη, χωρίς να έχει την τόλμη να του χτυπήσει την πόρτα. Συνέκρινε δε τον Ιωσήφ Σηφάκη με τους έλληνες σοφιστές, που επιδίωκαν μια διανοητική διερεύνηση του καλού και του κακού με ταπεινότητα. Σ’ αυτή την διερεύνηση μνημόνευσε και τον Σεφέρη, που προτρέπει «να λογαριάσουμε πώς προχωρούμε» στην ζωή, κάτι που θίγει έντονα ο συγγραφέας στο βιβλίο του. Περιγράφει μια Ελλάδα που δεν γνωρίζει πού πάει και πελαγοδρομεί μέσα στην κρίση.
Μια βραδιά προβληματισμού μαζί με έναν μεγάλο έλληνα διανοούμενο
Η λέξη διανοούμενος μπορεί να ηχεί λίγο περίεργα σε όσους συνάντησαν προχθές το βράδυ τον Ιωσήφ Σηφάκη ή να δημιουργεί εικόνες και προσδοκίες διαφορετικές σε όσους δεν τον έχουν δει. Ένας άνθρωπος απλός, χωρίς επιτήδευση και κομπορρημοσύνη, κάτι που θα του δικαιολογούσε κανείς, αφού έχει πετύχει μοναδικά πράγματα στην ζωή του, βραβευμένος γι’ αυτά με το βραβείο Turing το 2007, αντίστοιχο του Νόμπελ στην Πληροφορική. Αυτοί είναι όμως οι πραγματικά πνευματικοί άνθρωποι, οι προσωπικότητες που έχουν περιεχόμενα και ουσία, αυτοί που αποφεύγουν τις φωνασκίες και την προσωπική προβολή και αφήνουν τα ίδια τα έργα τους να μιλήσουν. Σ’ αυτό αναφέρθηκε και ο παρουσιαστής της εκδήλωσης, ο Ξανθιώτης δημοσιογράφος Ιορδάνης Χασαπόπουλος, ο οποίος όταν είχε πριν χρόνια καλεσμένο σε τηλεοπτική εκπομπή του τον κ. Σηφάκη δέχθηκε πολλά τηλεφωνήματα από ανθρώπους που εξεπλάγησαν μαθαίνοντας για έναν έλληνα άγνωστο στους ίδιους, πολύ γνωστό όμως στο διεθνές επιστημονικό κοινό. Ευχαρίστησε τον συγγραφέα που δέχθηκε την πρόσκληση, αφού οι επισκέψεις του στην Ελλάδα περιορίζονται κυρίως στην αγαπημένη του Κρήτη, τόπο καταγωγής τους, με την οποία διατηρεί σχέση έρωτα. «Δεν μιλάει εύκολα για τον εαυτό του και το έργο του, όταν όμως αρχίσει να μιλά γι’ αυτά που αγαπά χάνεσαι σε ένα πέλαγος γνώσης και σοφίας», είπε χαρακτηριστικά ο γνωστός δημοσιογράφος, σημειώνοντας ότι κάποτε τους μιλούσε ένα ολόκληρο βράδυ για το περίφημο σύστημα επαλήθευσης μοντέλου που εφηύρε ο ίδιος.
Ιω Σηφάκης: «Η λογική μας βοηθά να καταλάβουμε τον υλικό κόσμο, αλλά υπάρχει και ο άυλος»
Η βραδιά ξεκίνησε όμορφα με μερικές απαιτητικές μουσικές συνθέσεις του Μάνου Χατζιδάκι και του Μότσαρτ, τις οποίες απέδωσαν με εξαιρετικό τρόπο η κα Ελένη Σερενίδου στο πιάνο και ο Βασίλης Δαλαμπέλας στο βιολί. Η Ιωνική σουίτα του Μάνου, που ανακαλύφθηκε λίγο πριν τον θάνατό του, αποτέλεσε το γεφύρωμα ανάμεσα σε Ανατολή και Δύση, κάτι που άρεσε ιδιαίτερα στον συγγραφέα, ο οποίος τόνισε ότι τον συγκίνησαν οι δύο ευαισθησίες Μότσαρτ και Χατζιδάκι. Ο πρύτανης του ΔΠΘ, Αθανάσιος Καραμπίνης, κάνοντας μια σύντομη αναφορά στο βιβλίο, δήλωσε γοητευμένος από τον τρόπο που ο Σηφάκης αναφέρεται στα μηχανικά τμήματα σαν να είναι ζωντανά. Τελευταίος πήρε τον λόγο ο συγγραφέας, περιγράφοντας τον τρόπο που προέκυψε το βιβλίο: «Η σχέση μου με την λογοτεχνία και την ποίηση ήταν περιστασιακή. Αγαπούσα τους μεγάλους ποιητές, έγραφα και έσκιζα ποιήματα ως φοιτητής, αλλά μέχρι εκεί. Τα επόμενα χρόνια με πονούσε η κατάσταση στην Ελλάδα και έστελνα κείμενα σε φίλους σαν εκτόνωση. Αυτοί με προέτρεψαν να τα δημοσιεύσω και προέκυψε το βιβλίο. Ένα βιβλίο που αναφέρεται στην φιλοσοφία του ατόμου, του ανθρώπου». Ο ίδιος δήλωσε ότι έχει μια δυϊστικη θεώρηση του κόσμου, αφού η λογική μας βοηθά να κατανοήσουμε τον φυσικό κόσμο, αλλά υπάρχει παράλληλα και ο άυλος. Η βασική ιδέα του βιβλίου του εστιάζει στο ότι όπως στην φύση έχουμε νόμους, έτσι και ο ψυχικός κόσμος πρέπει να διέπεται από νόμους για να ζήσουμε καλύτερα.
«Χρειάζεται γνώση για να έχεις επιλογές, αλλά και σοφία στην διαχείριση της γνώσης»
Κάνοντας μια αναφορά στην τεχνητή νοημοσύνη και τις θεωρίες που θέλουν τις μηχανές να γίνονται πιο έξυπνες από τον άνθρωπο, δήλωσε ότι οι υπολογιστές δεν μπορούν να πλησιάσουν την ανθρώπινη νοημοσύνη. Σχετικά με την ελεύθερη βούληση, σημείωσε ότι η πληροφορική παρέχει τα εργαλεία για να καταλάβουμε την ελεύθερη βούληση και τους βαθμούς ελευθερίας του ανθρώπου μέχρι ενός σημείου. Φέρνοντας ένα παράδειγμα επιλογών και ελευθερίας, αναφέρθηκε στο χρέος της χώρας, στο οποίο δεν υπάρχουν πολλές επιλογές, άρα και οι ελευθερία είναι περιορισμένη. Για τον Σηφάκη η ηθική έχει την αποστολή να περιορίζει την ελευθερία, με την έννοια ότι περιορίζει τις επιλογές. «Δεν μπορεί ένας άνθρωπος να διαχειριστεί απεριόριστες επιλογές», τόνισε συμπληρώνοντας, «Οι επιλογές προϋποθέτουν γνώση, αλλά χρειάζεται και σοφία στην διαχείριση της γνώσης». Συγκρατημένα αισιόδοξος, δήλωσε ότι η Ελλάδα έχει τα προσόντα να πετύχει τον εκσυγχρονισμό και στην οικονομία, ο οποίος περνά μέσα από το όραμα της καινοτομίας. Έκρινε υψηλό το επίπεδο της έρευνας στην Ελλάδα, από όπου λείπει όμως η σύνδεση της έρευνας με την πραγματική οικονομία. Τέλος, ευτυχία για τον Σηφάκη είναι η δυνατότητα του ανθρώπου να ολοκληρωθεί, να ονειρεύεται, να κάνει σχέδια και να τα πραγματοποιεί. «Ένα παιχνίδι κατά το οποίο ο άνθρωπος γίνεται καλύτερος».
ΧΑΡΗΣ ΔΙΑΦΩΝΙΔΗΣ
