α’. οι μη χριστιανικές πηγές ενδεικτική καταγραφή
Α. Κατάγομαι από μικρό και ορεινό, σχεδόν εγκατειλημμένο σήμερα Χωριό στα Σφακιά Κρήτης. Η γη, πέτρα σκληρή, μα οι άνθρωποί της πάντα με ανοικτές και την εξώθυρα του σπιτικού τους και την καρδιά τους. Για όλους. Και για τους “ξένους”. Οσοι και όποιοι και να είναι αυτοί. Μα έναν ντάκο να έχουμε, μα λίγα φιλέματα, πάντα η δέσποινα του οικοκυριού θα έχει φυλάξει κάτι.
Για τους “ξένους”. Και, όταν είναι να φύγουν οι ξένοι από το σπίτι μας, τούς κατευοδώνουμε και τούς φιλεύουμε με καρύδια και φρούτα, για να μην τούς “φανεί” μακρύς ο δρόμος. Αυτό συνάντησα και στην Ξάνθη. Και το βρήκα πολύ φυσικό. Γιατί ο Λαός μας κατά παράδοση από χιλιάδες χρόνια είναι φιλόξενος. Και είμαι πολύ υπερήφανος, που ανήκω σε αυτόν τον Λαό, τον πλούσιο σε προελεύσεις, σε πίστη και σε αισθήματα, σε αυτό το αρχοντικό Έθνος.
Β.Η λέξη “αλλοδαπός” είναι αρχαιότερη των Ομηρικών επών. Ετυμολογείται από το “άλλος” και το “ποδαπός” και σημαίνει αυτόν, που ανήκει σε άλλο λαό ή χώρα, τον ξένο. “Ποδαπός” είναι ερωτηματική αντωνυμία και σημαίνει “από ποία χώρα, από πού, γεννημένος πού”. Με αυτήν την έννοια συναντάται τόσο στον Ηρόδοτο, όσο και στον Πλάτωνα, ενώ με πρώτα συνθετικά δημιουργεί τα “ημεδαπός”, “αλλοδαπός”, “υμεδαπός”, “τηλεδαπός” (ο προερχόμενος από μακρυνή χώρα κατά τον Ομηρο).
Η λέξη “ξένος” ως επίθετο συναντάται ήδη πριν τους Κλασσικούς Χρόνους, ακόμα και με την ιωνική μορφή του “ξείνος”, από όπου και ο Εύξεινος Πόντος, και σημαίνει τον φιλοξενούμενο, τον αλλοεθνή, τον αλλόφυλο, τον αλλότριο. Ως ουσιαστικό ήδη από τον Όμηρο και τον Ηρόδοτο, καθώς και σε όλη την Γραμματεία, “ξένος” είναι ο επισκέπτης πολίτης άλλης πόλης, με τον οποίο υπάρχει συνθήκη/συμφωνία και δεσμός φιλοξενίας για τον ίδιο και τους κληρονόμους του από τον “ξεινοδόχο”, τον φιλοξενούντα οικοδεσπότη, δεσμός, που επιβεβαιώνεται με αμοιβαία δώρα (τα “ξένια”) και με επίκληση στον Δία (“Ξένιος Ζευς”). “Ξένος” είναι και ο ικέτης πρόσφυγας, μα και ο μισθοφόρος στρατιώτης υπερασπιστής των τειχών της πόλεως, ενώ συν τω χρόνω η προσφώνηση “Ω, ξένε” για λόγους ευγενείας χρησιμοποιούταν για οποιονδήποτε με όνομα άγνωστο, αλλά και κάτι παραπάνω από το “Ω, φίλε”.
O ξένος στις αρχαίες πόλεις-κράτη δεν είχε πολιτικά δικαιώματα παρά μόνο ευχέρειες και αυτές όταν αναγνωρίζονταν υπό το καθεστώς του μέτοικου. Όμως η φιλοξενία ήταν ιερή ως συνέπεια του ομόθρησκου, όμαιμου, του ομόγλωσσου και του ομότροπου. Αυτή η αρχαία λαϊκή Ελληνική παράδοση κληρονομήθηκε αυτούσια στην χριστιανική κοινωνία, όπως σε άλλο σημείο θα δούμε.
Γ. Σήμερα στην κοινωνία μας ο ξένος και ο αλλοδαπός αντιμετωπίζονται θεσμικά από πλέγμα κανόνων Δικαίου, Διεθνούς, Ευρωπαϊκού και Εσωτερικού, με κυρίαρχη την εγγύηση του άρ. 5 παρ. 2 Συντάγματος περί απόλυτης προστασίας της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας χωρίς διάκριση εθνικότητας, φυλής, γλώσσας και θρησκευτικών ή πολιτικών πεποιθήσεων υπό τον όρο της αμοιβαιότητας κατ’ άρ. 28 παρ. 1 του ίδιου Συντάγματος εντός της Ελληνικής Επικράτειας.
Δ. Κατά το Ιερό Κοράνιο, τόσο το Ιερό Βιβλίο, όσο και την Παράδοση (Σουνά), όπως ακόμα και ο Βαρθολομαίος ο Εδεσσηνός στο γνωστό έργο του “Κατά Μωάμεθ” (το έργο στο Migne P.G. 104, 1449 A’) αναγνωρίζει, ο ξένος και ο αλλοδαπός δεν αντιμετωπίζονται διαφορετικά πλην των ζητημάτων διάδοσης της πίστης αλλά πάντα στα πλαίσια του ιερού καθήκοντος της ελεημοσύνης ως απόδειξης της προς τον Θεό αγάπης του ανθρώπου, για να τύχει ο ελεών της ανάλογης θεϊκής ανταπόδοσης :”(…) Ευσέβεια είναι (..) να ξοδεύεις την περιουσία σου από αγάπη προς Αυτόν για τον πλησίον σου (…) και για τους οδοιπόρους (…)” (Ιερό Κοράνιο, Κεφ. 7 , στιχ. 177 έκδ. Το Βήμα, 2016, σ. 42), “(…) Αλίμονο σε όσους προσεύχονται (…) ενώ αρνούνται να προσφέρουν την ελεημοσύνη! (…)” (Ιερό Κοράνιο, Κεφ. 107 στίχ. 17, σελ. 564 ομοίως). “(…) Θα σε ρωτήσουν τι πρέπει να ξοδεύουν σε ελεημοσύνη; Απάντησε : Οτιδήποτε ξοδεύετε για το καλό (…) και για τους ταξειδιώτες (…) Γιατί ο θεός γνωρίζει τούτο καλά. (…) Αναφορικά με τους φτωχούς που για χάρη του Θεού περιορίζονται (από ταξείδια) και αδυνατούν να περιφέρονται στην γη για εμπόριο ή εργασία (…) Ετσι οτιδήποτε καλό τούς δίνετε να είστε βέβαιοι ότι ο Θεός το γνωρίζει. (…)” (Ιερό Κοράνιο Κεφ. 2, στίχ. 215 και 273, σελ. 48 και 58, ομοίως). Ετσι η ελεημοσύνη ως μορφή αλτρουισμού και προσφοράς προς τον ξένο αποτελεί έναν εκ των πέντε στύλων της πίστης του καλού μουσουλμάνου :”(…) Και δεν είχαν διαταχθεί παρά μόνο αυτό (…) να δίνουν τακτικά ελεημοσύνη., (…) δώστε την ανάλογη στην περίπτωση ελεημοσύνη (…). Και ο Θεός έχει την απεριόριστη γνώση των έργων σας. (…)” (Ιερό Κοράνιο Κεφ. 98 στίχ. 5, Κεφ. 58, στιχ. 13 σελ. 497 ) υπό την έννοια της “ζάκκα”/δεκάτης ως ορίου της θυσίας του ελεήμονος.
[συνεχίζεται]
Ιωάννης Ελ. Κυμιωνής
Δικηγόρος ΔΣΑ ΝΥ ΟΑΕΔ
email: ioanniskymionis@yahoo.gr
