Aποκλειστική υπόθεση των δήμων η ίδρυση αποτεφρωτηρίων, κανένα όμως ενδιαφέρον από τους Δημάρχους της Ξάνθης
Μητρ. Ξάνθης: «Προσωπικό δικαίωμα, αλλά να μην εγκαλέσει κάποιος την Εκκλησία όταν δεν τελέσει κηδεία ή μνημόσυνο»
Νωπή ακόμη η ανάμνηση του θανάτου του μεγάλου ηθοποιού Μηνά Χατζησάββα και του σάλου που ξέσπασε αναφορικά με την τελευταία του επιθυμία. Ο γνωστός ηθοποιός επιθυμούσε να γίνει πολιτική κηδεία και όχι θρησκευτική και να ακολουθήσει αποτέφρωση του νεκρού, η οποία πραγματοποιήθηκε εκτός Ελλάδας λόγω των χρόνιων κωλυμάτων της ελληνικής πολιτείας. Το δικαίωμα της προσωπικής διάθεσης του σώματος, της τήρησης μιας προσωπικής επιθυμίας που θα έπρεπε να διέπετε αποκλειστικά από την ελεύθερη βούληση και το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής καταργείται εξαιτίας μιας εμμονής που συντηρείται, με αποτέλεσμα όσοι επιθυμούν την καύση αντί της ταφής να πρέπει να διακομίζονται στο κοντινότερο αποτεφρωτήριο της γειτονικής Βουλγαρίας, που είναι φυσικά ιδιωτικό.
Δικαίωση Μπουτάρη και Καμίνη
Μεγαλύτερος ήταν ο σάλος που είχε προκληθεί πριν από πέντε χρόνια με την κόντρα ανάμεσα στον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης, Γιάννη Μπουτάρη, και τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Άνθιμο. Η προσωπική εμπειρία του Γ. Μπουτάρη μετά τον χαμό της συζύγου του και τον κυκεώνα προσκομμάτων που αντιμετώπισε προκειμένου να εκπληρώσει την τελευταία επιθυμία της Αθηνάς Μιχαήλ για καύση της σορού της, οδήγησαν τον κ. Μπουτάρη στην προεκλογική δέσμευση για την δημιουργία κέντρου αποτέφρωσης νεκρών στην Θεσσαλονίκη. Πέρυσι το καλοκαίρι είχε γίνει ένα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση μετά την ρητή διαβεβαίωση του υπουργού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής, Γιάννη Μανιάτη, για κατάθεση ρύθμισης για το ανωτέρω θέμα. Μπουτάρης και Καμίνης είχαν απευθύνει τότε έκκληση στην κυβέρνηση για την διευθέτηση του θέματος. Η πρόσφατη ψήφιση του πολυνομοσχεδίου παρέχει διευκολύνσεις στην ίδρυση αποτεφρωτηρίων, αποσαφηνίζοντας ότι αυτά μπορούν να λειτουργούν σε οικόπεδα που έχουν μισθωθεί από δήμους (και όχι απαραίτητα ιδιοκτησίας τους, όπως ίσχυε μέχρι τώρα), παρότι η ίδρυσή τους παραμένει αποκλειστική υπόθεση των δήμων, αφού δεν επιτρέπεται να ιδρυθούν από ιδιώτη. Όπως είχαν τονίσει τότε οι δύο Δήμαρχοι: «Η ρύθμιση θα δώσει την ευκαιρία στην κεντρική διοίκηση να επανορθώσει κωλυσιεργίες ετών και να ανακτήσει την αξιοπιστία της σε σημαντικά ζητήματα δικαιωμάτων, προσαρμόζοντας τα ισχύοντα στη χώρα μας, στη διεθνή πραγματικότητα».
Ζήτημα δημοκρατίας η προσωπική διάθεση του σώματος χωρίς συνταγματικές απαγορεύσεις
Όπως αναφέραμε, το ζήτημα της καύσης των νεκρών τέθηκε ως πρόταση από βουλευτές τον περασμένο μήνα, φέρνοντας ξανά στο προσκήνιο το ζήτημα. Οι βουλευτές, που τάχθηκαν υπέρ και κατέθεσαν την πρόταση νόμου και γενικότερα οι υποστηρικτές της καύσης των νεκρών, βρίσκουν έρεισμα στην μη ρητή απαγόρευσή της με νόμο από το Συνταγματικό Δίκαιο. Συγκεκριμένα, επικαλούνται τα άρθρα 5 παρ. 1 και 13 παρ. 1 του Συντάγματος, που αναφέρονται στην ελευθερία ανάπτυξης της προσωπικότητας και στην απαραβίαστη ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης. Η επιχειρηματολογία, πέρα από την προάσπιση των ατομικών δικαιωμάτων, αναφέρεται στην έλλειψη χώρου στα κοιμητήρια των μεγάλων αστικών κέντρων, καθώς και σε λόγους υγιεινής. Επίσης, καυτηριάζεται το υψηλό κοστολόγιο και η εμπορευματοποίηση των τελετών, θεωρώντας ότι η καύση θα αποτελέσει το κίνητρο για την καταπολέμηση της παραοικονομίας και αισχροκέρδειας. Τέλος, επισημαίνεται πως η ύπαρξη νεκροταφείων δίδει αιτίες και αφορμές για φαινόμενα τυμβωρυχίας και μαγείας.
Μητροπολίτης Ξάνθης: «Υπάρχει ελευθερία στις επιλογές, αλλά η καύση του σώματος αντιβαίνει στην παράδοση της Εκκλησίας»
Ο Μητροπολίτης Ξάνθης κ. Παντελεήμων στοιχείται στην παράδοση που ισχύει και την επίσημη θέση της Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία εξέδωσε ανακοίνωση επί του θέματος πριν λίγες εβδομάδες. Όπως αναφέρεται στο κείμενο, θεωρείται απαραίτητος «ο σεβασμός των θρησκευτικών πεποιθήσεων και η διακρίβωση της οικείας βουλήσεως του κεκοιμημένου και όχι η βούληση ή η δήλωση των οικείων του. Εκείνος ο οποίος αποδεδειγμένως οικειοθελώς εδήλωσε την επιθυμία περί καύσεως του σώματός του, δηλώνει την αυτονόμησή του και ως εκ τούτου δεν τελείται Νεκρώσιμος Ακολουθία και Ιερό Μνημόσυνο υπέρ αυτού». Ο Μητροπολίτης Ξάνθης δέχεται την ελευθερία στην επιλογή κάθε προσώπου, αλλά ξεκαθαρίζει ότι δεν θα πρέπει κανείς να εγκαλέσει την Εκκλησία όταν δεν πραγματοποιήσει κηδεία ή μνημόσυνο υπέρ του κεκοιμημένου.
Καμία πρόθεση για κατασκευή αποτεφρωτηρίου από τους Δημάρχους της Ξάνθης
Η κατάργηση του δικαιώματος στην επιλογή της διάθεσης του νεκρού κάθε ατόμου φαίνεται ότι ‘’βόλευε’’ την πλειονότητα των τοπικών αυτοδιοικητικών, που δεν εξέφρασαν μέχρι τώρα καμία αντίρρηση πάνω στο θέμα. Οι αντιδράσεις από πλευράς Εκκλησίας κανοναρχούν πολλές φορές τις κινήσεις των αιρετών, που δεν θέλουν να αντιταχθούν σε παραδοσιακές αντιλήψεις και δυνάμεις της χώρας. Το «Ε» συνομίλησε με τους τέσσερεις Δημάρχους της Ξάνθης, ουδείς εκ των οποίων εξέφρασε την πρόθεση για την κατασκευή αποτεφρωτηρίου. Ο Δήμαρχος Ξάνθης δήλωσε ότι δεν υπήρξε κανένα παρόμοιο αίτημα προς τον δήμο, ο οποίος δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα χώρου στα δημοτικά κοιμητήρια, αφού έχει υιοθετήσει την πρακτική της εκταφής των νεκρών μετά την παρέλευση επταετίας. Οι Δήμαρχοι Μύκης και Τοπείρου τόνισαν ότι οι δημότες τους, κυρίως οι μουσουλμάνοι, δεν πρόκειται να καταφύγουν σε τέτοιες πρακτικές, σεβόμενοι τις θρησκευτικές τους παραδόσεις. Ο κ. Μίχογλου, μάλιστα, θεωρεί ότι ένα τέτοιο μέτρο δεν θα έχει ανταπόκριση στην περιοχή, καθώς τέτοιες ιδέες και αντιλήψεις δεν εκφράζουν την παραδοσιακή κοινωνία της επαρχίας.
