Μαγειρική… αλληλεγγύη με δωρεάν φαγητό και ανθρώπινες στιγμές επικοινωνίας
«Δεν κάνουμε ελεημοσύνη, απλά κάνουμε την καθημερινότητά μας πιο όμορφη»
Στην εποχή της κρίσης, οικονομικής και ανθρωπιστικής, όπως συνηθίζουν να την χαρακτηρίζουν εσχάτως, έχει γίνει, κατά κάποιο τρόπο, της μόδας η δωρεάν προσφορά φαγητού. Τραπέζια αγάπης, συσσίτια, φιλανθρωπίες και ελεημοσύνες παντός τύπου έχουν παγιωθεί πλέον, προσφέροντας μια προσωρινή έστω ανακούφιση σε ανθρώπους που στερούνται ακόμη και των στοιχειωδών και στους οποίους η μοίρα έπαιξε άσχημο παιχνίδι. Η Κοινωνική κουζίνα ‘’ο άλλος άνθρωπος» ισχυρίζεται ότι είναι… κάτι διαφορετικό. Την Δευτέρα, 2 Φεβρουαρίου, βρέθηκαν στην πόλη μας ο Κωνσταντίνος Πολυχρονόπουλος, εμπνευστής της ‘’κοινωνικής κουζίνας’’, και η Ελένη Αγγελοπούλου, εθελόντρια στον «άλλο άνθρωπο». Λίγο πριν την 13:00 το μεσημέρι, έστησαν τον πάγκο με τα μαγειρικά τους σύνεργα στην κεντρική πλατεία, στο πλαίσιο της περιοδείας της ‘’κοινωνικής κουζίνας’’ ανά την Ελλάδα.
Τι είναι η ‘’Κοινωνική κουζίνα’’;
«Η ιδέα της κοινωνικής κουζίνας ‘’ο άλλος άνθρωπος’’ είναι μια κίνηση αλληλεγγύης και ένδειξης αγάπης προς τους συνανθρώπους μας, με την ελπίδα να αφυπνιστούν συνειδήσεις και να γίνουν κι άλλες παρόμοιες δράσεις από άλλους ανθρώπους και ομάδες. Δεν κάνουμε ‘’φιλανθρωπία’’, ούτε ‘’ελεημοσύνη’’ με τη σημερινή έννοια των λέξεων. Μαγειρεύουμε ζωντανά, τρώμε όλοι μαζί και ζούμε όλοι μαζί. Ένα γεύμα με συνανθρώπους μας στο δρόμο» αναφέρουν τα μέλη του ‘’άλλου ανθρώπου’’. «Η ιδέα ξεκίνησε όταν είδαμε στις λαϊκές αγορές της Αθήνας ανθρώπους όλων των ηλικιών, εθνικοτήτων και κοινωνικών στρωμάτων, να ψάχνουν τα σκουπίδια για να μαζέψουν τρόφιμα που δεν μπορούν πια να αγοράσουν. Η πρώτη αντίδραση ήταν να μαγειρέψουμε στο σπίτι μας φαγητά και να τα μοιράσουμε στις λαϊκές. Αποφασίσαμε να μαγειρεύουμε ζωντανά το φαγητό στον κόσμο, τρώγοντας όλοι μαζί, για να έρθουμε πιο κοντά και για να σπάσουμε την ντροπή που πιθανότατα ένιωθε κάποιος όταν του μοιράζαμε φαγητό. Επίσης στόχος της κοινωνικής κουζίνας είναι να καταφέρει μέσα από την δράση της, να δίνει σε άνεργους, που ασχολούνται καθημερινά με την δράση της κουζίνας, ό,τι χρήματα περισσεύουν από το ταμείο (30-40 ευρώ τον μήνα) καθώς και από διάφορα δρώμενα που γίνονται για την ενίσχυση της κουζίνας» αναφέρεται στον ιστότοπο της κίνησης.
Κ. Πολυχρονόπουλος: «αυτό που κάνουμε εδώ λέγεται αλληλεγγύη»
Ο Κώστας Πολυχρονόπουλος ήρθε στην πόλη μας από την Αθήνα για να μεταφέρει το μήνυμα της ‘’κοινωνικής κουζίνας’’. Αυτή την στιγμή η κίνηση ‘’ο άλλος άνθρωπος’’ ταΐζει 3.000 περίπου Αθηναίους που το έχουν ανάγκη. Ένας μικρόσωμος αλλά γεροδεμένος άντρας με πυκνά γένια, που μας υποδέχτηκε χαμογελαστός πίσω από τον αυτοσχέδιο πάγκο του και την φιάλη γκαζιού με την μεγάλη αλουμινένια κατσαρόλα. Καθημερινά στήνει το κινητό μαγειρείο του σε διαφορετικό σημείο της Αθήνας και ετοιμάζει, εντελώς δωρεάν, φαγητό για όσους έχουν ανάγκη. Άστεγοι, άποροι, νεόπτωχοι και λοιποί πληγέντες από την ελληνική κρίση τον επισκέπτονται και μοιράζονται μαζί του ένα πιάτο φαΐ και λίγες κουβέντες. «Δεν πρόκειται για φιλανθρωπία, ελεημοσύνη ή κάποιου είδους συσσίτιο. Όχι, αυτό που κάνουμε εδώ λέγεται αλληλεγγύη» διευκρινίζει ο εμπνευστής της κοινωνικής κουζίνας. Πριν λίγο καιρό αποφάσισε να μεταφέρει το μήνυμα σε όλη την Ελλάδα, για να ευαισθητοποιήσει νέους μιμητές.
Πώς ξεκίνησε την δράση του
Ο Κώστας, όπως θέλει να τον αποκαλούν, ξεκίνησε την ανιδιοτελή δράση του τον Δεκέμβριο του 2011, έπειτα από ένα περιστατικό που, όπως μας αποκάλυψε ο ίδιος, τον στιγμάτισε. «Εργαζόμουν για 25 χρόνια στον χώρο της διαφήμισης και του μάρκετινγκ ως στέλεχος σε μια πολυεθνική εταιρεία. Τον Σεπτέμβριο του 2009 έχασα τη δουλειά μου και έως σήμερα παραμένω άνεργος. Το πρώτο διάστημα ήταν σκληρό. Αναγκάστηκα να μετακομίσω και σε ηλικία 47 ετών επέστρεψα στο πατρικό μου, όπου μένω πλέον με τη μητέρα μου. Έκανα πολλές προσπάθειες να βρω δουλειά, όμως όλες έπεσαν στο κενό. Κι εγώ με τη σειρά μου σε πολύμηνη κατάθλιψη. Συνολικά έκανα ένα εξάμηνο να βγω από το σπίτι. Ώσπου μια μέρα αποφάσισα να κάνω έναν περίπατο για να καθαρίσει κάπως το μυαλό μου από την κλεισούρα. Και τότε συνέβη κάτι που δεν θα ξεχάσω ποτέ. Περπατώντας στον δρόμο αντίκρισα δυο παιδιά, να παλεύουν πάνω από έναν κάδο για ένα σάπιο μήλο. Χτυπούσαν με μανία το ένα το άλλο, προσπαθώντας να το πάρουν. Η εικόνα αυτή με συγκλόνισε» περιγράφει γλαφυρά με τα μάτια του να αστράφτουν από χαρά και συγκίνηση.
«Ο Έλληνας δεν είναι απαθής στον πόνο του άλλου»
Οι πρώτες προσπάθειες αντιμετωπίστηκαν με δισταγμό και καχυποψία. Δεν το έβαλε όμως κάτω και με την βοήθεια φίλων συνέχισε, για να φτάσει σήμερα να ταΐζει καθημερινά περίπου 100 άτομα. Για τον Κώστα αυτό το κατόρθωμα είναι μια συλλογική νίκη. «Καμιά φορά ακούω να λένε ότι ο Έλληνας είναι απαθής προς τον συνάνθρωπό του, πως το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι ο εαυτός του. Από την εμπειρία μου και μόνο θα πω ότι δεν είναι έτσι τα πράγματα» μας αναφέρει για να παραθέσει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα: «ένα μεσημέρι μαγείρευα στο Πεδίον του Άρεως, όταν ξαφνικά με πλησιάζει ένας ηλικιωμένος άντρας και με ρωτά τι κάνω εκεί. Από τα ρούχα του φαινόταν φτωχός άνθρωπος και πίστεψα ότι ήθελε να μου ζητήσει φαγητό. Όταν του εξήγησα τι έκανα, ξέσπασε σε λυγμούς και δεν μπορούσα να τον συνεφέρω με τίποτα. Και τότε ο παππούς έκανε κάτι που μου έσκισε την καρδιά στα δυο. Έβγαλε από μία σακούλα μια φραντζόλα ψωμί και την έκοψε στη μέση. Κλαίγοντας μου είπε: ‘’Λεβέντη μου, λεφτά δεν έχω, ούτε φαγητό να σου δώσω, μονάχα αυτήν τη φραντζόλα ψώνισα σήμερα. Σου δίνω τη μισή για να φάνε κι άλλοι άνθρωποι. Πάρ’ τη, σε παρακαλώ, αυτό που κάνεις είναι πολύ σημαντικό’’. Αυτό τον έκανε να καταλήξει ότι αυτό ακριβώς είναι η αλληλεγγύη. Να προσφέρεις από το υστέρημα και όχι από το περίσσευμά σου.
Δειλά-δειλά οι πρώτοι επισκέπτες της κοινωνικής κουζίνας άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους γύρω από την μεγάλη κατσαρόλα του Κώστα στην κεντρική πλατεία της Ξάνθης. Το μενού περιελάμβανε μια παραδοσιακή επτανησιακή συνταγή μακαρονάδας κοκκινιστής ‘’σουπέ’’ με πολλά μπαχαρικά, που προμηθεύτηκε από την αγορά της Ξάνθης. Συναντιλήπτορες στο έργο του ήρθαν και παιδιά του 1ου Δημοτικού Σχολείου, τα οποία, συνοδευόμενα από την δασκάλα τους, επισκέφτηκαν τον Κώστα στο διάλειμμά τους, προσφέροντας φρέσκο ψωμί. «Αυτά είναι που μας δίνουν δύναμη να συνεχίσουμε» είπε ο ίδιος συγκινημένος.
Χ.Δ.