Την Τετάρτη 8 Οκτωβρίου και ώρα 20.00 στο Λαογραφικό & Ιστορικό Μουσείο Ξάνθης
Η Φιλοπρόοδη Ένωση Ξάνθης στο πλαίσιο του θεματικού της κύκλου «Μικρές Ιστορίες της Ξάνθης / Μνήμη – χώρος Ξάνθη» σας προσκαλεί στη διάλεξη της Γαρυφαλλιάς Γ. Θεοδωρίδου, Υποψ. Διδάκτωρος Λαογραφίας στο Τμήμα Γλώσσας. Φιλολογίας και Πολιτισμού των Παρευξεινίων Χωρών του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης με θέμα “Μνήμες της βουλγαρικής κατοχής στην Ξάνθη (1941-19»44): Η περίπτωση των αφηγήσεων του Γεωργίου Χρ. Θεοδωρίδη”, που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 8 Οκτωβρίου 2014 και ώρα 20.00 στο Λαογραφικό & Ιστορικό Μουσείο Ξάνθης.
Τη διάλεξη θα προλογίσει ο Μ. Γ. Σέργης, Αναπλ. Καθηγητής στο παραπάνω Τμήμα.
Σχετικά με την διάλεξη:
Με βάση τις αναστοχαστικές θεωρίες
(α) περί Προφορικής Ιστορίας και της Μικροϊστορίας ως συμπληρωματικής της «επίσημης» ή και κάθε άλλης ιστορίας, αλλά και ως λαογραφικής μεθόδου (η Προφορική Ιστορία μετασχηματίζει τους ανθρώπους σε δρώντα υποκείμενα, είναι πλούσια και ρεαλιστική, γιατί βασικό προσόν της αποτελεί η πολυφωνία. Η Αφήγηση Ζωής από την οποία η Προφορική Ιστορία αντλεί το υλικό της προϋποθέτει τη μνήμη και την ανακατασκευή της)
(β) περί συλλογικής μνήμης ή «συλλογής μνημών» (η Συλλογική μνήμη είναι ο τρόπος σκέψης ενός ιστορικού γεγονότος, προϊόν δράσης συγκεκριμένης ομάδας με κοινή βιωματική αντίληψη και κοινή δομή μνήμης. Αναφέρεται στα γεγονότα του παρελθόντος που τραυμάτισαν το άτομο και την κοινωνία. Η Ατομική μνήμη αποτελεί εκδοχή της Συλλογικής, καθώς οι ατομικές ενθυμήσεις συνδέονται άμεσα με τις συλλογικές, και αντιστρόφως. Υπάρχουν μνήμες που συγκαταλέγονται στο χώρο της ενεργούς μνήμης’ όταν ενεργοποιούνται, γίνονται αφηγήσεις επαναλαμβανόμενες και συχνά κωδικοποιημένες με ιδιαίτερη σημασία, ακριβώς γιατί πρόκειται για δείκτες της βιωμένης ιστορίας)
(γ) περί μνήμης και λήθης γενικά (η λήθη μοιάζει άρνηση της μνήμης, αλλά αποδεικνύεται άλλη όψη της, σχετιζόμενη με τη δυσκολία επεξεργασίας ενός τραυματικού παρελθόντος)
(δ) περί τραύματος και τραυματικής εμπειρίας (η αλληλένδετη σχέση μεταξύ μνήμης, λήθης και τραύματος διαφαίνεται επίσης από το ρόλο της αφήγησης ως τρόπο δαμασμού του τραύματος, ως λύτρωση και πένθος)
(ε) περί πείνας ως κινητήριας δύναμης της Ιστορίας
και με «περίπτωση μελέτης» (case study) τις αφηγήσεις του Γεωργίου Χρ. Θεοδωρίδη, επιχειρούμε την αναπαράσταση της συγκεκριμένης εποχής.
Το υλικό μας, μετά την πραγματοποιηθείσα σ’ αυτό ανάλυση περιεχομένου, μάς «υπέδειξε» να κινηθούμε κατά την ερμηνευτική μας ανάλυση γύρω από τους εξής άξονες, που συνέθεταν κατ’ ουσίαν την καθημερινότητα και τον ιερό χρόνο των κατοίκων της πόλης την συγκεκριμένη περίοδο:
α. Χρονόσημα – πρώτη ημέρα της βουλγαρικής εισόδου – και τελευταία (“λαϊκά
δικαστήρια”),
β. Αλλαγή χρήσης χώρου (επίταξη μαγαζιών και σπιτιών),
γ. Αλλαγή καθημερινού χρόνου (περιορισμός της κυκλοφορίας),
δ. Μετακινήσεις του πληθυσμού-εγκαταστάσεις Βουλγάρων κλπ.,
ε. Πείνα-μπλόκα στα σπίτια – “η μπομπότα”,
στ. Βία-ξυλοδαρμοί,
ζ. Αγγαρείες – ομηρία (“ντουρντουβάκια”),
η. Καθημερινότητα με τους εποίκους,
θ. Νέες οικονομικές σχέσεις (παράνομη τροφοδοσία του πληθυσμού),
ι. Αλλαγή ιδιοκτησιών κινητών και ακινήτων (ξεπούλημα περιουσιών),
ια. Ιδεολογικά “στηρίγματα” της βουλγαρικής παρουσίας,
ιβ. «Βουλγαρογραμμένοι»,
ιγ. Ο Βούλγαρος ως «άλλος».
