Τους καλούν να καταθέσουν τις απόψεις τους για κρίσιμα ζητήματα του παραδοσιακού οικισμού
Επιχειρούν με επιστολή προς όλους τους επικεφαλής την έναρξη ενός δημόσιου διαλόγου για το θέμα
Όπως γράψαμε πρόσφατα, ο σύλλογος για την Προστασία και την Αναβίωση της Παλιάς Ξάνθης, έστειλε σε όλες τις δημοτικές παρατάξεις και τους υποψηφίους Δημάρχους του δήμου Ξάνθης επιστολή με την οποία τους καλεί να καταθέσουν τις απόψεις τους για σειρά ζητημάτων τα οποία απασχολούν τους κατοίκους του οικισμού και κατ’ επέκταση όλους τους κατοίκους της Ξάνθης.
Ο Σύλλογος κάνει αναφορά σε μερικά φλέγοντα ζητήματα που αφορούν την Παλιά Ξάνθη, τα οποία σύμφωνα με το κείμενο της επιστολής είναι:
1) Η διαρκώς ογκούμενη όχληση που υφίσταται ο οικισμός από τη μεταφορά της νυχτερινής ζωής της πόλης κατά κύριο λόγο πλέον στην Παλιά Ξάνθη. Η γειτονία μας είναι τόπος όπου διαμένουν κάτοικοι κάθε ηλικίας οι οποίοι δεν είναι δυνατόν να συνυπάρξουν με το μοντέλο διασκέδασης που επιχειρείται να επικρατήσει. Εμείς θεωρούμε πως το μοντέλο της Ορφέως θα καταστρέψει τη γειτονιά. Στην Παλιά Ξάνθη μόνο ήπιας μορφής διασκέδαση (π.χ. παραδοσιακά καφενεία) και επαγγελματική δραστηριότητα (π.χ. εργαστήρια, ατελιέ ή εμπορικά καταστήματα) μπορεί να υπάρξει. Όποιος επιθυμεί να λειτουργήσει κέντρα νυχτερινής διασκέδασης, οφείλει να αιτηθεί την κατάλληλη γι’ αυτό άδεια λειτουργίας και να τηρεί τα νόμιμα. Οτιδήποτε διαφορετικό στερείται ηθικής βάσης, αποτελεί εμπαιγμό και είναι παράνομο.
2) Το κυκλοφοριακό πρόβλημα που δημιουργείται από τη μετατροπή του κέντρου της Παλιάς Ξάνθης (πλατεία Μητροπόλεως και πέριξ δρόμοι) σε ένα χώρο στάθμευσης άναρχο και ρυπαρό, πρόβλημα που δημιούργησε κυρίως η αδιαφορία όλων. Εμείς ζητούμε την άμεση σύνταξη κυκλοφοριακής μελέτης για την κίνηση των οχημάτων στον παραδοσιακό οικισμό και προκρίνουμε την ολοκληρωτική και αυστηρή απαγόρευση της στάθμευσης στους πάντες στο χώρο της Μητρόπολης, ενώ στους πέριξ αυτής δρόμους να επιτρέπεται αποκλειστικά η στάθμευση στα αυτοκίνητα των μονίμων κατοίκων. Πρέπει να γίνει κατανοητό πως ειδικά στον πυρήνα του παραδοσιακού οικισμού δεν υφίσταται κυκλοφοριακό πρόβλημα (με την έννοια του αυξημένου φόρτου κυκλοφορίας) αλλά δημιουργούνται προβλήματα από την ανεξέλεγκτη και παράνομη στάθμευση.
3) το τρίτο ζήτημα που θεωρούμε σημαντικό είναι η αργή, συνεχής και αδιάλειπτη, αισθητική αλλοίωση του οικισμού από τις άναρχες επεμβάσεις στα κτήρια, οι οποίες στρεβλώνουν την παραδοσιακή εικόνα της Παλιάς Ξάνθης. Αναφερόμαστε στα πλαστικά και αλουμινένια κουφώματα (λευκά πολύ συχνά), στη δόμηση αυλών, στην εξαφάνιση σκαλοπατιών, και σε μια σειρά από τέτοιες, βολικές για τους κατοίκους παρεμβάσεις, που όμως πνίγουν μέρα τη μέρα τον οικισμό. Οι ευθύνες εδώ προφανώς είναι μοιρασμένες μεταξύ όσων κατοίκων δεν είναι ευαισθητοποιημένοι, της πολεοδομίας που δεν ξέρουμε αν δε θέλει, αν δεν προλαβαίνει ή αν δεν μπορεί και του Δήμου που αρκείται στο υμνολόγιο της Παλιάς Πόλης αλλά επί της ουσίας απουσιάζει. Επίσης το υπερβολικά αυστηρό και περιοριστικό πλαίσιο που διέπει τις παρεμβάσεις και τις ανακαινίσεις των κτηρίων Α’ και Β’ κατηγορίας, έχει ως αποτέλεσμα αυτά να αφήνονται από τους ιδιοκτήτες τους στο έλεος και τη φθορά του χρόνου. Κανείς δεν εμφανίζεται πρόθυμος να αναλάβει την πολυέξοδη, χρονοβόρα και αμφιβόλου αποτελέσματος προσπάθεια ανακαίνισής τους. Έτσι καθημερινά τα αρχιτεκτονικά αυτά κοσμήματα καταρρέουν, αποτελούν συχνά εστίες μόλυνσης και επικινδυνότητας. Σε λίγα χρόνια πολλά από αυτά θα αποτελούν παρελθόν. Γενικώς το ισχύον πλαίσιο είναι μη λειτουργικό. Αφενός θέτει σωρεία τεχνικών και γραφειοκρατικών προβλημάτων σε οποιοδήποτε κάτοικο επιχειρεί να ανακαινίσει μια τέτοια χαρακτηρισμένη κατοικία και αφετέρου, όπως βλέπουμε στην πράξη, δεν προστατεύει την Παλιά Ξάνθη από την αισθητική αλλοίωση. Απαιτείται λοιπόν συντονισμένη ανάληψη δράσης από όλους τους φορείς στην κατεύθυνση ουσιαστικής αλλαγής του καθεστώτος προστασίας, ώστε αυτό να γίνει απλούστερο, πιο λειτουργικό και αποτελεσματικό. Το συντονισμό αυτών των προσπαθειών οφείλει να αναλάβει ο Δήμος Ξάνθης. Φυσικά, αν και η συγκυρία μπορεί να μην φαντάζει ευνοϊκή, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως λείπει ένα εργαλείο χρηματοδοτικής υποστήριξης των ιδιοκτητών που επιθυμούν να ανακαινίσουν τα σπίτια τους και είναι διατεθειμένοι να επωμισθούν το υψηλό κόστος.
4) Ένα τέταρτο θέμα μου θα θέλαμε να εισάγουμε στη συζήτηση είναι και η πρόταση για τη δημιουργία (με ευθύνη του Δήμου Ξάνθης) ενός Φορέα διαχείρισης και προστασίας της Παλιάς Ξάνθης, ο οποίος με διάφορες δράσεις και πρωτοβουλίες, θα αναλάβει το έργο του συντονισμού και της ευαισθητοποίησης όλων των εμπλεκομένων (υπηρεσιών, κατοίκων, επιχειρηματιών, επισκεπτών) στην κατεύθυνση προστασίας και διατήρησης αυτού του μαγευτικού συνόλου που ονομάζεται Παλιά Ξάνθη.
Ο Σύλλογος ζητά τα σχόλια και τις απόψεις των υποψηφίων δημάρχων έως τις 15 Απριλίου, ώστε να τις κοινοποιήσει στους κατοίκους του παραδοσιακού οικισμού. Στις προθέσεις του Συλλόγου είναι όλες οι απαντήσεις να συμμετάσχουν σ’ ένα δημόσιο διάλογο κατά τη διάρκεια της περιόδου έως τις εκλογές, προκειμένου ο προεκλογικός λόγος στην πόλη να γίνει περισσότερο ουσιαστικός και χρήσιμος.
Η πρωτοβουλία, μιας και πρόκειται για ένα σημαντικό κομμάτι της πόλης μπορεί πράγματι να αποτελέσει εφαλτήριο για μια ολοκληρωμένη παρέμβαση για τον οικισμό, ωστόσο τόσο τα μέλη του συλλόγου όσο και όλοι οι υπόλοιποι ξανθιώτες πρέπει να έχουν υπόψη ότι οι προεκλογικές υποσχέσεις προκειμένου να φέρουν αποτέλεσμα θα πρέπει να υλοποιηθούν κιόλας, κάτι που κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί και εναπόκειται στην κρίση των πολιτών.