Οικονομική «ασφυξία» στους δήμους

Σε αδιέξοδο έχουν περιέλθει ο δήμος της Ξάνθης και οι περιφερειακοί εξαιτίας των πετσοκομμένων εσόδων

Η πιθανότητα μαζικών παραιτήσεων δημάρχων δεν είναι απειλή, αλλά γεγονός, λέει ο δήμαρχος Ξάνθης. «Δεν αρκεί να κάνεις το δήμαρχο, βάζουμε ‘λουκέτο’ όπως πάει», σημειώνει ο δήμαρχος Αβδήρων
 
Σε ένα εξαιρετικά «εχθρικό» και δυσμενές περιβάλλον αναζητούν επιτακτικά «οξυγόνο» οι οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α’ βαθμού, εξαιτίας των σημαντικά περικομμένων οικονομικών, που δείχνουν «αδιέξοδο» σε λίγους μήνες για τους περισσότερους δήμους, αφού τα χρέη συσσωρεύονται, ενώ και οι δήμοι της Ξάνθης στο αμέσως προσεχές διάστημα 2-3 μηνών θα έχουν πρόβλημα να ανταποκριθούν στην κάλυψη της μισθοδοσίας των υπαλλήλων τους.
Οι δήμοι της Ξάνθης, σύμφωνα με όσα καταθέτουν οι δήμαρχοι που από την αρχή βιώνουν την Καλλικρατική εποχή, αλλά και την εποχή της βαθιάς ύφεσης για τη χώρα, εξηγούν ότι έχουν «πέσει έξω» στους προϋπολογισμούς τους, αφού τα έσοδα δεν ήταν τα αναμενόμενα, ενώ υπάρχουν σοβαρές καθυστερήσεις στην αποπληρωμή των υποχρεώσεών τους για τον ίδιο λόγο.
Μαζί με τους Κοινούς Αυτοτελείς Πόρους που αποτελούν το βασικό «ταμείο» του δήμου, το οποίο βέβαια φέτος ήρθε κατά 55% τουλάχιστον λιγότερο, μαζί με την ανύπαρκτη φετινή ΣΑΤΑ, έρχονται να προστεθούν και τα μειωμένα έσοδα από ενοίκια, τέλη και δημοτικούς φόρους, αφού και οι πολίτες δεν ανταποκρίνονται με τον ίδιο ρυθμό στις υποχρεώσεις τους απέναντι στους δήμους. Μοναδική πηγή εσόδων αποτελούν πια οι πετσοκομμένοι ΚΑΠ και το ΠΕΠ που επιτρέπει να γίνονται κάποια έργα.

Μαζικές παραιτήσεις δημάρχων, αν δεν διασφαλιστούν τα ελάχιστα
Οι δήμοι σε αυτό το στάδιο αναμένουν πανελλαδικά 213,8 ευρώ από Παρελθόντα Οικονομικά Έτη και 300 εκ. ευρώ που συμφωνήθηκε –με την τότε ηγεσία του υπ. Οικονομικών, Βενιζέλο και Σαχινίδη- ότι απαλείφθηκαν «εκ παραδρομής» από τον προϋπολογισμό του 2012.
Σύμφωνα με μελέτη του 2009, για τις λειτουργικές δαπάνες και τη μισθοδοσία των δήμων απαιτούνται ετησίως 3,8 εκ. ευρώ. Αυτό το ποσό συρρικνώθηκε κατά 62% φέτος. Από τα 2,5 δις που δίνονται στους δήμους, τα 800 εκατ. αφορούν προνοιακά επιδόματα (αρμοδιότητα που μεταφέρθηκε στους δήμους από την κεντρική διοίκηση στο πλαίσιο του Καλλικράτη μετά τη μελέτη του 2009), 140 εκατ. αφορούν τη μεταφορά μαθητών (αρμοδιότητα που επίσης ανατέθηκε στους δήμους μετά το 2009), 185 εκατ. ευρώ χρησιμοποιήθηκαν για αποπληρωμή επιδομάτων του 2011. Οπότε ουσιαστικά για τους δήμους έχουν απομείνει 1,3 δισ. ευρώ, ποσό, που βέβαια υπολείπεται κατά πολύ των 2,7 δισ. ευρώ που απαιτούνται για να λειτουργήσουν κατ’ ελάχιστο οι δήμοι.
Στη χθεσινή συνάντηση που είχε ο υπουργός Εσωτερικών Ευρυπίδης Στυλιανίδης με το ΔΣ της ΚΕΔΕ, οι δήμαρχοι έθεσαν «επί τάπητος» ακόμη και μαζικές παραιτήσεις, αν δεν εξασφαλιστούν οι ελάχιστες διαβεβαιώσεις για την βιωσιμότητα των δήμων. Συγκεκριμένα, ζήτησαν να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα και να δεσμευτεί η ηγεσία του ΥΠΕΣ ότι δε θα προβεί σε νέες περικοπές. 

Αδυναμία αποπληρωμής οφειλών στην αγορά
«Γεγονός» και όχι «απειλή» χαρακτηρίζει ο δήμαρχος της Ξάνθης Μιχάλης Στυλιανίδης την τοποθέτηση των δημάρχων για μαζικές παραιτήσεις. «Τα όρια έχουν ξεπεραστεί. Οι περισσότεροι δήμοι έχουν κηρύξει στάση πληρωμών, ακόμη και στην Ξάνθη. Γιατί στάση πληρωμών δεν είναι μόνο να μην πληρώνεις τους υπαλλήλους, αλλά και να μην μπορέσεις να εξοφλήσεις την αγορά», σημειώνει ο κ. Στυλιανίδης, περιγράφοντας το αδιέξοδο, στο οποίο έχουν οδηγηθεί οι δήμοι. «Οι ΚΑΠ μειώθηκαν πάνω από 55%, ΣΑΤΑ δεν είδαμε φέτος ούτε ευρώ, ενώ καθυστερήσεις στις πληρωμές υπάρχουν και σε ενοίκια, τέλη για τραπεζοκαθίσματα κ.ά.», αναφέρει ο δήμαρχος Ξάνθης, εκτιμώντας ότι αν μέχρι τα τέλη του έτους η κατάσταση συνεχιστεί στον ίδιο ρυθμό, όλοι οι δήμοι θα έχουν πρόβλημα να ανταποκριθούν στις μισθολογικές απαιτήσεις των υπαλλήλων.
Την προσθήκη ενός ακόμη «βραχνά» παραθέτει ο δήμαρχος Ξάνθης με την περικοπή του –διόλου ευκαταφρόνητου- πόρου του 3% που δεν αποδίδεται πλέον στις ΔΕΥΑ. Αυτή η μείωση, σε συνδυασμό με την εκτίναξη των ανεξόφλητων λογαριασμών, επιβαρύνουν με ποσό που φτάνει τις 100.000 ευρώ τον ίδιο το δήμο Ξάνθης ως εγγυητή της ΔΕΥΑΞ.
Η μοναδική πηγή αισιοδοξίας για τον κ. Στυλιανίδη είναι ότι « δε θα τολμήσουν να προβούν σε περαιτέρω μειώσεις στους ΚΑΠ», ο οποίος συμπληρώνει: «οι ΚΑΠ αποτελούν ένα θεσμοθετημένο έσοδο για τους δήμους. Κι εμείς είπαμε να βοηθήσουμε, να μειώσουμε 15%, αλλά με το 60% που παραδέχθηκε και ο ίδιος ο… συνονόματός μου, δεν μπορούμε να ανταποκριθούμε».

Υπεύθυνοι οι δήμοι με τις κρισιμότερες αρμοδιότητες
«Κοντεύουμε να βάλουμε ‘λουκέτο’», αναφέρει και ο δήμαρχος των Αβδήρων Βασίλης Τσολακίδης, αναφορικά με τα πενιχρά οικονομικά του δήμου. «Επιφορτιστήκαμε με νέες αρμοδιότητες, αλλά δεν είχαμε την αντίστοιχη οικονομική υποστήριξη. Ενώ αποτελούμε το τελευταίο ‘αποκούμπι’ του πολίτη που μας δίνει αυξημένη ευθύνη, δεν μπορούμε πια να ανταποκριθούμε. Με το νοικοκυριό παλεύουμε να κάνουμε ότι καλύτερο μπορούμε», αναφέρει, προσθέτοντας: «είμαστε υπεύθυνοι με τα κρισιμότερα καθήκοντα: καθαριότητα, νερό και ό,τι αφορά την καθημερινότητα του πολίτη και παρόλα αυτά βλέπουμε τα οικονομικά μας συνεχώς να συρρικνώνονται. ΣΑΤΑ άλλες χρονιές τέτοια εποχή παίρναμε την τρίτη δόση. Τώρα, για την εκταμίευση της δόσης των ΚΑΠ είμαστε ήδη ένα μήνα πίσω». Ο κ. Τσολακίδης εκτιμά ότι πέρα από τις οφειλές στην αγορά, προστίθενται και οι δυσκολίες στην πληρωμή των υπαλλήλων. «Με αυτά τα δεδομένα μπορούμε να ανταπεξέλθουμε για ένα –δύο μήνες ακόμη», εκτιμά ο ίδιος.
Σχετικά με την τοποθέτηση των δημάρχων στη συνάντηση της ΚΕΔΕ με τον Ευρ. Στυλιανίδη, ο δήμαρχος Αβδήρων σχολιάζει: «δεν μπορούμε να είμαστε εμείς η προμετωπίδα. Δε θα κάτσουμε απλά να… κάνουμε το δήμαρχο!».

Ελένη Διαφωνίδου
ediafonidou@empros.gr