Μέχρι και την τελευταία στιγμή αγωνίζονται τα κόμματα να αποκτήσουν ψήφους από την μεγάλη δεξαμενή των αναποφάσιστων. Σε πολλές περιοχές της χώρας –με πρώτη και καλύτερη την Αθήνα- καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια να πειστούν οι πολίτες πως πρέπει να πάνε να ψηφίσουν, ακόμη και για λόγους προσωπικής αντεκδίκησης για τα σαρωτικά μέτρα του μνημονίου. Η προσπάθεια αυτή είναι ορατή και στα κανάλια όπου τα τηλεοπτικά σποτ των κομμάτων καλούν τους πολίτες σε εγρήγορση μέχρι την Κυριακή. Αυτή την φορά, όπως βλέπουμε, λείπουν οι μεγάλες συγκεντρώσεις στις πόλεις και τα χωριά, καθώς δεν θα μπορούσαν παρά να αποκαλύψουν την πενιχρή προσέλευση των ψηφοφόρων.
Σε αντιδιαστολή, το νέο φαινόμενο είναι οι διακαναλικές συνεντεύξεις και η επιλογή του Ζαππείου ως τόπου των συνεντεύξεων τύπου. Ένα άλλο φαινόμενο που παρατηρούμε, είναι η παρουσία πολλών τηλεοπτικών αστέρων στα ψηφοδέλτια των κομμάτων, υποψηφίων από τον χώρο της τέχνης, του θεάματος και του βιβλίου. Βρήκαν την ευκαιρία και αυτοί να επιχειρήσουν να μπουν στη Βουλή, στοχεύοντας σε ένα νέο ήθος και ύφος, αλλά προπαντός στην πλήρωση των ως τώρα κενών εδράνων.
Αυτές οι εκλογές λοιπόν είναι ξεχωριστές από πολλές απόψεις. Πρώτα απ΄ όλα δόθηκε τέλος στην εποχούμενη κινητή διαφήμιση των υποψηφίων αλλά και στην δια ντουντούκας εξαγγελία προεκλογικών ομιλιών. Ένα άλλο στοιχείο είναι η παρατεταμένη η σιωπή στις λίγες συγκεντρώσεις, που δεν πραγματοποιούνται με την βοήθεια μετακίνησης οπαδών και ψηφοφόρων. Είναι τόσο μεγάλος ο προβληματισμός, που μάλλον θα ήταν αποτυχία να λειτουργήσει και πάλι η λογική του περιφερόμενου θιάσου. Εξάλλου, τα νέα μέτρα που θα επακολουθήσουν σε περίπου ένα μήνα, δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια για πανηγυρισμούς και φωνασκίες. Ξέρουν πολύ καλά τα υποψήφια κόμματα ότι δεν πρέπει να περιμένουν και πολλά από την εκλογική αναμέτρηση, πως δεν θα προλάβουν ούτε καν να χαρούν.
Βέβαια, αυτό δεν τα εμποδίζει να επιδίδονται σε έναν αγώνα μέχρι τέλους μέσα από τα διαφημιστικά σποτ και να εκφράζουν τις απόψεις τους. Σαν εκείνο το σποτ του ΠΑΣΟΚ που παρουσιάζει την Ελλάδα να περνά δύσκολες στιγμές, αλλά που σύντομα θα τα καταφέρει. Ή την διαφήμιση της ΝΔ που σαφώς και προειδοποιεί πως δεν υπάρχουν λεφτά, αλλά όλα θα πάνε καλά από την πολιτική Σαμαρά. Και πολλά άλλα, όπως αυτό του ΚΚΕ που παραπέμπει σε άλλες εποχές. Ο αγώνας λοιπόν είναι μεν σιωπηρός, αλλά έντονος. Η επόμενη Βουλή θα είναι το μεγάλο στοίχημα του κοινοβουλευτισμού, και η σύνθεσή της η παρακαταθήκη για τις μελλοντικές γενιές. Το γεγονός ότι μάλλον θα υπάρχουν πολλά κόμματα μπορεί να ενθαρρύνει τους υποστηριχτές του πολυκομματισμού, προβληματίζει όμως τους σκεπτικιστές γύρω από την ιδεολογική σύσταση των νέων κομμάτων και το κατά πόσο θα αποτελέσουν την ουρά των συνήθως υπόπτων μεγάλων.
Με λίγα λόγια, αν και αυτά ακολουθήσουν την πεπατημένη και μετά από λίγο καιρό συγχωνευτούν σε ΝΔ και ΠΑΣΟΚ. Βέβαια, για πολλούς νεόκοπους, αυτές οι εκλογές είναι η μοναδική ευκαιρία για θριαμβευτική είσοδο στην Βουλή, μιας και η φθορά στα δύο μεγάλα κόμματα (που εν πολλοίς σπρώχτηκε και από τα κανάλια) αφήνει ανοιχτές διόδους για ποσοστιαία αξιοπρεπή παρουσία. Εδώ μέχρι και η Χρυσή Αυγή διεκδικεί κοινοβουλευτικά έδρανα! Εκεί φτάσαμε, στο σημείο να φαντάζουν ΛΑΟΣ και Ανεξάρτητοι Έλληνες απλά πατριωτικά κόμματα από την καταλυτική παρουσία των νεοφασιστών.
Όμως αυτές οι εκλογές κρύβουν και κάτι άλλο, πως στην μεταμνημονιακή Ελλάδα το ενδιαφέρον επικεντρώνεται όχι μόνο στα μέτρα αλλά στο ποιος τα επιβάλλει. Γιατί αυτό είναι το ζητούμενο, και όχι αν αυτά ληφθούν ή όχι. Οι εκλογές αυτές ενδιαφέρουν βέβαια σφόδρα και τους ευρωπαίους εταίρους, που κόπτονται και αυτοί για το αύριο της ευρωζώνης. Μέχρι και την τελευταία στιγμή λοιπόν, ο αγώνας για την αλίευση ψήφων θα είναι σιωπηρός αλλά αδυσώπητος. Οι ντουντούκες μπορεί να μπήκαν οριστικά στο χρονοντούλαπο, οι αξιώσεις όμως των κομμάτων για υπομονή των πολιτών δεν λένε να κοπάσουν. Ακόμη και οι όψιμοι «ανατροπείς» αναφέρονται στο μεγάλο διάστημα που θα επακολουθήσει μέχρι την νέα αναπτυξιακή πορεία. Και κανείς φυσικά δεν μιλά εύκολα για αυτή.
Οι εκλογές αυτές θα μείνουν στην ιστορία ως εκλογές ιστορικού χαμηλού του δίπολου εξουσίας αλλά και εμφάνισης κομματιδίων με άγνωστο πολιτικό προσανατολισμό. Ο ιστορικός του μέλλοντος καλείται να περιγράψει τις παρενέργειες από την νέα αυτή ιστορική αναμέτρηση, που πέρα από το μνημόνιο δεν είχε τίποτε άλλο αξιόλογο να προσθέσει. Με λίγα λόγια, καλή η προσπάθεια για πολυκομματική σύνθεση της Βουλής, άστοχες όμως ή κενές περιεχομένου οι προγραμματικές εξαγγελίες των ενδιαφερομένων, που περισσότερο ομοιάζουν με πατριωτικά αντιμνημονιακά εμβατήρια και όχι με ξεκάθαρες θέσεις για μια άλλη ελληνική κοινωνία.
(phil.zaharis@gmail.com)
