Βιότοπος– περιγραφή:
Η λατινικήονομασίατου βοτάνου είναι Geranium robertianum (Γεράνιο το ροβερτιανό). Ανήκειστηνοικογένεια των Γερανιϊδών. Το συναντούμε με τις ονομασίες γεράνι,βρωμοσαρδέλλα, ψαρόγαλο.
Είναι μονοετέςήδιετές φυτό που συναντούμε σε Ευρώπη, Ασία και Βόρεια Αφρική. Είναικοινό σεβραχώδη εδάφη, παλιούς τοίχους, χαράδρες και παρυφές δασών. Υπάρχουνδιάφορεςποικιλίες του φυτού σε διάφορα μέρη του τόπου μας.
Είναι μικρόφυτό τούψος του οποίου φτάνει τα 15 με 40 εκατοστά, χνουδωτό, συχνά κοκκινωπό,μεβαριά χαρακτηριστική μυρουδιά (σαν ανθρώπινα ούρα). Αυτό το κάνει όμωςεξαιρετικό εντομοαπωθητικό. Τα φύλλα του είναι τριγωνικά, σχιστάφτεροειδή,διαιρεμένα σε 3-5 λοβούς και το μήκος φτάνει περίπου τα 10-11 εκατοστά.. Ταάνθη είναι βιολέ, ρόδινα ή λευκά, με 5 πέταλα (μήκους 9-13 χιλιοστά)καιδιάμετρο 2 εκατοστών.
Ιστορικάστοιχεία:
Από πολύ παλιάτοχρησιμοποιούσαν σε γαργαρισμούς για τις αμυγδαλές, σε καταπλάσματα σεπεριπτώσεις έμφραξης των μαστών και κατά της διάρροιας. Σε περιπτώσειςελαφρώνπληγών τοποθετούσαν κοπανισμένα φύλλα πάνω στις πληγές, γιατί τοθεωρούσανεξαιρετικό επουλωτικό και απόφευγαν τα σημάδια. Χρησιμοποιήθηκε στηθεραπείατου πονόδοντου και σε αιμορραγία της μύτης. Το έγχυμα που έφτιαχναν απότααέρια μέρη του φυτού χρησιμοποιήθηκε ως διουρητικό, τονωτικό και για τηθεραπεία της δυσεντερίας.
Πίστευαν πωςδραθετικά σε αδενική φυματίωση γιατί διαλύει τα αιματώματα. Σε δόση 50-100γραμμαρίων χυμού ανακατεμένου με τυρόγαλα, το θεωρούσαν ευεργετικό κατάτηςχρόνιας νεφρίτιδας.
Σε προβλήματαδιάρροιας ή αιμορραγίας της μήτρας χρησιμοποιούσαν το αφέψημα του φυτού(20γραμμάρια βοτάνου σε ένα λίτρο νερό από το οποίο έπιναν 3 με 4φλιτζάνια τηνημέρα).
Τοχρησιμοποιούσανακόμη σε έγχυμα ή κατάπλασμα (τα φρέσκα φύλλα) για την περιποίηση τωνματιών,των σπυριών του δέρματος, των λειχήνων και των φλεγμονών του στόματος.Τοέβραζαν επίσης με βούτυρο και τον ζωμό τον έκαναν αλοιφή κατά τηςκασίδας.
Τέλοςχρησιμοποιούσαν τη σκόνη για την επούλωση καρκινικών ελκών.
Το άγριο γεράνι(Geranium macylatum) έχει παρόμοιες ιδιότητες με το Γεράνιο τοροβερτιανό καιγια τον λόγο αυτό οι ινδιάνοι της Αμερικής Σιού, αποξήραιναν τις ρίζες,τιςκονιορτοποιούσαν και έκαναν μια σκόνη που χρησιμοποιούσαν για νασταματούν τιςαιμορραγίες σε περιπτώσεις τραυματισμών.
Συστατικά-χαρακτήρας:
Το βότανοπεριέχειγερανίνη η οποία είναι πικρή ουσία, αιθέριο έλαιο, σημαντικά ποσάβιταμινών Α,Β και C και μεταλλικά στοιχεία όπως ασβέστιο, κάλιο, μαγνήσιο, σίδηρο,φώσφορο,γερμάνιο, τανίνες, μηλικό οξύ και φαινόλες (που δρουν ενάντια στουςιούς). Οιβλαστοί έχουν γεύση υπόπικρη και λίγο στυφή.
Άνθιση– χρησιμοποιούμενα μέρη – συλλογή:
Ανθίζει απόΑπρίλιομέχρι Ιούνιο και συλλέγεται από Μάιο μέχρι και Αύγουστο. Γιαθεραπευτικούςσκοπούς χρησιμοποιείται ολόκληρο το φυτό.
Θεραπευτικέςιδιότητες και ενδείξεις:
Δρα κύρια ωςστυπτικό, διουρητικό, επουλωτικό και αντιρρευματικό. Έχει ακόμηαντιβιοτικέςιδιότητες και δρα εναντίον των ιών.
Σήμεραχρησιμοποιείται ελάχιστα. Οι τανίνες που περιέχει το βότανο τουπροσδίδουνστυπτικές ιδιότητες και περιστασιακά χρησιμοποιείται για να σταματήσειτηναιμορραγία ή σε πρόβλημα υπερβολικής απώλειας αίματος κατά τηνεμμηνόρροια, ήαιμορραγία της μήτρας.
Επίσηςχρησιμοποιείται για να θεραπεύσει τη διάρροια (ιδίως σε ηλικιωμένουςκαιπαιδιά).
Τα φύλλα είναιαντιρρευματικά, στυπτικά, απαλά διουρητικά και επουλωτικά.
Σύγχρονεςέρευνεςδείχνουν ότι μπορούν να χαμηλώσουν το ζάχαρο του αίματος και έτσι βοηθάστονδιαβήτη.
Σεδωδεκαδακτυλικόκαι γαστρικό έλκος που αιμορραγεί μπορεί να βοηθήσει σε συνδυασμό μεάλλασχετικά βότανα.
Επίσης ωφελείσεαιμορροΐδες ή αν υπάρχει αίμα στα κόπρανα. Όμως τέτοιες περιπτώσειςείναισοβαρές και πρέπει να γίνει προσεκτική και υπεύθυνη διάγνωση τουπροβλήματος.
Εξωτερικά σεπλύσεις ή κατάπλασμα ανακουφίζει το πρησμένο και επίπονο στήθος, τιςρευματικέςαρθρώσεις ρευματικές, μώλωπες, αιμορραγίες.
Θεωρείται πωςδρακατά της στειρότητας.
Χρησιμοποιείταισεγαργάρες για πονόλαιμους και στοματικές πλύσεις σε ουλίτιδα καιπεριοδοντίτιδα.
Στηνομοιοπαθητικήτο χρησιμοποιούν για περιποίηση οφθαλμιών, των σπυριών του δέρματος,τωνλειχήνων και τις φλεγμονές του στόματος.
Παρασκευήκαι δοσολογία:
Το βότανοχρησιμοποιείται σε καταπλάσματα (φρέσκων φυτών) ή σε έγχυμα γιαεσωτερικήχρήση. Το έγχυμα παρασκευάζεται ρίχνοντας ένα φλιτζάνι βραστό νερό σεμιακουταλιά φαγητού θρυμματισμένου βοτάνου. Το σκεπάζουμε για 15 λεπτά,σουρώνουμεκαι πίνουμε μισό ποτήρι 2-3 φορές ημερησίως.
Προφυλάξεις:
Δεν έχειαναφερθείτοξικότητα μέχρι σήμερα. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί επί μακρόν στηνπροτεινόμενηδοσολογία.
*Άρθρο του ΣάκηΚουβάτσου στα Χανιώτικα Νέα