Είναι δυο χρόνια τώρα από τότε που άρχισε η …περιπέτεια της βιοαιθανόλης στην Ελλάδα και ακόμη η κατάσταση εξακολουθεί να είναι συγκεχυμένη αναφορικά με το αν και το πότε και από ποιον τελικά (αν και αποτελεί ερώτημα γιατί η Αμερικανική εταιρεία πανηγύριζε στη σχετική της ιστοσελίδα, αμέσως μόλις κηρύχθηκε ο διαγωνισμός άγονος από την ΕΒΖ) θα υλοποιηθεί η επένδυση η οποία διαφημίστηκε ως η επένδυση – μαμούθ των 200 εκ. ευρώ!
Οι περιπέτειες της βιοαιθανόλης…
Όλα άρχισαν το 2005 όταν άλλαξε ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός για τη Ζάχαρη και η ΕΒΖ αναγκάστηκε να αποσύρει το 50,01% της εθνικής ποσόστωσης ζάχαρης, ήτοι 158.750 τόνους. Τότε το Δ.Σ. της εταιρείας έκρινε ασύμφορη τη λειτουργία των δύο Ζαχαρουργείων Λάρισας και Ξάνθης και αποφάσισε τη διακοπή της λειτουργίας τους. Το θέμα πήρε πολιτικές διαστάσεις καθώς η ΕΒΖ ανήκει στις ΔΕΚΟ και τότε επινοήθηκε ως εναλλακτική λύση η μετατροπή των δύο αυτών ζαχαρουργείων σε εργοστάσια παραγωγής βιοαιθανόλης, καθώς και η Ε.Ε. επέβαλλε σ’ όλες τις χώρες παραγωγή βιοκαυσιμων σε ποσοστό 6%. Υπήρξε τότε σαφής δέσμευση επ’ αυτού του Πρωθυπουργού από την Έκθεση της Θεσσαλονίκης.
Ακολούθησε έκτοτε μια διερευνητική περίοδος όπου η ΕΒΖ μέσω των μελετών που ανέθεσε σε μεγάλο οίκο (Deloite) προσπαθούσε να διασφαλίσει την βιωσιμότητα της επένδυσης που αρχικά είχε αποφασίσει να κάνει η ίδια δρομολογώντας μάλιστα κατάθεση φακέλου στον νέο Αναπτυξιακό Νόμο, έτσι ώστε να επιχορηγηθούν οι επενδύσεις για τη βιοαιθανόλη, που θα έφταναν συνολικά τα 180 εκατ. Ευρώ. Η χρηματοδότηση αυτών των επενδύσεων θα προερχόταν κατά 40 εκατ. Ευρώ από τον Αναπτυξιακό Νόμο, 32 εκατ. Ευρώ από φορολογημένα έκτακτα αποθεματικά της ΕΒΖ, 45 εκατ. Ευρώ θα είναι η ίδια συμμετοχή της εταιρίας και τα υπόλοιπα θα καλύπτονταν από κονδύλια (τα οποία είναι συνολικά 86 εκατ. Ευρώ), που θα προήρχοντο από την απόσυρση της ποσόστωσης του 50,01%.
Μάλιστα το επενδυτικό σχέδιο που κατάρτισε η ΕΒΖ (επενδυτικό σχέδιο 2007-2010), οι δύο μονάδες βιοαιθανόλης θα είχαν τη δυνατότητα να επιτύχουν παραγωγή για τη χρήση 2008-2009 περίπου 200.000 μ3 βιοαιθανόλης, ενώ για τη χρήση 2009-2010 η παραγωγή προβλεπόταν να ανέλθει σε περίπου 300.000 μ3.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της παραπάνω μελέτης προβλέπονταν κέρδη προ φόρων περίπου 22,95 εκατ. ευρώ για τη χρήση 2008-2009 και περίπου 35,23 εκατ. ευρώ για τη χρήση 2009-2010.
Παρά, όμως, τις θετικές προοπτικές που παρουσίαζε σύμφωνα με την εμπιστευτική έκθεση της Deloite για την επένδυση ο υφυπουργός (τότε) Οικονομίας, κ. Φώλιας όπως προκύπτει από τα πρακτικά της Βουλής, επισημοποίησε το ενδιαφέρον του βασικού μετόχου της ΕΒΖ, της Αγροτικής Τράπεζας, για αναζήτηση… «γαμπρού».
«Η Αγροτική Τράπεζα», ανέφερε τότε ο κ. Φώλιας, «βρίσκεται σε αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή, ο οποίος θα αναλάβει να υλοποιήσει τη μετατροπή της Βιομηχανίας Ζαχάρεως σε παραγωγή βιοαιθανόλης. Γι αυτόν τον σκοπό η Βιομηχανία Ζαχάρεως έχει επιλέξει σαν σύμβουλο την κοινοπραξία Deloitte, Price Water House Coopers & IPRO. H Αγροτική Τράπεζα εκτιμά ότι αυτή η διαδικασία θα πάρει έξι μήνες». Αυτά καταγράφονται σε ρεπορτάζ της εφημερίδας «Έθνος» με ημερομηνία 31/3/2007.
Ακολούθησε τότε η διακήρυξη του διαγωνισμού στον οποίο εκδήλωσαν αρχικά ενδιαφέρον 9 επενδυτές. Μέσα από διάφορες διαδικασίες στο τελικό στάδιο απέμεινα οι γνωστοί: CAL WEST – PACIFIC ETHANOL (Η.Π.Α.) και MOTOR OIL (HELLAS). Και ενώ όλα έδειχναν ότι τελεσφορούν νέο πρόσκομμα προέκυψε και δη έλλειμμα νομικού πλαισίου για τη βιοαιθανόλη! Αυτό δε μόλις στις αρχές του έτους ψηφίστηκε. Το άνοιγμα των προσφορών ακολούθησε έντονο παρασκήνιο αρκετών εβδομάδων και στις αρχές του μήνα η διοίκηση της ΕΒΖ κήρυξε τον διαγωνισμό άγονο, αφήνοντας βέβαια “ανοικτό παράθυρο” για συνέχιση των διαπραγματεύσεων με τους δύο ενδιαφερόμενους επενδυτικούς ομίλους.
Την επομένη αυτών των ανακοινώσεων της ΕΒΖ, στο επίσημο site ενός εκ των ενδιαφερομένων, δηλαδή του αμερικανικού ομίλου Cal West Investment and Renew Energy LLC, αναρτήθηκε ενημερωτικό δελτίο το οποίο πληροφορούσε τους επισκέπτες του δικτυακού τόπου ότι ο συγκεκριμένος όμιλος έχει κερδίσει το διαγωνισμό για τη μετατροπή των εργοστασίων Λάρισας και Ξάνθης σε μονάδες παραγωγής βιοαιθανόλης. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έδινε ο όμιλος Cal West Investment and Renew Energy, η συνολική επένδυση θα πλησίαζε τα 200 εκατ. ευρώ και θα ήταν η μεγαλύτερη αμερικανική επένδυση στην Ελλάδα τα τελευταία 25 χρόνια.
Τα δύο εργοστάσια θα παραλάμβαναν περισσότερους από 200 χιλιάδες μετρικούς τόνους καλαμποκιού και θα παρήγαγαν 60 εκατ. γαλόνια βιοαιθανόλης και ταυτόχρονα μεγάλες ποσότητες καλαμποκέλαιου και ζωοτροφών. Η εν λόγω δημοσίευση αποτελεί σαφές δείγμα διαδικασιών και προθέσεων. Βέβαια, μετά το θόρυβο που δημιουργήθηκε από δημοσιεύματα στην Ελλάδα, οι Αμερικανοί ανέκρουσαν πρύμναν και σε νέα τους δημοσίευση στο site του ομίλου έκαναν λόγο απλά για προβάδισμα στις διαπραγματεύσεις με την ΕΒΖ που θα ακολουθήσουν. Σε πρόσφατη δήλωσή του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Κοντός προσπαθώντας να αιτιολογήσει όλη αυτή την παρελκυστικότητα που δημιούργησε μια σύγχυση αναφορικά με το αν τελικά θα τελεσφορήσει η επένδυση της βιοαιθανόλης τόνισε ότι σ’ αυτή επηρέασε η διεθνής άνοδος της τιμής των δημητριακών που δημιούργησαν μια αμφιθυμία και επιφυλακτικότητα στους επενδυτές (ως γνωστόν επιλέχτηκαν ως πρώτη ύλη τα σιτηρά παρα το γεγονός ότι
οι επίσημες κυβερνητικές δεσμεύσεις την τελευταία διετία έκαναν σαφή αναφορά στην προοπτική επαναλειτουργίας των δύο εργοστασίων με βασική πρώτη ύλη τα ζαχαρότευτλα, Αρκεί να αναφερθεί ότι η διαφωνία του πρώην προέδρου της ΕΒΖ, κ. Χρ. Κοσκινά, με την προοπτική των ζαχαρότευτλων στις μονάδες βιοαιθανόλης αποτέλεσε την κύρια αιτία της απομάκρυνσής του από τη διοίκηση της βιομηχανίας).
Επίσης έδειξε αισιόδοξος ότι τελικά η επένδυση της βιοαιθανόλης θα προχωρήσει καθώς οι όποιες στρεβλώσεις δημιούργησε η αύξηση της τιμής των σιτηρών αντισταθμίζονται από την αύξηση της τιμής του πετρελαίου.
Καίριο ερώτημα βέβαια αποτελεί σε ποιο βαθμό θα ωφεληθούν οι αγρότες της περιοχής μας, όπως επεσήμανε ο κ. Κοντός, οι οποίοι φέτος, ειρήσθω εν παρόδω, δεν έχουν καλλιεργήσει τεύτλα αφού δεν λειτουργεί το Ζαχαρουργείο Ξάνθης αν και οι τιμές και η στρεμματική ενίσχυση ήταν αυξημένες, αλλά σιτηρά που έχουν επίσης αυξημένες τιμές; Ποιος εγγυάται ότι όποιος στρατηγικός επενδυτής επιλεχθεί (αναμένονται αποφάσεις στη γενική συνέλευση της 25ης Ιουλίου) με δεδομένη την αυξημένη τιμή των σιτηρών θα επιλέξει τοπικό πρωτογενές υλικό και ότι δεν θα απευθυνθεί σε φτηνότερες αγορές από χώρες όπως η Βουλγαρία ή η Ουκρανία, Ρουμανία ή ακόμη καλαμπόκι από τις Η.Π.Α.;
Μαριάννα
Ξανθοπού&#
