Φωτεινή… η μέρα των Φώτων, όπως την αποκαλεί ο λαός, των Θεοφανίων ή Επιφανείων, σύμφωνα με την εκκλησιαστική ορολογία, καθώς ομολογείται το τρισυπόσταστατον της θεϊκής φύσης σε ένα τελετουργικό εορταστικό ανάμνησης της Βάπτισης του Ιησού Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό από τον Άγιο Ιωάννη τον Βαπτιστή. Τα Θεοφάνια (ή Θεοφάνεια) είναι μεγάλη ετήσια χριστιανική εορτή,
η τρίτη και τελευταία εορτή του Δωδεκαημέρου (εορτών των Χριστουγέννων) και γιορτάζεται με τη δέουσα λαμπρότητα σ’ όλη την ορθόδοξη χριστιανική κοινότητα. Δογματικά η Βάπτιση του Χριστού συμβολίζει τη παλιγγενεσία του ανθρώπου, την αναβάπτισή του στο ύδωρ της αληθείας, ενώ έχει «μπολιαστεί» με αρχέγονες δοξασίες και μια υπολανθάνουσα λατρεία των νερών που εκφράζει τον σεβασμό και τον φόβο του ανθρώπου για τις δυνάμεις που δεν μπορεί να ελέγξει με τις αισθήσεις του. Ο «αγιασμός των υδάτων» έχει και την έννοια του καθαρμού, του εξαγνισμού των ανθρώπων, καθώς και της απαλλαγής τους από την επήρεια των δαιμονίων (Καλικάντζαρων): «Σήμερον αγιάζεται η φύσις των υδάτων» λέει η εκκλησία και πιστεύεται ότι με τη δύναμη του Σταυρού καθαγιάζονται τα ύδατα και αποκτούν ξανά τον ιερό τους χαρακτήρα που κατά τη διάρκεια του χρόνου απώλεσαν από τη «δράση» των «πονηρών πνευμάτων» που κυκλοφορούν πάνω στη γη ιδιαίτερα και το Δωδεκαήμερο και ενοχλούν τους ανθρώπους – δοξασία που έχει την αφετηρία της στους αρχέγονους φόβους του ανθρώπου για τη μεγαλοσύνη του φυσικού κόσμου που τον περιβάλλει. Η τελευταία δε αυτή έννοια δεν είναι ασφαλώς αυστηρά χριστιανική, αλλά έχει ρίζες στην αρχαία λατρεία.
«Αγιασμός των υδάτων» στην Ξάνθη
Παρουσία όλης της θρησκευτικής και πολιτικής ηγεσίας του τόπου και πλήθος Ξανθιωτών που περικύκλωσαν τη γέφυρα του Κοσύνθου – στις 11.30 το πρωί – όπου παραδοσιακά γιορτάζονται τα Θεοφάνια στην Ξάνθη και ιερουργούντος του σεβασμιωτάτου κ.κ. Παντελεήμονος έγινε η κατάδυση του Σταυρού στα νερά του Κόσυνθου υπό την ανάκρουση του κοντακίου της ημέρας: «Εν Ιορδάνη βαπτιζομένω σου Κύριε…».
Η λαμπερή και ήπια χειμωνιάτικη μέρα όπως και χαμηλό ύψος των νερών του Κόσυνθου συγκέντρωσαν το ενδιαφέρον πλήθους μικρών και μεγάλων να αποδείξουν τη δεινότητα τους να πιάσουν το Σταυρό και να αποτελέσουν το πρόσωπο της ημέρας λαμβάνοντας τις ευχές και το χρυσό σταυρό ως δώρο από τον μητροπολίτη αλλά και την πίστη ότι η χρονιά του θα είναι καθαγιασμένη και οι ίδιοι καλοφώτιστοι.
Τυχερός όμως ήταν ο κ. Αθανασίου Θεόδωρος ο οποίος τηρεί το έθιμο για τέταρτη χρονιά και για τρίτη χρονιά πιάνει το σταυρό: Ευχήθηκε δε: «Αγάπη υγεία και κάθε χρόνο καλύτερα», όπως και ο υφυπουργός κ. Κοντός: « Εύχομαι τα Άγια Θεοφάνια να φωτίσουν τις καρδιές και τις ψυχές όλων. Εύχομαι να έχουμε υγεία δύναμη ευημερία. Εύχομαι ο τόπος μας να πάει μπροστά και η χάρις του Θεού αν γαληνέψει τις ψυχές όλων μας, να μας δώσει όλους δύναμη ώστε να καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια για να πάει αυτός ο τόπος μπροστά»!
Μαριάννα Ξανθοπούλου
