Ένα αεράκι που φέρνει τ’ ανέμισμα στα ξέπλεκα μαλλιά ενός κοριτσιού, το κελάρυσμα του νερού πλάι στο κυκλάμινο… τ’ αντιφέγγισμα της ηλιαχτίδας μέσα απ’ τα μάτια της…η μυρουδιά του νιόκοπου μαγιάτικου τριαντάφυλλου και η μουσική του κύματος έτσι όπως γλύφει τα βράχια…μια καλοκαιριάτικη μέρα, εικόνες σκόρπιες που εισβάλουν μέσα μας μπλέκονται με συναισθήματα, κυοφορούν ομορφιά και τίκτουν ποίηση…Λέξεις πλάι πλάι συγκροτούν μια νοηματική ολότητα, αποκωδικοποιούν ψιθυρίσματα μυστικά ξορκίζουν τον πόνο, το θάνατο, υμνούν την ομορφιά, λυτρώνουν, απελευθερώνουν σοφία. Ένα κουτί της Πανδώρας γεμάτο…θύμησες και γνώσεις! Η ποίηση είναι διάχυτη γύρω μας…η ζωή μας είναι γεμάτη από ποίηση αρκεί να «στήσουμε …αυτί», αρκεί να έχουμε μάτια να τη δούμε: «Η ποίηση στην καθημερινότητά μας είναι κάτι που υπάρχει χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε. Ώρες -ώρες η ποίηση είναι σαν την ανάσα… ανασαίνουμε αλλά δεν έχουμε επίγνωση ότι ανασαίνουμε. Πολλές φορές κάνουμε εμείς οι ίδιοι ποίηση ή την κρυσταλλώνουμε με μια κουβέντα με’ ένα ή μ’ ένα πρόσωπο που αγαπάμε. Υπάρχει μια διάχυτη ποίηση! Από κει και πέρα υπάρχει η κρυσταλλωμένη ποίηση στο συγκεκριμένο είδος του λόγου. Αυτό είναι λιγότερο διαδεδομένο», άποψη για την θέση της ποίησης στην καθημερινότητά μας εκφρασμένη από τα χείλη ενός από τους πιο σημαντικούς εκφραστές της, στην μεταπολεμική γενιά, του Τίτου Πατρίκιου, που επισκέφτηκε την Ξάνθη καλεσμένος και τιμώμενος του Ιδρύματος Θρακικής Τέχνης και Παράδοσης για τον εορτασμό της Παγκόσμιας Μέρας Ποίησης, την πρώτη μέρα της Άνοιξης, 21 Μαρτίου!
«Ελπίζω να γίνει έναυσμα ώστε οι άνθρωποι να πλησιάσουν την κρυσταλλωμένη ποίηση, όπως υπάρχει μέσα στα βιβλία», δηλώνει ο ποιητής που θα επισκεφτεί – όπως το συνηθίζει – το 2ο Λύκειο Ξάνθης και το Γυμνάσιο Γενισέας για να έχει ένα διάλογο μετά παιδιά για την ποίηση: «Μένω έκπληκτος από το επίπεδο των παιδιών. Είναι πολύ υψηλό. Θέλω πολύ να έχω διάλογο με τα παιδιά σαν ίσος προς ίσον. Διστάζω να περνώ μηνύματα, δεν θέλω να ποδηγετώ τα παιδιά, μ’ ενδιαφέρει να συζητώ μαζί τους…». Η πολύπλευρα σημαντική παρουσία, ενός από τους πιο σημαντικούς ποιητές της μεταπολεμικής γενιάς που η ρεαλιστική ποίησή του, αποπνέει αισιόδοξη απαισιοδοξία όπως σημείωσε ο Θανάσης Μουσόπουλος, έτυχε θερμής αποδοχής των συμπολιτών μας, ο ίδιος δε αναφέρθηκε στο τι λείπει στην Ελλάδα: «Ενώ έχουμε πολύ καλή ποίηση και πολύ καλούς νεώτερους ποιητές αυτό που λείπει στην Ελλάδα, σε σχέση με το Εξωτερικό, είναι εκδηλώσεις δημόσιας ανάγνωσης. Ο κόσμος δεν έρχεται σε επαφή με την ποίηση». Η ρεαλιστική αυτή προσέγγιση του ποιητή ίσως εξηγείται από το γεγονός ότι υπάρχουν κάποια «κλειδιά» για να καταλάβει και ν’ αγαπήσει κάποιος την ποίηση: « Ο ποιητικός λόγος δεν είναι εύληπτος με την πρώτη προσέγγιση. Αλλά όχι απροσπέλαστος. Έχει κάποια κλειδιά. Αυτά χρειάζεται να τα εξηγούμε. Σημαντικό ρόλο παίζουν οι τοπικές πρωτοβουλίες όπως η σημερινή. Όσο αυτές οι πρωτοβουλίες επεκταθούν, οργανωθούν, αποκτήσουμε μια υπόσταση πιο τεχνολογικά προηγμένη –ο προφορικός λόγος χρειάζεται μια τεχνική υποστήριξη, χρειάζεται μια θεατρικότητα – αυτό θα βοηθήσει στην προσέγγιση των πολλών με την ποίηση».
Η ποιήτρια κα Ελένη Ευφραιμίδου καλωσορίζοντας το ποιητή Τίτο Πατρίκιο τον αποκάλεσε σημαντικό σύγχρονο μεταπολεμικό έλληνα ποιητή που σημάδεψε και συνεχίζει να σημαδεύει τα ελληνικά γράμματα. «Η ανάγκη του να εκφράσει ένα πλήθος συναισθημάτων, εμπειριών, δοκιμασιών, στοχασμών και οραματισμών τον οδήγησε να καταγράψει μια δύσκολη περίοδο για την Ελλάδα του 2ο μισού του 20ου αιώνα. Χρόνια πολέμου και κατοχής, εμφυλίου, δικτατορίας, μεταπολίτευσης σημαδεύουν την ποίησή του. Μια ποίηση που αντιστέκεται στο θάνατο στο χώμα αυτής της πρόσκαιρης ζωής. Μια ποίηση που προκαλεί, σαρκάζει, περιπαίζει το εφήμερο, ξορκίζει τις σκιές, ισορροπεί στις λέξεις και ελευθερώνεται…».
Η ποίηση του Τίτου Πατρίκιου πάσχει για την καθημερινότητα στην πραγματικότητα ενοικεί μέσα τους αλλά δεν ανήκει σ’ αυτό… «Μονάχα η ποίηση είναι αιώνια, λοιπόν τι σπαταλιέστε σε πράγματα παροδικά».
Ο Τίτος Πατρίκιος αναζητά τον εξόριστο άνθρωπο, το χαμένο πρόσωπό του μέσα στους πολέμους που τον συγκλονίζουν:
«Πόσα χαμένα πρόσωπα αναζητούν ακόμη από το ΄22 το ’40,
την κατοχή, τα χρόνια τα μετά …γυναίκες, αδελφές,
που και που κανένας άνδρας
αναζητούν κάποιον στη Μέση Ανατολή φαντάρο
ένα κοριτσάκι που τελευταία το είδαν στη Σύρο
άλλον που μπαρκάριζε για Νέα Ζηλανδία
Άραγε εμάς που και ποιος μας είδε για τελευταία φορά;»
Εκτενή ανάλυση του έργου του Τίτου Πατρίκιου πραγματοποίησε η κα Αναστασία Τσατσάκου, Καθηγήτρια Γαλλικής Φιλολογίας ΑΠΘ.
Η ποίηση αναζητά τον ποιητή, ο ποιητής το ποίημα, το ποίημα τον αναγνώστη σε μια επικοινωνία βαθύτερη. Μια αλυσίδα με τέσσερις συνεχόμενους, αλλά εύθραυστους κρίκους.
Μαριάννα Ξανθοπούλου
